Arangkada for July 15, 2007

       DI NA MAG-PLASTIK

 

       Nakugang ko sa sangpotanan sa pagtuon sa EcoWaste Coalition ug Greenpeace nga plastik and 76% sa basura nga nakuha sa Manila Bay ug nga 51% ini mga putos nga plastik nga kausa pa nagamit.  Wa kong kabasa og pagtuon unsa kadaghan ang plastik sa kinatibuk-ang basura nga nahipos dinhi sa Sugbo.  Maayo tingali kon apilon ni pagsusi nilang Cebu City Vice Mayor Michael Rama ug sa mga opisyal sa kabarangayan nga moapil sa sunod nga panlimpiyo sa kadagatan sa dakbayan karong tuiga.  Kay kitang tanan nahibawo sa kadako sa kadaot ngadto sa atong kalikopan sa mga basurang plastik, nga hangtod sa hangtog nga makabuni sa atong mga kanal kay di man madugta.

        Nahadlok hinuon ko nga kon basehan ang gidaghanon sa mga plastik nga mosiwil sa mangawas natong mga kanal, susama ra, kon di man mas grabe pa, and kadaot nga nahimo sa mga basurang plastik dinhi sa ato.

-o0o-

        Hinaot nga human yak-i sa daghang katuigan matuki na sa bag-ong Kongreso ang nag-ung-ong nga makiangayon nga mga balaodnon nga pulos gitumong pagpanalipod sa atong kalikopan gikan sa nagbuntaog nga hulga sa mga plastik.  Kasagaran nila gitumong sa (1) pagbugnaw sa mga magpapatigayon sa paggamit og plastik pagputos sa ilang mga baligya ug (2) pagdasig sa katawhan pag-recycle sa ilang mga plastik kon di man gyod makalikay sa paggamit nila.

        Kay kon patuyangan ang atong naandan, di layo nga moabot ang higayon nga matabonan na ta sa bisan asa na lang nato gipanglabay nga mga plastik nga dugay nang nidominar sa atong inadlawng mga kalihokan:  Plastik na inay supot ang putos sa atong mga pandesal, plastik nay tasa sa atong mga kape, bisan mga kutsara, tinidor ug plato sa atong pamahaw, plastik nay putos sa atong mga kinompra, plastik nay atong pandong sa uwan o sa init, plastik nay hapin sa mga libro sa mga tinun-an, ang atong mga suholan plastik na, ug bisan ang atong pagtinagdanay sa usag-usa.

-o0o-

        Usa sa mahimo sa kagamhanan mao ang paghatag og insentibo ngadto sa mga magpapatigayon nga di na mogamit og plastik nga butanganan sa ilang mga produktong pagkaon ug putos sa uban nilang mga baligya.  Katanyagan ba sila og diskuwento sa buhis?  O igo nang pasalig nga di sila bahaan sa tinguwan?

        Ang nagpakabana nga mga magpapatigayon maoy naa sa labing maayong posisyon pagdasig sa mga konsumidor pagpalayo sa plastik.  Higanteng shopping malls sa ubang kanasuran manghatag og diskuwento sa mga konsumidor nga magda sa ilang kaugalingong grocery bags ug mas dako pa gyong laslas sa bayranan kon di plastik ang dad-on nga putos.

        Ang hiniusang pakigbisog batok sa mga plastik molampos lang pinaagi sa matinud-anon nga pagtabang sa tanang hingtungdan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for July 14, 2007

       Kutob sa Sulti

 

       Angayng hangpon ang pag-awhag sa Coalition Against Corruption (CAC) sa Ombudsman pagpatulin sa imbestigasyon sa gipaburot pag-ayo nga presyo sa decorative lampposts nga gidalidali pagpamalit alang sa niaging 12^th Asean Summit nga gipahigayon dinhi sa Sugbo niadtong Enero.  Ang matag karon ug unya nga pamukaw sa nagkalainlaing kahugpongan maoy motino nga ang usa sa labing dakong eskandalo sa atong panahon di mapakatug ni makalimtan.

        Ang CAC nga gipangulohan ni Jose L. Cuisia Jr. maoy nasudnong alyansa sa nagkalainlaing kahugpongan nga nibarug batok sa mga kahiwian.  Giawhag ni Cuisia ang dinaliang pagsilot sa tanang mga responsable sa kahiwian isip pagdason sa pagpakabana sa mga Sugbuanon ug sa Barug Pilipino ni Fr. Carmelo Diola nga sakop sa CAC.

