Arangkada of Leo Lastimosa for May 13, 2012

Maayo lang sa kilkil

Ambot kanus-a kataposang nakasakay og PUJ ang mga opisyal sa Land Transportation Office (LTO) ug Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB).  Maong nagduda ko nahibawo ba sila sa tinuod nga kahimtang sa PUJs kansang operators nagbuwa ang baba pagpamugos og usbaw sa plitehan bisan nagsige na og tidlom ang presyo sa lana.
Mangahas ko pagpahibawo nila nga labihang paita sa kahimtang namong manakay og PUJ matag adlaw.  Nga di na unta kinahanglan kay ang LTO ug LTFRB may gitahasan pagtino nga haom ang PUJs sa pamasahero.  Samtang angayng sabton ang kalisod sa PUJ drivers tungod sa sunudsunod nga pagsaka sa presyo sa lana, mokisikisi gyong mga pasahero tungod sa kangil-ad sa ilang mga sakyanan.

-o0o-

Kon, simbako, wa kahigayon paggawas gikan sa bugnaw ug hunulhunol nilang mga buhatan ang mga gisuholan pagpanalipod sa mga pasahero, akong gilista ang masulub-ong kahimtang sa kasagaran sa PUJs:

• May PUJs nga ubos ang lingkoranan nga mora kang magyaka samtang maglingkod;
• May mubo og atop nga mapugos ka pagpapilit sa imong suwang sa imong dughan aron di magsige og kapakong;
• Wa nay kutson ni putos ang mga lingkoranan, kabilya na lay lingkoran ug mapulos taya ang bukubuko gikan sa sandiganan; ug
• Mag-abot nang tuhod sa mga pasahero, kinahanglang motakilid o mobarug una makaagi ang mga manaka o manaog.

-o0o-

Nganong gipasagdan man lang sa LTO ug TFRB kining maong mga kalapasan?  Wa ba diay tumana sa mga opisyal sa LTFRB ang gimando nga inspeksiyon sa PUJs nga maoy usa sa batakang mga panginahanglan sa paglab-as sa mga rehistrasyon?  Utro ba sang naglingiw-lingiw ang LTO nga maoy gitahasan pagpatuman sa mga lagda sa LTFRB?
Apan kining eskandalo di monopoliya sa PUJs.  Padayon sang nanagan sa kadalanan ang kagang-kagang nga mga taxi ug buses.  Gisayonan lang gyod tingali ang LTFRB ug LTO natong mga pasahero.  Sa samang paagi nga gitan-aw nilang PUVs nga kolektahanan sa mga bayranan, nahadlok kong gitan-aw nilang mga pasahero nga bunalanan lang sa mas dakong plitehan.

-o0o-

Mas pait nga kamatuoran:  Ang mga lagda sa LTO ug LTFRB iwara-wara lang kon magpa-pogi nang ilang kadagkoan.  O kon gipanggutom, o nagkasabot nga mag-inom, o may dagkong gastohan, o gikatlan lang sa kagaw sa pangilkil ang ilang mga ahente.
Maong ang Motor Vehicle Inspection Services (MVIS) centers sa LTO wa kabadlong sa smoke belching ni sa lungon nga mga sakyanan.  Maong ang LTFRB padayong inutil sa mga kolorum nga mga sakyanan.  Karong bag-o, ang ulohang buhatan sa LTFRB mao pa gani ang nidupa sa kapin sa 2,000 ka taxi units sa Sugbo nga nasakpan ni kanhi LTFRB 7 director Benjamin Go sa niaging tuig nga naluwatan og ilegal nga mga prangkisa.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for May 12, 2012

Luok sa suholan


Wa sila magdali.  Ang mga sakop sa Regional Tripartite Wages and Productivity Board (RTWPB) sa Sugbo ug Central Visayas nakakita sa tanang paagi sa paglangay-langay.  Atubangan sa naglumba pagsaka nga presyo sa lana, plitehan, presyo sa nag-unang mga palaliton ug matrikula sa mga eskuylahan, wa gihapon sikang kakita og sukaranan sa pagpasaka sa minimum nga suholan.
Human sa makauuwaw nga kapakyas pagdeklarar og supervening condition sa wa pay Labor Day, napakyas na sang RTWPB pagtuman sa ilang trabaho karong semanaha.  Sa niagi nilang tigom, karaan ang mga numero nga ilang nahuptan.  Niadtong Huwebes, nakalimtan nila pagbutang sa agenda ang pagtuki may sukaranan bang pagpasaka sa suholan bisan wa pay tuig human sa kataposang uminto.

