Saturday, March 28, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 29, 2009

            AMUMA SA BINHI

 

          Sunod nimong kaon og utanon ug lamas, palihug palandonga ang kakugi, pailob, lahutay ug gugma sa mga nagtikad sa luna, nagpugas sa binhi ug nag-amuma sa mga tanom.  Hinaot nga ang tawong, petsay, batong, tamatis, luy-a, atsal ug sili di na isipong sagbot lang sa plato.  Pagsalimbong sa kinatibuk-ang bayhon ug lami sa mas madanihon nga karne o isda.

          Mapugos ko pagtagamtam sa tanang tinipigan nga kalalim sa mga utanon ug mga lamas sa mosunod nga mga adlaw.  Di lang tungod sa kataas sa ilang presyo.  Kon dili tungod kay nasubay na gyod nako unsa kakutas ug kamakapatagbaw ang pagpalambo nila—gikan sa pagluyong, pagturok, paglipang ug pag-ani.

-o0o-

          Nanglaktod mi paglusad sa Kapamilya Backyard Gardening Project.  Nidiretso mi pagbugwal sa yuta ug pagpananom.  Hinikalimtan ang mas batakang pangandam nga kinahanglang himuon aron mahimong mas malungtaron ang pagpananom.

          Maong human mi nakaani ug nangabusog sa unang hugna sa among petsay ug human nakugang sa kadagko ug kadaghan sa mga bunga sa among tawong ug tamatis, naglisod mi pagtubag sa pangutana unsay sunod namong buhaton.  Ang tanan namong himan—gikan sa mga lawngon ngadto sa organic fertilizer—pulos hinatag.  Di mi mahimong magsalig lang sa hinabang sa kagamhanan ug pribadong kahugpongan ug mga indibiduwal.  Kinahanglan nga magsugod na mi paghimo sa among kaugalingon.  Sa di pa pulihan sa kalaay ang pasiuna namong kadasig.

-o0o-

          Maong nagsugod mi sa uno:  Ang paghimog organic fertilizer.  Gidugmok namo ang laya nga mga dahon ug gagmayng mga sanga.  Gisagol sa hugaw sa baka ug gibasa aron mas daling madugta.  Human sa duha ka semana, among gipuno ang tunga sa kilo nga wati nga hinatag sa Cebu Provincial Agriculture Office.

Usa na ron sila ka buwan nga nagbudlay adlaw ug gabii pagdugmok sa hugaw.  Kon matuman nang ilang tahas, gawas nga makaangkon mi og tulo ka tunga sa baril nga vermicast mapilo pa gyod og katulo ang gidaghanon sa mga wati.

-o0o-

          Samtang nagtukaw ang mga wati, naghimo mig seed beds.  Nga gisaboran sa mga binhi nga hinatag ni Senador Loren Legarda.  Human sa usa ka semana, nigitib ang mga lawngon ug mainampingon nga gipamalhin ngadto sa garden soil nga pinutos sa plastik:

·        Gituhil ginamit ang tukog ang ilawom sa mga lawngon aron di matandog ang gamot;

·        Itisok ang lawngon pinaagi sa paglungag sa tudlo sa garden soil, nga di hugot aron makakatap ang mga gamot apan di sab luag aron di matumbang lawngon; ug

·        Ipasilong ang mga lawngon gikan sa init sud sa usa ka semana sa di pa itanom sa luna, sa mga lungag nga tagsa ka tiil ang giladmon ug gidak-on nga puno sa vermicast.

          Human sa 28 ka adlaw, maani nang petsay ug makapanglantaw na mi sa mas malambuon ug malungtarong pagpananom.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, March 27, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 28, 2009

              PAG-AMPO NI TOMAS

 

            Mas mapailubon nga Mayor Tomas Osmena ang akong gikahinabi gahapon, bisperas sa iyang pagbiya sa Sugbo alang sa laing hugna sa pagpatambal sa iyang kanser.  Nakahigayon siya pagpasabot sa duha niya ka personalidad.  Nga maoy hinungdan sa komplikado niyang mga relasyon:

·        Isip tawo, mahimo siyang manihapon, makig-inom ug magpasiaw tibuok gabii uban ni Gobernador Gwen Garcia apan isip politiko di siya motugot nga palayason ang kaliboan ka pamilya sa mga luna sa sa lalawigan nga nia sa dakbayan; ug

·        Isip tawo, mahimo siyang makighigala pagbalik nilang Kongresista Antonio Cuenco ug kanhi senador Sonny Osmena apan isip politiko di siya mosalig ni Cuenco nga "talawan" ug ni Sonny nga "mabudhion."

-o0o-

            Numero ray nakita ni Mayor Osmena sa panag-uli nilang Gobernador Garcia:  93-1.  Matod ni Osmena siya na lay nahibiling higala sa 5,000 ka mga pamilya nga gisentensiyahan nang Garcia nga palayason gikan sa mga luna nga ilang gipuy-an sa niaging 30 na ka tuig.  Di siyang katugot nga may tarung ug kugihan nga mga Sugbuanon nga magpuyo sa kahadlok ug ka-way kaseguroan dinhi sa dakbayan nga maoy ilang namat-an og kahayag.