-o0o-

        Apan ang awhag sa CAC ug sa Barug Pilipino di na bag-o.  Ato na ning nadunggan sa nangagi pang mga eskandalo sa mga proyekto sa kagamhanan dinhi sa Sugbo, sa kaulohan ug sa ubang bahin sa nasud.  Ang pait natong kasinatian mao nga ang pag-awhag, bisan unsa kakusganon, di nang kadut sa mga hingtungdan nga napating sa kapid-an na ka katuigan nga pangurakot ug di nang katay-og sa mga ahensiya nga mas daghang mapakitang buslot kay sa determinasyon pagpatuman sa mga balaod.

        Nilambo ang pagbisto sa anomaliya sa deco lamps, nga nisangpot na sa pagpugong sa nahibiling kuwarta alang sa mga kontraktor ug pagkasuspenso sa mga gipasanginlang nagpasiugda sa transaksiyon, di tungod sa naandang pagarpar sa nagpakabana nga mga sektor.  Kon dili sa aktuwal nga paghipos og mga ebidensiya pagmatuod sa nangalisbo sa kahiwian.

-o0o-

        Magtug-anay na lang ta sa tinuod.  Kon ang pagduda ra sa mga sakop sa media ug sa nagpakabana nga mga magbubuhis sa tinuod nga presyo sa mahalon kaayo nga deco lamps ang gipasikaran, ambot hain pang eskinaha sa ruta sa summit nasangit ang imbestigasyon sa Ombudsman, salamat sa kasuhito na sa DPWH ug kakonsabo nilang kontraktor pagsaag-saag ni bisan kinsang magpakatakos pagsubli sa ilang mga proyekto.

        Ug kon gipasagdan pang Ombudsman paghipos sa gikinahanglang mga ebidensiya, ambot unsa pay ilang nahimo ning higayona, kay kasagaran kutob ra man sila sa pagsubli sa plantsado nang mga dokumento sa subasta.

-o0o-

        Daghan nang nangangkon og kredito sa pagkabisto sa mga eskandalo sa summit.  Apan kon ang kamatuoran lay subayon, adto tang tanan mosangko sa tiilan ni Crisologo Saavedra.

        Si Saavedra maoy nagtudlo nato giunsa pagluto ang subasta.  Si Saavedra ang nagsubay pila ray presyo sa deco lamps sa gigikanang mga pabrika sa China.  Si Saavedra ang nagtudlo sa Ombudsman unsang dokumento sa customs ang ilang masupina aron kapamatud-an ang makalilisang nga overpricing.

        Ato ba lang siyang pasagdan?  Ug mobalik lang tag pangiyugpos ug paminaw sa way kinutobang mga pagarpar batok sa kahiwian?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for July 13, 2007

       Gwen ug Virgie

 

       Kadako diay sa kadaogan nga na-iskor ni Acting Visayas Ombudsman Virginia Palanca-Santiago batok sa gikahadlokang-di-na-masagang-ni-mabaraw nga pagpanggukod ni Gobernador Gwen Garcia batok niya.  Gawas nga gibasura ang mga kasong gipasaka batok niya, gipabilin pa gyod si Santiago isip pangu sa imbestigasyon sa gipasangil nga mga anomaliya sa Cebu International Convention Center (CICC).  Si Ombudsman Merceditas Gutierrez nitataw nga hingpit ang iyang pagsalig ni Santiago.

        Si Gutierrez suod ug kauban sa Ateneo Law School ni First Gentleman Mike Arroyo.  Ang iyang pagsalig ni Santiago ug ang pagpadayon ni Santiago pag-imbestigar sa mga transaksiyon sa CICC nisukwahi sa gipasumbingay sa gamhanang makinarya sa propaganda sa mga Garcia—nunot sa nagpadayong kampanya ni Kongresista Pablo Garcia pagka House speaker—nga morang si Pres. Arroyo na lay wa pa moangkon nga ila nang Malakanyang.