-o0o-

Mayoriya sa mga nanambong sa tigom uyon nang ideklarar ang supervening condition:  Silang Jose Tumongha sa Alliance of Progressive Labor (APL), Atty. Ernesto Carreon sa Associated Labor Unions (ALU) ug Atty. Hidelito Pascual sa management sector.  Apan, segun ni Tumongha, gibaraw sila sa laing duha ka sakop sa RTWPB:  Silang Labor Regional Director Gloria Tango ug Neda 7 Regional Director Buenaventura Go-soco.
Ambot nganong nalupig ang tulo sa duha.  O usa.  Kay si Tango, ubos sa mga lagda, makabotar lang kon dunay tabla.  Way tabla niadtong Huwebes.  Nagkauyon na silang Tumongha, Carreon ug Pascual.  Si Go-soco ray nisukwahi.

-o0o-

Nipasabot si Go-soco nga di makiangayon nga modeklarar na sila og supervening condition nga wa makatambong ang laing duha ka sakop sa wage board nga silang DTI 7 Regional Director Asteria Caberte ug Management Sector Representative Charles Streegan.
Maayo tingaling pasabton si Go-soco nga nahukman na sa National Wages and Productivity Commission (NWPC) sa niaging tuig nga wa kinahanglana ang presensiya sa tanang sakop sa RTWPB.  Ang mayoriya igo nang maka-umol og mga desisyon.  Gawas pa, di angayng silotan ang mga anak sa singot sa Sugbo, Bohol, Negros Oriental ug Siquijor sa kaligoy nilang Caberte ug Streegan.

-o0o-

Nag-anam paglutaw ang sidsid sa saya ni Tango.  Isip pangu sa RTWPB, nagkaklaro ang iyang mga maniobra.  Iyang responsibilidad ang sipyat sa agenda karong semanaha ug ang bahaw nga mga numero nga gidudho ngadto sa ubang mga sakop sa niaging pila na ka semana.
Ang iyang pagpangiyugpos sa kapakyas sa secretariat sa RTWPB paghipos sa mas bag-ong mga numero gikan sa nagkalainlaing mga buhatan sa gobyerno nakapasamot sa pagduda nga tua siya sa pikas nakapusta.  Ang nahibaw-an sa labor groups nga iyang giluok ang mga demanda sa usbaw sa suholan sa didto pa madestino sa Caraga Region di makatabang sa kawsa ni Tango.
Kon nagtuo si Tango nga iya sang maluok ang mga mamumuo sa Sugbo ug Central Visayas, mas maayo pang mamutos na lang siyang daan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for May 11, 2012

Sulbad ni Rama


Tinuod nga nikanta siya.  Apan tinuod sab nga gitabangan na niyang mga molupyo sa San Miguel, Apas, Cebu City duha ka tuig nang nilabay.  Mao ni katin-awan ni Mayor Mike Rama sa pasangil nga inay motanyag og sulbad sa kontrobersiya gikantahan niyang mga molupyo.  Kansang kabalayan gimando sa korte nga ipaubos sa demolisyon sukad sa 2010.
Gipakita kong Rama sa iyang suwat ngadtong Regional Trial Court Judge Olegario Sarmiento nga pinetsahan og Agosto 3, 2010.  Nga nangayo og unom ka buwan nga lugway aron makapangita ang City Hall og kabalhinan sa mga molupyo.  Gipataban sa suwat ang pirma sa 100 sa 168 ka pamilya nga nahulga sa demolisyon.