            Di sab kasalig si Osmena ni Bise Mayor Michael Rama.  Nga maoy iyang gitumbok nga nagsabotahe sa binayloay unta sa yuta sa dakbayan ug lalawigan.  Gipaninglan sab niya si Garcia nga nisugot na unta sa binayloay apan way pupanaganang niusab sa iyang baruganan.

-o0o-

            Gidasig ni Osmena ang mga Garcia pagpadagan sa kinakusgan nilang mga kandidato sa dakbayan sa piniliay sunod tuig.  Matod niya mas maayong modagan si Winston o si bisan kinsang Garcia nga nagtuong makadaog sila sa dakbayan.  Matod niya mas makaayo alang sa mga Sugbuanon nga mas daghan silang kapilian.

            Wa mahasol si Osmena sa pagtuo nga siya na lay kataposang Osmena nga nagbarug karon sa Sugbo.  Nipasabot siya nga ang mga Osmena, sukad pa nilang Don Sergio ug Serging, nagpapili aron moalagad.  Naa ra sa mga Sugbuanon kon mopili sila sa mga Garcia nga magpaalagad.

-o0o-

            Mas mapanagan-on si Osmena nga nitubag sa iyang kahigayonan nga makalingkawas sa kanser.  Gipasaligan siya sa iyang mga doktor sa Estados Unidos nga natuman ang tuyo sa agresibong chemotherapy kay may ubang mga pasyente nga wa kasugakod.  Ang tumong sa iyang operasyon karong Abril 6 mao ang pagkuha sa kabahin sa iyang pantog nga naigo sa kanser.

            Ang wa isulti ni Osmena mao nga napakyas ang chemotherapy pagkuha sa kanser.  Apan wa ni kakatap sa tinai, baga ug ubang bahin sa iyang lawas.  Andam si Osmena bisan unsay mahitabo human sa operasyon.  Nagpasalamat sa tanang nangaliya alang niya.  Kay maikog mang mag-ampo alang sa iyang kaugalingon, niingon si Osmena nga mas nag-ampo siya alang sa mga Sugbuanon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, March 26, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 27, 2009

              BAHIN NI GWEN

 

            Samtang nagpadayon ang tigom sa Cebu Citizens Press Council (CCPC) sa Marcelo Fernan Press Center gahapon sa hapon, gitawgan kong Gobernador Gwen Garcia aron pagpadayag sa iyang bahin sa akong lindog gahapon sa posibleng panag-atbang nilang Bise Mayor Michael Rama ug sa iyang manghod nga si GSIS President ug General Manager Winston Garcia pagka mayor sa Dakbayan sa Sugbo sa piniliay sunod tuig.

            Matod ni Garcia di na mobalik sa politika si Winston.  Gikutlo niya si Winston nga nagkanayon nga tungod sa iyang kasinatian sa GSIS giisip nang iyang kaugalingon nga "technocrat."  Wa hinuon maghisgot ang gobernador unsay himuon sa iyang manghod kon mawa na si Presidente Arroyo sa Malakanyang.

-o0o-

            Nagdumili si Garcia pagtino kon aktibo ba silang manginlabot sa piniliay sa dakbayan.  Igo lang siyang niingon nga naluoy siya sa mga molupyo sa dakbayan kay wa silay tarung nga kapilian.  Giuyonan niya ang mga paniid nga nahawongan ang ubang mga lider sa dakbayan tungod sa ka-dominante ni Mayor Tomas Osmena.

            Matod ni Garcia mas maayo ang kahimtang sa lalawigan kay nagkahiusa nang hapit tanang lider sa politika ug nagpadayon nga labing malambuon sa nasud.  Samtang ang dakbayan padayong nalubong sa makalilisang nga utang sa SRP.  Akong hubad sa mga gisulti ug wa isulti ni Garcia mao nga gitahan na nila ang kahigayonan pag-ilog sa City Hall sunod tuig.

-o0o-

            Gisubli pagtataw ni Garcia nga magpasubli siya pagka gobernador alang sa ikatulo ug kataposang termino.  Nipasalig siya nga way laraw ang ilang pamilya sa paghupot pag dugang katungdanan sa kagamhanan.  Matod niya mas molig-on ang Sugbo kon ilang paluyohan ang ubang mga lider nga susama nilag panglantaw.

            Niangkon hinuon si Garcia nga duna siyay mga igsuon nga sukwahi ang panglantaw.  Nga mahimong di motuo sa iyang awhag nga di sila managan.  Kinsa may iyang gipasabot nilang Byron, Nelson ug Marlon?  Apil ba sab sa gibugnaw ang iyang anak, si Christina, nga gikatahong modagan pagka mayor sa Liloan?

-o0o-

            Gikataw-an ni Garcia ang mga huhungihong nga iyang umaabot nga umagad nga si Mayor Duke Frasco ang modagan pagka bise gobernador sunod tuig.  Matod niya, sukwahi sa mga intriga, nagpabilin nga maayo ang ilang relasyon ni Bise Gobernador Greg Sanchez.  Bisan pa sa giingong pagpanluod ni Sanchez sa pag-ungot sa gisugyot nga tans-axial expressway.