-o0o-

        Mao ni kalainan nilang Garcia ug Santiago.  Si Garcia tungod tingali sa kadaghan sa gitangkil nga mga sakop sa media mosangyaw dayon ngadto sa tibuok kalibotan bisan sa labing gamay niyang nahimo ug wa mahimo—gikan sa pagpakauwaw sa mga kawani sa Kapitolyo nga nakit-an sa surveillance cameras nga nag-text ngadto sa pagpasundayag sa edited nga footage sa ballot boxes nga gipakuha lang diay gikan sa rehiyonal nga buhatan sa Comelec.

        Ayaw lang gyod hinuon pagpakasayop pagpangayo sa mga kasayuran nga di niya gustong ihatag, sama pananglit sa mga dokumento sa CICC, kay alang niya ang gimbuhaton sa media mao rang pagsigeg yangu-yango ug ulug-ulog niya.

        Lahi si Santiago.  Hilom lang nga nituman sa iyang tahas.  Kon mohatag man og kasayuran, di magpatawag og press conference ug di maghukad og makapabusdik nga piging ginastohan sa buhis sa mga Sugbuanon, ang tuyo di aron pagtagbaw sa way kinutobang kahangol sa atensiyon kon dili aron lang pagpahibawo sa mga magbubuhis nga wa magmika ang ilang buhatan.

-o0o-

        Apan si Santiago nagpabiling wa matudlo sa iyang katungdanan.  Mahimo gihapong ilisan bisan unsang higayona.  Ang gipatuo ni Garcia nga kasikit niya ni Pres. Arroyo, nga maoy motudlo sa sunod nga deputy ombudsman for the Visayas, magpabiling magkumbitay isip pinuti nga maghulga sa padayong pagsusi ni Santiago ug sa iyang buhatan sa makalilisang nga mga pangabuso ug pangurakot sa labing gamhanang mga opisyal nga gitaral sa ilang buhatan.

        Mao nga iya sa matag ligdong nga Sugbuanon ang makiangayong gimbuhaton pagpaluyo sa kaligdong nilang Santiago ug kaubanan.  Kon nakauyon mo sa ilang paggukod sa mga gipasanginlan sa mga eskandalo sa niaging 12^th Asean Summit ug ubang mga proyekto, ug kon giluod na mo sa kahawod nga gipamugos sa mga nanghasi nila, angayang pabahaan ang Malakanyang sa mga mensahe sa si Santiago ang labing haom sa katungdanan—di ang gitugpo sa mga kurakot nga determinadong mobuong sa kadungganan sa Ombudsman.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for July 12, 2007

       BIG SISTER

 

       Wa na kong kabalik sa Kapitolyo karong bag-o busa wa pa ko mahibawo kon gipakatap na ba nila sa tibuok building ang slogans sa labing uwahing dako nilang kampanya, sama sa "No to Sugbuak!" kansang gidaghanon sa mga pirma gipasundayag gyod sa atubangan.  Ambot kon ang matag ganghaan sa mga buhatan sa Kapitolyo gibutangan na ba sa ilang naandang puti nga streamers nga dagko kaayo ang mga letra nga puwa sa labing bag-o nilang lagda:  "Gidili ang Pagmug-ot!"

        Ambot unsay reaksiyon sa board members kon butangan ang ilang mga buhatan sa maong streamers.  Samtang di sila mahitabong pagunahon sa lapukon nga umahan sa Sudlon, angayng pasidan-an ang ilang mga kawani sa pagtalikod una og gamay sa surveillance cameras sa di pa mopakulismaot sa ilang mga dagway.  Wa gyod hinuoy pagtukol sa bag-ong lagda ang tanang department heads kay nanga-anad na.  Nabalaka hinuon sa kaguliyang nga moulbo kon masipyat sila og apil sa pultahan sa buhatan sa gobernador.