-o0o-

Gipamatud-an ni Rama nga di showbiz ang iyang pagpanginlabot.  Gipasabot nga ang iyang kanta-kanta ug slogans gitumong sa pagpahinumdom sa mga molupyo nga mas mapuslanon alang sa tanang hingtungdan ang pagpabiling bukas sa ilang panghunahuna sa alternatibong mga sulbad sa suliran.
Gitambagan niyang mga molupyo sa di pagpalabi og laom sa bag-ong ebidensiya nga gipasalig sa ilang abogado nga si Benjamin Militar nga momatuod nga nabayran na sa gobyerno ang mga ginikanan ni Mariano Godinez niadtong 1939.  Matod ni Rama lisod tuohan nga nagmika lang ang tanang hingtungdan, labi na gyong mga abogado sa gobyerno, sa kinatibuk-ang 15 ka tuig nga husay sa kaso.

-o0o-

Unsay himuon ni Rama sa dugang pila ka adlaw nga lugway sa demolisyon human ni-inhibit si RTC Judge Soliver Peras?

• Una niyang himuon mao ang pag-awhag ni Peras, kinsa iyang gihulagway nga sama kaligdong ni Court of Appeals Associate Justice Gabriel Ingles, sa pagpadayon paghusay sa kaso aron nga mosamot kalangay kay kinahanglan na man sang magtuon ang mopuling huwes;
• Dayon iyang hangyuon si Peras pagpatawag og tigom sa tanang hingtungdan sa kontrobersiya aron pagtuki sa gisugyot nga posibleng mga sulbad;
• Nga maglakip sa iyang isugyot nga pagpabilin sa mga molupyo sa gamayng bahin sa 4.7 ka ektaryang luna.

-o0o-

Mao ni problema ni Rama:  Ang iyang punto malubong sa daghan niyang istorya.  Naabtan ko og tunga sa oras una nakatultol sa iyang direksiyon sa krisis sa San Miguel, Apas.  O tingali di lang ko kamaong mangutana.  O dugay lang makasabot.
O tingali nagkinahanglan lang gyod og disiplina si Rama sa pagpasabot sa iyang mensahe.  Sa kadaghan sa iyang gi-memorya nga slogans, sa way paghisgot sa nagkataas nga listahan sa iyang kinaham nga mga kanta, maglisod pagdiretso sa iyang punto.

Ambot, malingaw tingali kaayong maminaw sa iyang tingog.  Nga sa pag-abot na sa tinuod niyang mensahe, nahutdan nang mga sakop sa media og tapes, airtime ug pailob.  Ug, labaw sa tanan, ang mga Sugbuanon hagbay rang nanghuy-ab ug nawad-an og interes.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for May 10, 2012

             Hagba sa Kinatsila



        Dokumento nga Kinatsila.  Mao nay nakapilde sa mga molupyo sa San Miguel, Apas, Cebu City.  Ug sa Armed Forces of the Philippines (AFP) nga maoy orihinal nga gipalayas sa nangangkon nga tag-iya sa 4.7 ka ektarya nga luna.  Sa kinatibuk-ang husay sa kaso, way nagtagad paghubad sa unod sa dokumento ngadto sa Iningles.
        Matod ni Atty. Benjamin Militar, abogado sa mga molupyo, wa kasabot sa dokumento ang Regional Trial Court (RTC), nga maoy orihinal nga nihusay sa kaso, ug ang Court of Appeals (CA), nga maoy nagsubli sa kaso.  Maong nakumbinser ang mga huwes sa pangangkon ni Mariano Godinez nga siya ang tinuod nga tag-iya sa yuta.

-o0o-

        Sa sinugdanan pa lang sa husay sa kaso, nagpalaban nang AFP sa Office of the Solicitor General (OSG).  Kinsa nodangop lang sa ilang naandan—ang pagtunol sa lokal nga mga kaso ngadto sa Judge Advocate General's Office (JAGO), ang mga abogado sa militar.
        Ang mga molupyo wa nang kahibawo unsay gihimo sa JAGO:  Nagpabaya ba lang, o napilde lang gyod sa prosekusyon.  Kay wa sila tugti sa hukmanan nga makapanginabot sa kaso.  Maong wa makatabang pagpanagang ang nahaunang mga abogado, nga naglakip sa mga anak sa mga molupyo.  Maong labihan nilang kurata paggawas sa kamandoan sa korte nga ang ilang kabalayan maoy maigo sa demolisyon.

