skip to main |
skip to sidebar
Paburot sa bugas Inay mangayo na og pasaylo, ang mga opisyal sa pamunoan ni kanhi presidente Gloria Arroyo naghilas-hilas pa gyod og kisikisi karong nasakpan na nga gipanguwarta diay pag-ayo ang importasyon sa bugas humay sa niaging 10 ka tuig. Mao diay nga ang gikompra nga bugas gikan sa Vietnam, Thailand ug ubang kanasuran kanunayng mas daghan kay sa gikinahanglan. Ug mao diay nga ang presyo sa pinalitay kanunayng mas taas kay sa presyo sa merkado sa kalibotan. Salawayon nang daan ang pagkahimo sa Pilipinas nga labing dakong importer sa bugas humay. Mas dakong eskandalo nga gigamit pa hinuon sa pamunoang Arroyo ang krisis aron pagpaburot sa ilang pribadong mga panudlanan.-o0o-
Nakalili ang mga Sugbuanon sa maniobra pag-apud-apod sa import quota sa pribadong sektor dihang gibahinan ang mga negosyanteng Sugbuanon sa katungod pag-import sayo sa niaging tuig. Yano rang lagda: Ang unang makasumiter sa mga dokumento pagmatuod nga may igong pundo pag-import og bugas humay, maoy tugotan sa National Food Authority (NFA) pagpangompra gikan sa gawas sa nasud nga way buhis. Taas ang pila sa mga negosyante og bugas nga naglinya sa rehiyonal nga buhatan sa NFA sa Banilad, Cebu City sa usa ka adlawng Lunes, ang gitakda nga higayon pagsumiter sa mga dokumento. Labihan nilang hugnoa dihang gipahibawo nga giusab diayng schedule ug nakuha nang tanang quota sa Sugbo sa Biyernes pa.-o0o-
Karong nasakpan sa bag-ong liderato sa NFA ug sa Malakanyang nga usa ra ka bangko ug nga nagsunod ang mga numero sa mga tseke nga gigamit sa transaksiyon, may sukaranan ang mosunod nga mga pangutana:- Unsa man diay kapuslanan niadtong tag-as nga pila sa mga negosyante dinhi sa Sugbo ug sa Manila nga naglaom nga mabahinan sa quota?;
- Natikasan ba silang tanan, sama sa nahitabo sa kasagaran sa mga negosyante sa Sugbo, o may pipila nga gipadaog kunohay apan konsabo ra diay gihapon sa pundok o indibiduwal nga mao roy gidudahang nakasipong sa higanteng ginansiya gikan sa importasyon?
-o0o-
Si kanhi agriculture secretary Arthur Yap, nga kongresista ron sa Bohol, maoy unang gihangan. Ambot tungod ba, o kay siyay gipasanginlan, nga maoy nipabor sa iyang mga suod aron mabuhong sa import quota sa bugas humay. Matod ni Yap wa maalkanse ang gobyerno kay kuwarta sa pribadong sektor ang gigamit sa kinatibuk-ang transaksiyon. Apan angayng pahinumdoman si Yap nga ang mga magbubuhis gihapoy labing dakong pildero: Kon tinuod nga mas daghang gikompra kay sa gikinahanglan, naalkanseng mga mag-uuma; kon tinuod nga overpiced ang imported rice, na-siyut sa bolsa ang mga konsumidor; ug kon pamintaha diay sa mga negosyante inay pagtabang sa nasud ang tuyo sa importasyon, nahikawan ang panudlanan gikan sa buhis nga angay untang gipahamtang sa importasyon. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
Salida sa taytayan Ang pag-okupar ni Jecy Mollena, 20, sa tower sa Marcelo Fernan bridge sud sa 43 ka takna maoy pahinumdom sa tanang hingtungdan sa kadali ra diayng sakmiton ug sabotaheon sa labing mahinungdanong mga instalasyon sa gobyerno. Maayo na lang kay ang tuyo ni Mollena mao ra ang pagkawat sa mga kable sa kuryente ug CCTV camera ug ang iyang da mao ra ang sundang ug pliers ug nga wa siyay bisan usa ka kaila nga nitabang niya. Makapanguros na lang tang daan kon mas ambisyuso pang iyang tuyo, kon mas gamhanang mga hinagiban pang iyang da ug kon may mga kauban pa siya nga nihimong mas sayon sa pag-okupar sa taytayan ug pagmugna og mas dakong kadaot. -o0o-