-o0o-

        Nakaseguro hinuon ko nga di retroactive ang pagpatuman sa labing bag-ong lagda sa way kinutobang paningkamot pag-usab sa burukrasya sa Kapitolyo.  Kay kon ipahamtang ni alang sa nangaging mga insidente sa nilabayng mga buwan sa nagkalainlaing mga buhatan nga na-record na sa surveillance cameras, labihang daghanang masilotan:

·         Mag-una sa listahan silang Gobernador Gwen Garcia ug iyang mga abogado tungod sa iyang kapakyas pagpahiyom sa wa pa mosugod pagpanulisok ug pagpangasaba nilang Chairman Edward Abad ug ubang kadagkoan sa KBP Cebu Chapter nga nangahas pagduaw sa iyang buhatan; ug

·         Si Capitol Security Consultant Byron Garcia sa matag kakita niya og kawani nga mag-text o mokawat og paminaw sa Arangkada pagsusi kon nagpa-interview ba si Cris Saavedra (duda hinuon ko kon gipaatubang ba sang surveillance cameras ngadto nilang Byron, sa pagtuman sa iyang papel isip "Big Brother" sa Kapitolyo, ug sa iyang maguwang.)

-o0o-

        Mangahas sab ko pagpangagpas nga, sama sa naandan, kining labing bag-ong lagda batok sa pagmug-ot di mapahamtang batok sa mga Garcia.  Kay kon iapil sila, mainutil na sa pagpatuman sa ilang gitinguhang kausaban sa Kapitolyo, bisan kon 12 na ka tuig na ning gikontrolar sa ilang pamilya.  Kay kasagaran sa ilang mga lagda, sila ra say mangaigo.

        Pananglitan, kawani sa Kapitolyo nitumbok nga si Byron maoy usa sa maigo sa lagda nga nagdili sa tanang kawani sa pagpaminaw og musika ug komentaryo aron nga di maibanan ang ilang productivity.  Ang implikasyon?  Gawasnon nang makaprotesta ang militanteng mga pundok sa nataran sa Kapitolyo kay, ubos sa nahisgutang lagda, di na mang kapatuyang og patokar og sipa kaayong mga kanta sa loudspeakers.  Ug kon makapatuyang na pagpaningil ang Sugbuanong mga magbubuhis pagpangayo og kuwentada sa CICC ug ubang mga proyekto, asa man sila punita?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for July 11, 2007

       LILI SA KASAYSAYAN

 

       Daghan kong nadawat nga mga pangutana asa silang kapalit og mga kopya sa librong "The Roots of the Filipino Nation" ni O.D. Corpuz nga atong nahisgutan dinhi.  Wa kong kasuroy sa mga bookstores karong bag-o apan akong nahibaw-an nga duna pay nahibiling mga kopya ang Amazon.com.  Ang akong kopya pinahuwaman ni Col. Sol Dalid, kinsa nipahuwam na sab nako sa ikaduhang volume sa talagsaong libro.

        Magpangikog man unta kong manghuwam og libro kay dugay man gud kong makahuman, apan nagpiyesta ko sa mga libro nga akong nahuwaman sa wa pa ko maigo sa bagis kaayong flu sa niaging semana.  Gawas sa "Roots", nakahuwam sab ko kopya ni Manny Limtong sa "Mao:  The Unknown Story", nga nibisto sa pagkabayo ni Mao Tse Tung sa komunismo ug pagpamatay sa iyang kaugalingong katawhan aron lang makontrolar ang Tsina ug mapaburot ang iyang kaugalingon.  Maong gawas sa akong kaluya, hinaot nga makasabot mo nganong wa ko magdali pagbalik sa trabaho.

-o0o-

        Si Corpuz nakautingkay sa listahan ni Antonio Pigafetta sa mga ngan sa mga pangu sa mga balangay sa Sugbo nga gisumbong ni Humabon ngadto ni Ferdinand Magellan nga nagdumili pag-ila sa iyang liderato:  Cilaton, Ciguibucan, Cimaningha, Cimatichat ug Cicanbul sa Cinghapola; Apanoaon sa Mandaui (Mandaue?); Teten sa Lalan; Japal sa Lalutan; ug Cilumai sa Lubucin.

        Gibutyag sang Corpuz nga di ang balangay sa Mactan ni Lapulapu ang unang gihilabtan ni Magellan tungod sa palaban ni Humabon.  Gipasunog na niyang kabalayan sa balangay sa Bulaia (Buaya?) kay ang mga molupyo wa motahud ni Humabon.  Nagsugod ang kataposan ni Magellan dihang naminaw siya sa sugyot ni Zula, karibal nga pangu sa Mactan, nga kinahanglang magpada siya og armadong mga sundawo aron pugson si Lapulapu pag-ila sa hari sa Espanya.

