Saturday, November 26, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for November 27, 2011

Duha ka sipyat


Karong nabisto nang kamatuoran sa kontrobersiya sa pagbiya unta ni kanhi presidente Arroyo aron magpatambal sa gawas sa nasud, nabantang sab ang labing menos duha ka sayop nga nahimo sa Korte Suprema:
  • Giluwatan nila ang temporary restraining order (TRO) bisan wa pa mahingpit ang panginahanglan sa pagtudlo ni Arroyo og legal nga representante sa iyang mga kaso samtang tua siya sa gawas sa nasud; ug
  • Nagpailad sila sa pangangkon ni Arroyo nga grabe kaayo ang iyang kahimtang, nga way doktor nga takos nga makatambal niya dinhi ug nga kon di siya palargahon dayon kuyaw nga di na maayo ang iyang sakit.

-o0o-

Di makapangangkon silang Chief Justice Renato Corona ug ang mayoriya sa mga mahistrado nga nisunod niya nga nalipat lang sila.  Ang mga doktor sa St. Luke's Medical Center niluwat og certification nga maayo na si Arroyo ug nga kon way komplikasyon mahibalik nang naandan niyang kahimsog sa mosunod nga unom ngadto sa walo ka buwan.  Apan ambot unsay nakaon nilang Corona ug kaubanan gilaktawan nila ang certifications.
Gipahibawo sab sila sa dakong sayop sa special power of attorney nga gihatag ni Arroyo ngadto ni Atty. Ferdinand Topacio.  Apan bisan pa sa nabisto nga buslot, niinsistir silang Corona ug kaubanan pinaagi sa pinangga nilang tigpamaba nga si Jose Midas Marquez nga epektibo ang TRO ug nga angayng motuman ini si Justice Secretary Leila De Lima.

-o0o-

Di hinuon tang kapaabot nga moangkon ang Korte Suprema sa ilang kasaypanan.  Labaw nang di tang kapaabot nga mangayo og pasylo sa ilang mga sipyat sa mga kaso ni Arroyo.  Sama nga wa sila moangkon nga nasayop sa pagbalitok sa kaso sa Philippine Airlines (PAL).  Sama nga wa mangayo og pasaylo sa kadaghan uyamot nga pagbalibali sa legalidad sa 16 ka labing bag-ong mga dakbayan.
Kay ang tanang hukom sa Korte Suprema mamahimong balaod.  Wa tay laing kapilian gawas sa pagtuman.  Hangtod nga ang mga mahistrado mobali sa ilang mga baruganan.

-o0o-

Apan ang kaligdong sa Korte Suprema namantsahan na sa makadaghang higayon.  Nagpagamit ang mayoriya sa mga mahistrado sa diktadura ni anhing presidente Ferdinand Marcos.  Dihang gitudlo ni Arroyo silang Corona ug kaubanan, wa say kukaikog nga nagdupadupa sa binuang nga mga transaksiyon sa niaging pamunoan.
Unsaon man nato pagbadlong ang Korte Suprema nga klarong tua kapusta sa pikas nga di mameligrong sagpaon og contempt?  O kondenahon sa mga abogado nga nagpatuong mahigugmaon sa "rule of law" apan nagpakabuta sa mga eskandalo sa labawng hukmanan?  Kadasonan ba nato ang mga awhag sa inhibition ug impeachment nga di kapasanginlan nga kabahin sa maniobra sa Malakanyang paghuyang sa Korte Suprema?
Kutob na ba lang sa pagpangindahay nga unta di na pun-an sa labawng hukmanan ang nagtipun-og nang mga sayo sa paghukom sa dugang mga petisyon ni Arroyo sunod semana?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, November 25, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for November 26, 2011

Kubit sa bakak



Tan-awa ra gud ning mga abogado ni kanhi presidente Gloria Arroyo.  Haskang liwata sa ilang kliyente.  Way tihiktihik ang pamakak.  Sa way pagtagad nga nisiwil nang uban nilang bakak.  Dihang nabisto na gyod ang ilang pamakak, gisapawan pa gyod og laing pamakak.  Nagtuo gyod tingali nga amaw tang tanan nga moyanguyango lang gihapon sa naglut-od na nilang pamakak.
Silay nangangkon nga luya si Arroyo, di ganahang mokaon, nisamot kahuyang, may bag-ong sakit sa iyang lower spine, nagmagul-anon, may kagaw sa iyang dakong tinai, may diarrhea, may anorexia, nagngulngol ang iyang liog, mga kamot ug tiil.  Sa laktod, himatyon.