Si Engr. Pedro Adonis Compendio wa gyoy ideya nga ang plataporma nga iyang giapil sa desinyo sa ikaduhang taytayan sa Mandaue ug Mactan, nga nakahatag niya og kalibotanong mga pasidungog, nakahimong mas sayon sa binuang ni Mollena ug nakapainat ngadto sa duha ka adlaw sa makauuwaw ug makahasol nga salida ug nakapalisod pag-ayo sa trabaho sa kapolisan. Napugos ang mga polis sa pagtugot ni Mollena pagpabilin ibabaw sa taytayan kay wa siya mopakita og timaan sa pag-ambak sa taytayan, sa pagpasakit sa iyang kaugalingon ug paghulga sa mga sakyanan ug mga motorista ug mga usisero nga nadani sa iyang gihimo. Apan wa to magpasabot nga wa silay gihimo pagsayo paghipos niya. -o0o-
Si Inspector Jose Mandal, hepe sa SWAT sa Lapulapu City Police Office nga maoy nakasikit ni Mollena ginamit ang aerial ladder sa kabomberohan, nisalikway sa sugyot nga pusilon si Mollena, pabuthan og tear gas, ig-on og dart para katug ug balingon gikan sa chopper. Gisagolan hinuon niya og para katug ang tubig nga gidawat ni Mollena apan dugay kaayo ni niyang giinom ug wa gyod siya magduka. Gihatagan ni Mandal og pisi si Mollena ug nisugyot nga iya ning ihigot sa iyang hawak ug ang pikas tumoy ihigot sa tubo sa taytayan aron di siya mahug. Kon nisunod pa si Mollena, mas sayo unta siyang na-atake sa mga polis kay wa nay kahigayonang makaambak ug mamatay. -o0o-
Napakyas ang katugnaw sa duha ka gabii, ang kusog nga bunok sa uwan niadtong Huwebes sa buntag ug ang naglingiting nga kainit sa duha ka adlaw pagpakanaog ni Mollena. Sa kataposan, barko ray nakapakanaog niya. Kay ganahan diayng moduaw sa iyang kaparyentihan sa Mindanao. Lisod hinuong tuohan ang bisan unsang isulti ni Mollena. Tungod sa kahimtang sa iyang panghunahuna, kadudahan pa kon mosalir bang mga kaso nga ipasaka batok niya. Bisan unsa pay iyang tuyo, angayng magpasalamat ang gobyerno niya. Kay iyang gibisto ang lapad nga pagpabaya sa mga taytayan ug ubang mahinungdanong mga instalasyon. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
Pukpok sa ulo Nabalaka nang pipila ka taxi drivers nga magmingaw sila kon usbawan nang ilang plitehan sugod sa sunod semana. Nibalik nang naandan nga kaluya sa ilang panginabuhi human sa Piyesta Senyor. May sukaranan ang ilang kahadlok nga kon P40 na ang flag down rate ug P3.50 nang matag patak sa metro, mapugos ang ilang mga pasahero pagkat-on pagbalik pagsakay sa public utility jeepneys (PUJs). Ubang taxi drivers nga akong nahinabi nisumbong sab nga bisan pila pay usbaw sa plitehan di modako ang ilang kuwarta nga mada sa bay matag adlaw. Kay suyupon ra ang bisan unsang usbaw sa ilang kita sa mas taas nga abangan nga ipahamtang sa taxi operators.-o0o-
Ang pagtugot sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) sa usbaw sa plitehan sa taxis wa magpasabot nga mousbaw na gyod ang plitehan sunod semana. Kay nipahamtang man ang LTFRB og duha ka panginahanglan una makolekta ang mas dakong plitehan:- Una, nga mag-uniporme ang mga drayber (nga sayon ra kaayong tumanon apan sayon ra sab kaayong lapason kay tokar-tokar man ang dakop sa Land Transportation Office ug deputized traffic enforcers); ug
- Ikaduha, nga ang i-calibrate sa inusbawang flag down rate ug patong mao ra ang mga metro sa taxi nga makahatag na og resibo ngadto sa mga pasahero.