-o0o-

        Si Militar, nga nakasud sa kaso sa hinapos nang bahin sa 2010, nay niinsistir nga ipahubad ang mga dokumento.  Ang ilang nakuhang eksperto sa pinulongang Katsila, nga gradwado og duha ka kurso sa Espanya, naglisod sa paghubad sa karaang dokumento.  Napugos siya pagkonsulta sa Spanish legal dictionary.
        Ang hubad:  Nabayran na sa gobyerno ang mga ginikanan ni Godinez, nga maoy orihinal nga tag-iya sa yuta.  Nitanyag ang gobyerno pagbayad og P9,000 sa 1938.  Apan gipausbawan sa korte ang presyo ngadto sa P38,000 niadtong 1939.  Sa ato pa, segun ni Militar, ang gobyerno maoy tag-iya kay silang Mariano ug ubang mga sumusunod nawad-an na sa bisan unsang katungod sa yuta.

-o0o-

        Human nakadawat sa kopya sa hubad, nadapit ang pagtagad sa OSG sa kaso.  Gipatawag nila si Militar sa kaulohan pagtuki unsaon pagpresentar ang bag-ong ebidensiya.  Ang daotang balita mao nga mahimong uwahi nang tanan.
        Kay hagbay rang naluwatan ang kamandoan sa demolisyon.  Gibasura na sa CA ang apelasyon sa mga molupyo.  Ang bugtong nilang kadangpan mao na lang ang Korte Suprema.  Nga wa nabantog sa kapaspas.  Mao nga sa di pa makasugod og lihok ang labawng hukmanan, mahimong mangaguba nang tanan nilang kabalayan.
        Maong nilanog sa tibuok Apas ang hiniusang pagginhawa og luag sa mga molupyo dihang nipahibawo si RTC Judge Soliver Peras sa iyang pagtahan sa pagduma sa umaabot nga mga husay sa kaso.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for May 9, 2012

Kanta batok demolisyon


Si Cebu City Mike Rama gipasanginlan nga nitanyag og kanta.  Inay mosugyot og sulbad sa nag-ung-ong nga demolisyon sa kabalayan sa San Miguel, Apas, Cebu City.  Nahitabo ni sa hinapos nga bahin sa 2010 dihang nagpanon ang mga molupyo sa City Hall aron pagpangayo sa iyang tabang.
Si Atty. Benjamin Militar, abogado sa mga molupyo, nikutlo ni Rama nga nagkanayon, "Di ta maghisgot og problema kay matiguwang ta.  Manganta na lang ta!"  Namauli ang mga molupyo nga naglibog mapanalipdan ba sila sa mayor.  Atubangan sa nag-ung-ong nga demolisyon karong semanaha, niingon si Militar, nakumbinser ang iyang mga kliyente nga way natabang nilang kanta ni Rama kapin sa tuig ang nilabay.

-o0o-

15 ka tuig nang nag-ung-ong ang kaso sa pagpanag-iya sa 4.7 ka ektarya nga luna.  Si Regional Trial Court Judge Soliver Peras mao nay ikaupat nga huwes nga niduma sa kaso.  Sa kinatibuk-ang husay, wa tuguti ang mga molupyo nga manginlabot.  Kay ang prosekusyon niinsistir nga ang maigo sa kaso mao rang Armed Forces of the Philippines ug Philippine National Police.
Wa magpabaya ang mga molupyo.  Sukad sa sinugdanan, nagsige na sila og awhag nga paapilon sa kaso.  Apan gibabagan sila sa prosekusyon ug wa sila paminawa sa korte.  Maong labihang kurata sa mga molupyo nga sila nay naigo sa kamandoan sa demolisyon niadtong 2010.

-o0o-

Nidangop ang mga molupyo ni Militar.  Kinsa maoy nitambag nila sa pagpalaban ni Mayor Rama aron kapugngan ang demolisyon.  Matod ni Militar ang kanta-kanta ni Rama lahi kaayo sa mas agresibo nga mga lakang ni Kongresista Tomas Osmena sa nahaunang susamang mga kontrobersiya dihang siya pay nagduma sa City Hall.
Niangkon si Militar nga di hinuon kutob ra sa kanta-kanta si Rama.  Nangayo sab siya og unom ka buwan nga lugway sa korte aron makapangita ang City Hall og relocation site.  Matod ni Militar sukad sa sinugdanan nitahan nang daan si Rama sa pagpanalipod sa pagpabilin sa mga molupyo sa luna.