-o0o-

Ang mga doktor ni Arroyo sa St. Luke's Medical Center di makayanuyano pagsukwahi sa mga pangangkon sa mga abogado.  Way nahimo pagbadlong ni Arroyo dihang nagsul-ob og halo vest, bisan neck brace na lang untay gikinahanglan, sa pag-adto sa NAIA ug pagpa-mugshot sa kapolisan.  Ug wa kabaraw sa bisan unsa na lang bag-ong sakit nga giyamyam sa mga abogado.
Maayo na lang nga gisupinahan sila sa Pasay City Regional Trial Court nga naghusay sa kasong electoral sabotage batok ni Arroyo.  Sa kataposan, may kahigayonan na gyod sila pagsulti sa tinuod.  Ang kadagkoan sa St. Luke's nipasalig nga di nila tagoan ang kahimtang sa panglawas ni Arroyo.

-o0o-

Nakamatngon nga hapit na mahukasi ang ilang bakak, ang mga abogado ni Arroyo niboluntaryo pagpahibawo sa korte nga himsog nang ilang pasyente ug mahimo nang pagawason sa ospital.  Gidalidali pagbakwi ang petisyon sa hospital arrest ug gipulihan dayon og awhag nga house arrest.
Haskang bagaang mga abogadoha.  Way bisan gamay na lang lama sa kaikog ang ilang bayhon.  Di kabahin sa nangalisbo nilang bokabularyo ang mga pung pagpangayo og pasaylo sa ilang pagpangilad sa publiko.  Sa kadugay na tingali nilang sikitsikit hingpit na silang natakdan sa kagaw ni Arroyo sa unli nga pagpanunto ug unli nga pagpapating.

-o0o-

Apan ang kubal sa dagway sa mga abogado wa ra sa kumingking sa ilang kliyente.  Nailad niya ang mayoriya sa Korte Suprema (kana kon wa sila makigsabot daan sa kampo ni Chief Justice Renato Corona) nga kinahanglang molarga dayon siya alang sa Singapore, Espanya ug ubang kanasuran nga dunay mas takos nga mga eksperto nga makatambal sa naayo na diay niyang sakit.

Nangahas pa gyod si Arroyo pagsakaysakay og wheelchair, sinul-ob ang buhok nga wa sudlaya ug mga hiraminta nga wa na diay kinahanglana, aron pag-ilad na sab sa makausa pa sa katawhan, nga gipakaingon niyang na-syut sa iyang bolsa sa siyam ka tuig niyang pamunoan.  Apan bisan sa kadaghan sa retiradong mga heneral ug ubang alimatok nga kuyog niya, wa siyang kalarga.
Ug ang labing pait nga kamatuoran ang nihasmag ni Arroyo:  Way bisan usa nga nialsa ni nagprotesta pagkubit sa iyang bakak.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, November 24, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for November 25, 2011

Corona palagputon


Hangtod kanus-a si Presidente Noynoy Aquino nga makaagwanta sa Korte Suprema ni Chief Justice Renato Corona?  Samtang makapangangkon si Corona nga di tanang lakang sa pamunoang Aquino ang ilang gibabagan--sama sa ilang pagpatigbabaw sa legalidad sa pag-uswag sa piniliay sa Autonomous Region in Muslim Mindanao (ARMM)--basurahan ang gipadulngan sa tanang pagsuway pagsusi sa mga binuhatan sa pamunoan ni kanhi presidente Gloria Arroyo.
Ang pagsalikway nilang Corona ug kaubanan sa pagtukod sa Truth Commission nga pangulohan unta ni kanhi Chief Justice Hilario Davide Jr. maoy pagmatuod nga di sila mangiyugpos ni magtan-aw lang sa pagtuman ni Aquino sa iyang saad nga gukdon, taralong sa hukmanan ug silotan ang mga kawatan sa panudlanan sa katawhan.

-o0o-

Mahimo bang pangilisan ni Aquino ang mga sakop sa Korte Suprema nga klarong tua kapusta ni Arroyo sa way pagsakripisyo sa kaligdong sa tibuok institusyon?  Kuwestiyonable ang pagtudlo ni Arroyo kang Corona apan ang mayoriya sa mga mahistrado, nga pulos sab tinudlo ni Arroyo, nisinina og legalidad sa klarong midnight appointment.
May igong mayoriya si Aquino sa House of Representatives aron pag-impeach nilang Corona ug kaubanan.  Mahimo ganinang makakuha sab og igong boto sa Senado pagkonbikto ug pagpalagpot nila gikan sa katungdanan.  Apan unsaon niya pagbatok ang naandan nang pagtuo nga bisan unsay isulti o buhaton sa labawng hukmanan, bisan nangalisbo nang mayoriya sa mga sakop, maisip nang mga balaod nga kinahanglang tumanon.