-o0o-
Ang ikaduhang panginahanglan maoy dakong labad sa ulo sa taxi operators nga naggamit pa sa karaan nga mga metro. Gawas nga mahal kaayo ang matag metro (P14,000 matag usa, segun sa Sugbuanong board member sa LTFRB nga si Atty. Manny Iway), gamay ra kaayong lugway pag-ilis sa mga metro sa ilang mga sakyanan. Ang taxi drivers nga nabalakang magmingaw sila mao tong nagmaneho sa units nga bag-o nang mga metro. Kay ang ilang kaubanan nga karaan pa og mga metro magpadayon pa man pagpangolekta sa karaang P30 nga flag down rate ug P2.50 nga patong sa matag patak sa metro hangtod nga makapalit sa bag-ong mga metro ang ilang operators.-o0o-
Si LTFRB 7 Regional Director Ahmed Cuizon nipahibawo ni Edgar Escalante sa TV Patrol Central Visayas nga sunod semana pa magsugod ang recalibration ug resealing sa mga metro sa taxi. Nananghid siya ni Cebu City Mayor Michael Rama nga anha ni himuon sa South Road Properties (SRP). Apan di mahuman sa LTFRB ang tanang taxi sunod semana. Sa ato pa, di tanang taxi nga bag-o nang metro ang makapahimus sa inusbawang plitehan sunod semana. Ang banabana ni Iway nga maabtan sila og Hunyo karong tuiga pag-recalibrate sa gibanabanang 42,000 ka taxi units sa Pilipinas. Sa ato pa, naa ra sa drivers ug operators: Mag-apura ba pagpukpok dayon og martilyo sa ilang ulo?; o magpaabot sa ilang turno hangtod Hunyo? [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
Piyestang gibaha Nipasalig ang Pagasa, pila ka adlaw sa wa pang Piyesta Senyor, nga 10% ra ang kahigayonan nga mag-uwan atol sa labing dagkong kalihokan sa weekend, sa bisperas ug sa kahulogan. Nagtutaligsik dayong sugod sa Fluvial Procession, nagbunok ang kusog nga uwan sa tungatunga sa Solemn Procession, way hunong ang uwan atol sa Mananita Mass ug Pontifical Mass ug gawas nga giuwan gibahaan pa gyod ang parada sa dancing contingents. Human nakapalit ang gobyerno sa labing bag-ong kahimanan alang sa Pagasa, natinuod ang 10% sa ilang pangagpas. Maong sa sunod higayon di tingali maayong Pagasa maoy pangutan-on, mas maayong mangaliya tang Sr. Sto. Nino nga maayo ang kahimtang sa panahon sa iyang kapistahan.-o0o-
Niabot si Presidente Noynoy Aquino sa Cebu City Sports Center sa yanong sakyanan nga gawas nga way wangwang may marka pa gyod nga "For Official Use Only." Nga nakapanlipaghong sa kauwaw sa lokal nga mga opisyal, kongresista, senador ug ubang opisyal sa gobyerno nga gawas nga nag-indigay sa kaluho sa mga sakyanan may blinkers pang uban. Nabantang ang dakong paghigugma sa mga Sugbuanon ug mga bisita sa Sinulog ngadtong Aquino dihang ila siyang gipakpakan pag-ayo paggawas pa lang sa sakyanan, bisan sa wa pa ipaila ni Cebu City Mayor Michael Rama. Mubo ang iyang mensahe apan wa kaipsot sa kadaghanan ang iyang paglaktaw sa usa sa dagkong politiko nga nitambong.-o0o-
Wa pa gyoy paagi nga nahunahunaan ang lokal nga mga opisyal unsaon pagsukod ang kinatibuk-an nga kaayuhan sa Piyesta Senyor ngadto sa lokal ug nasudnong ekonomiya. Si Mayor Rama nisaad nga usa sa iyang tutokan sunod tuig mao ang pagtigom sa mga numero sa mga buhaton sa gobyerno ug pribadong mga kompaniya aron maihap pilay mga bisita sa Sugbo ug pilay nadugang nga kuwarta ug ekonomikanhong kalihokan. May ikahatag nga kasayuran ang taxi drivers: Nisulbong pag-ayo ang mga pasahero gikan sa mga pantalan sa Dakbayan sa Sugbo ug sa tugpahanan sa Mactan niadtong Biyernes. Nga sila mismo naglibog asa napahimutang ang mga dayo.-o0o-
Dihang nagbunok na pag-ayong uwan, nga bisan unsaon og pandong nangabasa na gyong mga nanan-aw sa kadalanan, nga ang mga mananayaw napul-an og tago sa nalubay nilang props pinasagdan nga nipilit na sa lawas ang ilang mabulukong mga sinina, nga ang batan-ong mga boluntaryo morag mga piso nga way kapilian gawas sa pagpadayon pagkupot sa dagkong pisi sa kadaplinan, natugkad nako unsa gyod diay kahugot ang debosyon alang ni Sr. Sto. Nino. Kon tungod pa lang sa premyo ug dungog ang parada, hagbay ra untang nabungkag. Sa akong pag-ubog sa baha sa downtown area samtang nangitag kasakyan, nakaamgo sa kasayon sa akong kahimtang kon itandi sa mas dagkong sakripisyo alang sa mas makahuloganong kapuslanan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com