-o0o-

Kusganong gipanghimakak ni Rama ang pasangil ni Militar.  Gihulagway niya ang mga pamahayag ni Militar atol sa "Arangkada" sa DYAB Abante Pa, Bisaya! nga "hinanggaw."  Matod ni Rama di angayng ipahid ni Militar sa ubang mga tawo ang iyang kapakyas pagpanalipod sa iyang mga kliyente.
Nipasabot si Rama nga kon wa pang lang unta mamolitika si Militar, iya untang gipahibawo ang mga abogado sa City Hall sa mga nahitabo sa kaso.  Apan si Militar niingon nga wa magtagad ang mga abogado sa dakbayan pagkuha sa nagbuntaog nga records sa kaso.  Gani hangtod karon, segun ni Militar, wa magtagad silang Rama, Konsehal Edgardo Labella ug ubang mga abogado sa City Hall sa pagpahibawo sa korte nga manginlabot na sila sa kaso.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for May 8, 2012

Wa nay matago


Si Ramon Tulfo niangkon nga dunay hulagway.  Si Claudine Barreto duna say hulagway.  Si Tulfo niingon nga gamiton niyang hulagway sa umaabot niyang lindog sa pagpangasaba ni Claudine sa kahilakon nga kawani sa Cebu Pacific.  Si Barreto ni-tweet na sa hulagway sa garas sa iyang paa nga giingong naigo sa patid ni Tulfo.

Silang Raymart Santiago ug Barreto nihagit sa kadagkoan sa NAIA pagpagawas sa footage sa CCTV nga, nila pa, momatuod nga si Tulfo ang unang nanukmag.  Si Tulfo sa iyang bahin nipakita sa bun-og sa iyang nawong aron pagmatuod nga siya ang biktima kay gitabangan pagkulata nilang Santiago ug kaubanan.

-o0o-

Way makapugos ni Tulfo sa pagpagawas sa hulagway nga iyang nakuha.  Wa say makalalis sa katungod ni Barreto pagpaggawas sa iyang kaugalingong hulagway.  Apan ang duha ka hulagway di makapatin-aw sa kontrobersiya kinsay nibuhi sa unang kumo nga nakapaulbo sa sinumbagay tali nilang Tulfo ug Santiago.

Ang footage sa CCTV sa NAIA, kon duna man, mahimong mopakita sa tinuod nga panghitabo, atubangan sa nagkasungi nga mga pangangkon sa duha ka kampo.  Apan sa wa pang kalihok ang NAIA, nalumos nang publiko sa nagbaha nga mga pamahayag nilang Tulfo, Barreto, Santiago ug sa ilang mga dumadapig.  Nga naribalan na gani hinuon ang pagpadayon sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona.

-o0o-

Naaghat ko pagsuwat ini tungod sa nagkadakong papel nga gihuptan sa publiko sa pagbutyag sa kamatuoran sa kontrobersiyal nga mga panghitabo.  Pipila ka takna human nabisto ang sumbagay, na-upload dayon sa YouTube ang video sa kabahin sa insidente.

Ang video nga gituohang nakuha sa usa sa mga nakakita sa sumbagay, pasahero man o kawani, wa hinuon maglakip sa pagsugod sa aksiyon.  Kay kinsa man tuod ang nagdahom nga mao toy mahitabo?  Apan ang video laing pahinumdom sa tanang hingtungdan nga, salamat sa bag-ong mga teknolohiya ug sa nag-usbaw nga pagpakabana sa katawhan, mahimong wa nay mga panghitabo nga matago.  Ni matabonan.

-o0o-

Nga maoy nahitabo sa nagpadayong impeachment trial ni Corona.  Puno sa mga ebidensiya nga nahipos sa prosekusyon ug nasupinahan sa Senado, ang nagpakabana nga katawhan mao ang niboluntaryo sa kasayuran ug mga dokumento sa mga deposito sa bangko ug ubang kabtangan nga wa angkona ni Corona.
Di nang katug nga maghayang ang mga kawatan sa panudlanan sa katawhan, ang mga mapahimuslanon sa gahom, ang mga nangyatak sa katungod sa uban ug ubang mga nagpahimus sa ilang influencia ug katigayonan.