-o0o-

Ang napakyas nga pagsuway nilang Corona ug kaubanan pagpa-ikyas ni Arroyo di maoy kataposan sa padaylang nilang maniobra pagpanalipod sa giisip nga tinuod nilang bosing.  Mahimo nilang isalikway ang panel sa Commission on Elections (Comelec) ug Department of Justice (DOJ) aron mabasura ang kasong electoral sabotage batok ni Arroyo.
Mahimo gani nilang ideklarar nga way hurisdiksiyon ang Pasay City Regional Trial Court sa kaso kay angay ning ipasaka sa Sandiganbayan nga, nakatag-an ka, utro sang gidominahan sa mga tinudlo ni Arroyo.  Di kang kasupak sa bisan unsang hukom sa Korte Suprema.  Gawas lang kon ang mga mahistrado mismo--sama sa ilang gihimo sa mga kaso sa PAL ug 16 ka bag-ong dakbayan--magbalibali sa ilang baruganan.

-o0o-

Unsay nahibiling kapilian ni Aquino?  Ang wa paabutang kalamposan pagtangtang ni kanhi Ombudsman Merceditas Gutierrez maayong giya:  Gipasakaan og impeachment complaint sa House, gipalig-on pag-ayong ebidensiya, gipasabot ang katawhan sa panginahanglan pagtangtang niya, hangtod nga si Gutierrez nay boluntaryong nibiya.
Mahimo sang pasakaan og impeachment complaints silang Corona ug kaubanan, palig-unon ang mga ebidensiya ug pasabton ang katawhan nganong kinahanglan silang palagputon.  Kon bisan sa kalig-on sa mga ebidensiya ug kasibaw sa sentimento sa kinabag-an batok nila, magpapating silang Corona ug kaubanan, kinahanglang andam ang pamunoang Aquino pagsubay ug paglahutay sa proseso sa hingpit nga pagpalingkawas sa institusyon sa Korte Suprema gikan sa nangalisbong mga gaway sa kawatang pamunoan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, November 23, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for November 24, 2011

Hukas sa publiko


Ang pagkisikisi sa mga turutot ni kanhi presidente Gloria Arroyo sa pagpanggawas sa iyang mugshots nga kinuha sa kapolisan nakapahinumdom nako niadtong higayon nga si Arroyo naminaw sa iyang PR consultants ug nagsige  og usab-usab sa iyang imahe.  Sa usa ka semana, nikalit og kalumo ang iyang panagway, nilulot ang iyang mga mata, niaghop ang iyang tingog ug nideklarar sa iyang kaugalingon nga inahan sa nasud.  Pagka sunod semana, nigahi ang iyang tingog, nitig-a ang iyang dagway, nipakita sa iyang kumo ug nipasidaan nga iyang pulbuson ang Abu Sayyaf ug terorismo.

Pagligid sa laing semana, si Arroyo ang nangunay pagpresentar sa mga dinakpan sa kapolisan.  Ang mga dinakpan gideklarar ni Arroyo atubangan sa mga kamera nga pagmatuod sa determinado niyang kampanya batok sa krimen.  Pipila sa dinakpan inosente sa mga krimen nga gipasangil batok nila.  Apan gihukasan sila atubangan sa tibuok nasud kay naatlan nga niadtong semanaha pagka crime buster ang gisugyot sa image makers ni Arroyo.

-o0o-

Maapiki unta si Arroyo kon ang iyang salida gihimo pa sa laing nasud diin gidili ang paghingan, labi na ang pagladlad atubangan sa media, sa mga suspitsado nga wa pa kapasakai og kaso.  Sa uban ganing mga nasud, kanganlan lang ang mga dinakpan kon mahuman na ang pasiunang imbetigasyon sa piskaliya ug mapasaka na ang kaso sa hukmanan.  Wa hinuon nang balaora dinhi sa ato.  