        Ang gipasidunggan nga labing unang tawo nga nakalibot sa kalibotan mao say usa sa labing unang biktima sa panag-unay ug intriga sa politika sa unang mga Sugbuanon.

-o0o-

        Si Corpuz, ang ika-13 nga presidente sa University of the Philippines (UP), gipasidunggan tungod sa iyang lapad nga kinaadman ug paghigugma sa nasud.  Matod niya usa sa labing dakong kasaypanan sa kasaysayan mao ang pag-ila sa Hunyo 12, 1898 nga adlaw sa kaugalingnan sa Pilipinas.  Gibisto niya nga ang proklamasyon sa Kawit, Cavite, nitataw nga ang katawhang Pilipinhon "were under the protection of the Powerful and Humanitarian Nation, the United States of America."

        Sa kasuko ni Aguinaldo sa kataphaw sa proklamasyon, nibiya siya sa ilang bay nga wa mopirma sa mahinungdanon unta nga dokumento.  Matod ni Corpuz ang tinuorayng adlaw sa kaugalingnan mao ang Agosto 1, 1899, dihang kapin sa 200 ka mga mayor sa kalungsoran nagtapok sa Bacoor, Cavite aron pagtuki sa "solemn declaration of Filipino Independence."  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for July 10, 2007

       DUGO SA ILANG KAMOT

 

       Nganong kinahanglan pa mang may mga batang mangamatay tungod sa paak sa lamok?  Mao ni kasagarang tiyabaw sa mga ginikanan sa mga anghel nga nabiktima sa labing uwahing hasmag sa dengue dinhi sa ato ug ubang bahin sa nasud.  May lig-ong sukaranan ang ilang kahibung.

        Lisod tuod sabton nganong ang nasud nga nagpakatakos na pagpakig-indig sa labing gamhanan ug labing malambuong mga kagamhanan sa kalibotan ug pakigdungan sa way kinutobang kiat sa kabag-ohan di pa man diay kamao nga mopuo sa mga lamok nga nagda sa kagaw nga makamatay sa iyang kaugalingong nataran.

        Lain na ba sab ning kamatuoran nga gihatagan og mas dakong importansiya sa atong kadagkoan ang pamostura kay sa pag-atiman sa labing batakang panginahanglan sa atong katawhan?

-o0o-

        Di pa igo ang pagkamatay sa ilang mga minahal sa kinabuhi, ang mga tagtungod sa mga biktima sa dengue gitubag lang sa kadagkoan sa kagamhanan sa ilang naandang pagarpar:  Di pa angayng ikaalarma ang sitwasyon kay mas gamay pang nangamatay kon itandi sa samang higayon sa niaging tuig.  Nahunghongan ba sila sa ilang mga anghel nga way kalainan kon ikapila pa nga biktima ang niligdas kon ang ila pang pinangga nga kaliwat, simbako, maoy natsambahan?

Bugnawng mga numero maoy gipasalipdan sa makauuwaw nilang kapakyasan pagbutang og kinutoban sa tinuig nga epidemiya.  Ang kayano sa suliran sa dengue ug ang kainutil sa kagamhanan pagsulbad ini, kapid-an na ka tuig human ni hingpit nahinginli sa atong kasilinganang kanasuran, maoy usa sa labing makauuwawng bantayog sa padayong pagpabaya ug paglawog sa atong kagamhanan sa makaluluoy natong katawhan ngadto sa kaalaotan.

-o0o-

        Tuguting maghisgot tag kanal nga way lutsanan.  Nga maoy kasagarang pangitlogan sa mga lamok nga may dengue.  Kon matarung lang sa kagamhanan ang tanang kanal, sobra sa katunga sa tinuig nga mga kaso sa dengue di na igkita.  Apan bisan kapila na ta agii og tinguwan, ting-init, tingbagyo, kuwaresma, tinghuwaw, La Nina ug El Nino, ang atong mga kanal di lang gihapon kasuyop sa baha ug mao na hinuoy usa sa mga hulga sa sakit.

        Kapila na magpapili ang atong mga politiko ug kapila na ta nila saari pagtarung sa atong drainage system sa Metro Cebu, apan natuman ba nila?

Wa.  Ang mga kinabuhi nga nakalas sa dengue dugo sa ilang mga kamot.