Hinaot nga makamatngon na ang kinabag-an sa katawhan nga di sila inutil sa pagbadlong sa kahiwian.  Hinunoa nga sila ang labing gamhanan.  Ug kon magkahiusa pagbarug alang sa katarung, maoy angay nga labing kahadlokan sa mga nagtungkawo ug nahubog sa gahom.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for May 7, 2012

Kaligdong sa Batanes


Ivana, Batanes--Ang Honesty Cafe dinhi wa tukora aron pag-usab sa kalibotan.  Kon dili aron may kadangpan ang mga namiyahe gikan sa silingang isla sa Sabtang nga gipanggutom ug gipang-uhaw.  Apan public school teacher ang tag-iya.  Way panahon pagbantay sa tindahan.  Maong nakahunahuna siya pagsuway sa kamatinud-anon sa iyang mga silingan ug mga bisita.
Kon mosud ka dinhi, way mosugat ni mobantay nimo.  Ikaw ray magpili sa imong paliton.  Gibutangan og presyo ang matag baligya apan ikaw ray mag-igo pilay ibayad.  Kon tibuok ang imong kuwarta, ikaw ray magbuot pilay kuhaon nga sukli.  Yanong tindahan sa yanong mga baligya.  Apan labihan katalagsaon sa mensahe nga way day-o sa Batanes nga di moagi dinhi.

-o0o-

Ang kamatinud-anon sa mga Ivatan, ang lumad nga mga molupyo sa Batanes, wa magsugod ni matapos ning tindahana.  Wa silay krimen sud na sa daghang katuigan.  Gawas lang sa mga hubog nga mag-away, apan kon huwasan na mag-uli ra sab.
Labing hayahay dinhi mao ang mga polis, mga piskal ug mga huwes.  Wa silay kaso nga atimanon.  Ang kataposang nasugatan mao ang pagkasikop sa mga Taiwanese nga nasaag pagpangisda dinhi.  Way sud ang ilang prisohan sa dugayng panahon.  Maong gipamuhian ra sab dayong mga langyaw kay way gahin sa pagpakaon nila.

-o0o-

Bisan asa ka mosuroy, abli ang mga pultahan sa ilang mga pinuy-anan, gibiyaan ang ilang mga motorsiklo nga nagtangag pa sa mga yawe ug mga isdang gibuwad nga gibitay sa mga koral nga alambre.  Way bisan usang manghilabot.  Mga butang nga mabiyaan sa mga turista way motandog sud sa tulo ka adlaw, gawas lang kon matultolan og mas dali ang tag-iya.
Ang mga Ivatan tam-is nga magtinagdanay bisan asa magsugat.  Sa sud ug gawas sa Batanes.  Matinahuron sa tanan nilang bisita.  Usa ka magtutudlo nipasabot namo nga wa gyoy day-o nga gutmon dinhi.  Kay andam ang mga Ivatan nga mopakaon sa tanan nilang hiniposan kon mangayo lang ang nagkinahanglan.  Kay mauwaw sang mga Ivatan nga manghagad.

-o0o-

Nilambo pag-ayong turismo dinhi tungod sa lunsay nga paghigugma sa mga Ivatan sa ilang yutang natawhan.  Apan may mga Ivatan nga mas sulundon kay sa uban.  Samtang may mga tag-iya og Falowa (mga bangka nga motabok sa higanteng mga bawod sa Pacific Ocean ug South China) nga mobunal sa mga turista, may mas nagpakabana alang sa turismo.
Usa nila si Emiliano, ang kapitan sa Falowa nga among gisakyan paingon sa Sabtang.  Sa mga buwan nga tingbitay sa iro, nga nihit ang turista, mobiyahe siya bisan mas dako ang gasto kay sa kita.  Gigantihan ang iyang kabuotan.  Huwaman siya sa usa ka dakong negosyante ngadto sa Boracay aron manghimo og Falowa ug mobansay-bansay sa mga bangkero pagsungasong sa dagkong bawod sa Kabisay-an.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com