Sama nga wa say balaod dinhi sa ato nga nagdili sa pagpublikar sa mugshots.  Maong way naglangas dihang gi-piyestahan ang mugshots ni kanhi presidente Joseph Estrada niadtong 2001.  Nga klarong may pagtugot, ug posible ganing gidasig ug gipasiugdahan sa pamunoang Arroyo.  Ambot nganong nikalit lang og kalami ang kampo ni Arroyo pagpaburot sa right to privacy.  Lahi gyod tingali ang bation kon ikay hukasan sa publiko.

-o0o-

Daghan nang gipatuong mugshots ni Arroyo nga nanggawas sa wa pa ipublikar ang labing uwahi niyang mga hulagway.  Bisan niadtong siya pa ang nagtungkawo sa Malakanyang, giwarawara na sa mga nagprotesta sa kadalanan ang ilang mugshots ni Arroyo nga gimarkahan sa mga krimen nga gipasangil batok niya.
Ang labing uwahing mugshots ni Arroyo klaro nga mao ang gikuha sa kapolisan sa luho niyang presidential suite sa St. Luke's Medical Center niadtong Sabado sa hapon.  Gilalisan na lang tukma ba ang mga marka ubos sa mga hulagway.

-o0o-

Usa sa gipresentar ni Arroyo niadto nasaypan lang.  Siyay whistleblower sa anomaliya sa bangko sa gobyerno.  Inay tul-iron, gipaundayonan ang sayop.  Giapil na lang pagkiha ang kawani nga angay untang pasidunggan.  Usa sab sa naigo sa watch list order ni Arroyo niadto mao ang aktibista nga sama niya og sakit sa bukog.  Wa kagawas kay way katakos ni koneksiyon sa Korte Suprema.
Silang duha, labaw sa bisan unsang mugshots, posibleng maoy tinuod nga naghamok karon sa kinatulgan ni Arroyo.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, November 21, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for November 22, 2011

        Morang doktor, M.D.


    Aron di ka maglibog sa tinuod nga kahimtang sa panglawas ni kanhi presidente Gloria Arroyo, palihug hunong na og paminaw sa "medical bulletins" nga giluwatan sa iyang mga abogado ug ubang mga alyado.  Kay sama nato kutob ra sila sa pangagpas ug pagbanabana.  Wa silay katakos sa pagsusi sa panglawas sa kinaham nilang pasyente.
    Ang labing kasaligang tinubdan sa kasayuran sa kahimsog ni Arroyo mao ang iyang mga doktor.  Nga gipangunayan niya pagpili ug hingpit nga gisaligan sa pag-atiman sa iyang panglawas.  Binayran silang Arroyo, di sa gobyerno, busa di kapasanginlan sa mga suod ni Arroyo nga tua kapusta sa pikas.

-o0o-

    Ug sukwahi sa paukyab nilang Atty. Ferdinand Topacio, Atty. Raul Lambino ug tigpamaba Elena Bautista-Horn nga luya si Arroyo, nga taas kaayo ang presyon sa iyang dugo, nga wa na siya mokaon, nga maglisod na siya pagbangon, nga nagsige siya og diarrhea, nga may infection siya sa tinai, nga gibombahan siya og antibiotics ug nga himatyon na siya, mas madasigon ang taho sa iyang mga doktor.
    Matod sa mga doktor sa St. Luke's Medical Center nga nagtinabangay pag-atiman ni Arroyo arang-arang na ang iyang panglawas.  Subli nilang gipasalig nga hingpit nang maayo ang pasyente sa mosunod nga unom ngadto sa walo ka buwan.  Gawas lang kon dunay motumaw nga grabeng komplikasyon.

-o0o-

    Si Dr. Juliet Gopez-Cervantes, ang pangu sa medical team ni Arroyo, nagdumili pagdason sa mga pangangkon nga nisamot kaluya, gikapoy pag-ayo ug hingpit nga nagmagul-anon si Arroyo human babagi sa iya untang paglarga sa Ninoy Aquino International Airport (NAIA) Terminal 1 niadtong Martes sa gabii.
    Ambot nataligam-an ba lang, o pagbuot gyod sa kahigayonan, ang nahaunang certification ni Cervantes sa kahimsog ni Arroyo nasukip sa petisyon nga gisang-at sa Korte Suprema.  Nakumbinser ang mayoriya nga gipangulohan ni chief Justice Renato Corona sa pagpalarga ni Arroyo.  Apan nalilian ni Associate Justice Maria Lourdes Sereno ang nagkasungi nga pangangkon ni Arroyo ug sulti sa iyang mga doktor.