-o0o-

        Nakapait sa atong kadagkoan kay inay mangayo og pasaylo sa ilang kapakyasan, nakaako pa gyod pagpanulisok sa mga biktima sa dengue nga mao ra say mabasol sa katalagman kay mga hugawan.  Ang mga kalag na lang sa mga anghel nga nangamatay maoy bahala sa ilang kamangtas.

Apan unsaon man intawon pagtarung pagpanlimpiyo sa mga tagbalay kon gilibotan sila sa nagpundo nga mga kanal ug way motarung pagsunod pagkuha sa ilang mga basura?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for July 9, 2007

       PEKENG MGA KASAL

 

       Dakog matabang sa nagpadayong imbestigasyon sa Korte Suprema sa "marriage scam" sa Sugbo kon itandi sa imbentaryo sa mga kasal nga gihimo sa mga hukmanan ngadto sa listahan sa marriage licenses nga giluwatan sa civil registrars sa mga dakbayan ug kalungsoran sa Sugbo:

·         Maklaro kon pila sa mga kasal sa hukmanan ang wa mag-agi sa local civil registrars, kansang mga pirma gidudahang gi-forge sa pipila ka marriage licenses;

·         Maklaro pila sa mga kasal ang gipahigayon sa mga hukmanan bisan wa katuman sa batakang mga panginahanglan, sama sa certificate of capacity to marry ug joint affaidavit of cohabitation; ug

·         Mapalapdan sang imbestigasyon sa posibleng pakigkonsabo sa pipila ka civil registrars sa "fixers" sa mga kasal sa hukmanan.

-o0o-

        Kasal man sa korte o sa Simbahang Katoliko, gitataw nilang Cebu City Civil Registrar Evangeline Abatayo ug Talisay Civil Registrar Gemma Lation nga ang marriage license mao ang nag-unang panginahanglan.  Samtang mas taas ang pagpaabot sa simbahan, nga magkinahanglan pa og upat ka Dominggo nga pagpahibawo sa mga misa sa nag-ung-ong nga kaminyuon, ang mga hukmanan kinahanglan pa sang magpaabot sa siyam ka adlaw nga lugway sa pagpublikar sa civil registrars.

        Sa ato pa, wa gyod masubay sa mga lagda ang mga kasal sa korte nga usa ra ka adlaw nga gihikay.  Nga maoy giapas sa kasagaran sa magpakasal sa korte nga klarong nanglaktod sa pinahimutang nga kalihokan sa simbahan.  Klarong dunay gilaktawan nga mga panginahanglan.  Apan mahimo hinuong ihikling ang marriage license kon nagpuyo nang magtiayon sud sa lima ka tuig.

-o0o-

        Nga segun sa pasiunang imbestigasyon sa Korte Suprema, maoy labing giabusohan sa upat ka hukmanan sa Sugbo kansang mga huwes gisuspenso na.  Dul-an sa katunga sa dul-an sa libo ka mga kasal sa Cebu City MTCC Branches 2,3,4 ug 8 sukad niadtong 2005 way marriage licenses ug gihulipan lag joint affidavit of cohabitation pagmatuod nga nagpuyo nang babaye ug lalaki sud sa lima ka tuig o mas dugay pa. 

Nga lisod tuohan kay kasagaran sa nigamit ini tiguwang nga mga turistang langyaw, kansang tourist visa alang lang sa unom ka buwan, nga gusto dayong magpakasal sa ilang gikaila nga batan-ong Cebuana.

-o0o-

        Kasagaran sa mga langyaw nga nagpakasal sa mga korte dinhi sa Sugbo taga Estados Unidos, Uropa ug Australia.  Apan kasaligan namong tinubdan nagbutyag nga ang labing kulatado mao ang mga Hapones.  Tungod sa pagtuong mas adunahan ug manggihatagon sila, bunalan sila og hangtod P50,000 nga bayranan.

        Dakong trabaho ang pagsubli sa legalidad sa tanang kasal nga gihimo sa mga hukmanan sa Sugbo ug sa ubang bahin sa nasud.  Apan ang kaabtik ni Chief Justice Reynato Puno pagsusi sa gipasangil nga kahiwian nagmatuod sa iyang katakos paghusay ini ug mas dagko pang mga kontrobersiya sa atong sistema sa hustisya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com