-o0o-

Niang mas detalyadong kasayuran sa ubang mga doktor:

  • Si Dr. Mario Ver, orthopedic surgeon ni Arroyo, nipasalig nga "remarkable" ang "improvement" sa iyang "neurologic status" ug wa na sakiti sa iyang liog, mga bukton, mga kamot, o pagbanhod sa ibabaw nga bahin sa iyang lawas;
  • Si Dr. Bernie Laya, Radiology Institute Director sa St. Luke's, nipahibawo nga ang "implant device" wa maluag ni mabalhin sa liog ni Arroyo, gani dunay nay bag-ong bukog nga nitubo sa anterior column gikan sa C3 ngadto sa C7 sa iyang cervical spine; ug
  • Kon gipakaingon nimo nga gisakitan si Arroyo paglihok sa iyang liog, angay kang mahibawo nga ang halo vest gipulihan na sa mas humok nga brace ug gitambagan si Arroyo sa pagsige og lihok sa iyang liog aron mas daling mamaayo.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, November 20, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for November 21, 2011

Sakpan, Your Honor


Nabisto nang tinuod nga baraha sa Korte Suprema.  O kon di man sa tibuok institusyon, nilang Chief Justice Renato Corona, sa mayoriya sa mga mahistrado ug sa ilang tigpamaba.  Di diay balido ang temporary restraining order (TRO) nga ilang giluwatan niadtong Martes sa gabii, nga maoy giwarawara ni kanhi presidente Gloria Arroyo aron unta makasibat ngadto sa gawas sa nasud.
Salamat sa pagbabag ni Justice Secretary Leila De Lima, nahibaw-an nga giluwatan ang TRO bisan wa katuman si Arroyo sa usa sa tulo ka panginahanglan nga gipahamtang sa Korte Suprema sa iyang paglarga.  Kon di pa tungod sa kaisog ni De Lima, makasibat unta si Arroyo tungod lang sa TRO nga gidalidali ug wa magkadimao.

-o0o-

Ang wa matuman ni Arroyo mao ang ikaduhang kundisyon nga gipahamtang sa Korte Suprema:  Ang pagtudlo og legal nga representante sa mga kaso nga ilang giatubang.  Ang mga rason?  Ang pagharab-harab ni Arroyo nga makalarga ug ang pagpaundayon sa Korte Suprema sa iyang gibati.
Ang Special Power of Attorney nga nagtudlo ni Atty. Ferdinand Topacio isip representante ni Arroyo, nga gidalidali paghimo human luwati sa Korte Suprema ang TRO niadtong Martes sa hapon, wa magkadimao.  Naapil ang mosunod nga kuwestiyonableng linya:  To produce summons or receive documentary evidence.  Nganong si Topacio man intawon ang moluwat og summons?  Klarong kalapasan sa ikaduhang kundisyon sa Korte Suprema.

-o0o-

Sa ato pa, absuwelto si De Lima.  Kadto diayng kopya sa TRO nga gipamugos paghatag sa mensahero sa Korte Suprema ngadto sa nangandado nang buhatan sa Department of Justice (DOJ) niadtong Martes sa gabii, nga gibalik na sab nila paghatag pagka Miyerkules sa buntag, depektuso ug busa di balido.
Unsa man karon ang kalapasan nga nahimo ni De Lima.  Sagpaon ba gihapon siya og contempt sa wa pagtuman sa depektusong TRO?  Multahan ug prisuhon ba gihapon ang taga Buro sa Imigrasyon nga niisnab sa TRO nga di balido?

-o0o-

Kinsay sad-an sa pagdalidali pagluwat og TRO bisan wa matuman ang ikaduhang kundisyon?  Ang clerk of court sa Korte Suprema.  Nga klarong nalipat tungod sa pagdalidali nilang Topacio ug ubang mga abogado ni Arroyo.
Kinsay laing sad-an?  Si Atty. Jose Midas Marquez, ang tigpamaba sa Korte Suprema.  Siyay nagsige og hudlat ni De Lima sa way pagsusi balido ba ang TRO.  Ug bisan naklaro nang depektuso ang TRO human sa dinaliang en banc session sa mga mahistrado niadtong Biyernes sa udto, si Marquez nangilad lang gihapon sa publiko nga epektibo ang TRO.
Kinsay mas dakong sad-an?  Si Corona.  Siyay utok sa pagpaggamit sa Korte Suprema sa iyang amo nga gigil-asan na sa daghan uyamot nga mga kaso nga nag-ung-ong batok niya.  Iyang giduhig ang tibuok institusyon pagbayad sa dakong utang kabubut-on.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com