            Gipasabot sab ni Garcia nga way sukaranan ang Pamilyang Durano nga mahudlat sa nagkadako niyang influencia sa ikalimang distrito.  Gisubli pagpasalig nga di nila hakpon ang tanang katungdanan basta mapatuman lang ang iyang mga programa sa lalawigan.  Wa magtuo si Garcia nga makig-atbang si Tourism Secretary Ace Durano niya.  Matod niya daghan ug dagkog nahimo si Ace sa turismo ug mas maayong padayunon niya pagpalambo ang industriya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, March 25, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 26, 2009

              MIKE v. WINSTON?

 

            Karong wa na mag-away silang Cebu City Mayor Tomas Osmena ug Bise Mayor Michael Rama (pasabot nga wa lang gihapon mosukol si Rama ug nihunong nag pakauwaw niya si Osmena), nabantang nga wa gyod diay ikaparang ang oposisyon sa BOPK.  Ang pahibawo sa kinakusgang mga haligi, silang Jonathan Guardo ug Lahug Barangay Captain Mary Ann Delos Santos, sa ilang kandidatura sa Kongreso maoy pag-angkon nga ang pagkabuak ra sa BOPK ang ilang dag-anan nga makabanos sa City Hall.

            Apan kay di man magkabuwag silang Osmena ug Rama, ang labing lig-ong alas sa oposisyon mao na lang si Winston Garcia.

-o0o-

            Dugay nang gihugunhugon nga modagan ang Sugbuanong tagduma sa GSIS pagka mayor sa Dakbayan sa Sugbo.  Sa pag-ulbo sa away nilang Mayor Osmena ug Gobernador Gwen Garcia, nitumaw dayon ang mga pangagpas nga suwayan pag-ilog sa mga Garcia ang City Hall.

            Di lang tungod sa away.  Kon dili tungod sa ilang bag-ong gahom ug katigayonan.  Gigawongan nilang Kapitolyo sa niaging 14 na ka tuig, may pakapin pang duha ka distrito, gawas nga ilang alyado ang hapit tanang kongresista sa Sugbo, ug labaw sa tanan mas dako nang puntil nga ila karong gihuptan, kinsa may di matental pagpalapad pa sa ilang gingharian?

-o0o-

            Silang Byron, Nelson ug Marlon gikatahong managan pagka mayor sunod tuig.  Silang Noy Pabling ug Pablo John di maglisod pagpabilin sa ilang mga distrito.  Si Gwen kon way lig-ong mangambisyon sa Kapitolyo (nga taguon lang nato sa ngan nga Ace Durano) gituohang modagan pagka bise presidente o pagka senador.  Magpaiwit kaha si Winston nga mas una nilang tanan (gawas sa iyang amahan) sa duyan sa politika?

            Si Winston di magpabilin sa GSIS hangtod sa hangtod.  Nahibawo tang tanan unsay dangatan niya kon di na si Pres. Arroyo ang magtungkawo sa Malakanyang.  Si Garcia ang labing nahibawo nga ang paghupot og iyang kaugalingong politikanhong gahom maoy labing lig-on nga "insurance" sa iyang kaugmaon.

-o0o-

            Gawas sa pipila ka barangay kapitan nga nanumbong nga giduol sila sa nangangkon nga mga tawo ni Winston ug gipangutana unsay mga proyekto nga mahimong kagastohan sa ilang amo, way laing kisaw nga nabantayan gikan sa kampo ni Winston.  Naglaom gyod tingali silang mobalitok si Rama.

            Alang sa mga Garcia si Mike di si Tomas.  Nga mao say gikabalak-an ni Tomas.  Apan bisan sa tanan niyang "kahuyangan"—kamahigalaon sa mga kaatbang, kalikoy modiskurso ug kakumbinsidong makakanta—si Mike ang labing kasaligan ni Tomas.  Pagkakaron.  Kasaligang tinubdan nagbutyag nga ang mga Garcia—si Winston o kinsay padaganon sa dakbayan—andam nang Rama.  Nanganti sila paghimo sa mosunod nga 13 ka buwan nga mas lisod nga kalbaryo kay sa nahiagoman ni Rama sa mga kamot ni Osmena sa niaging mga adlaw.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, March 24, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 25, 2009

              BAWOS SA LANA

 

            Wa gyod tay dag-anan sa mga kompaniya sa lana.  Dihang nitidlom pag-ayo ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan ngadto sa $33 matag baril niadtong Disyembre, gipalaway lang nila ang mga konsumidor.  Igo lang ta nilang gi-ulug-ulogan og anam-anam ug daginuton kaayo nga us-os sa presyo sa lokal nga mga produkto sa lana.

            Apan karong nisaka na sang presyo sa lana tungod sa duha ka sagunson nga dagkong laslas sa produksiyon sa Opec dayong tapos sa niaging tuig, labihang abtika sa Petron, Shell ug Chevron (kanhi Caltex) nga nakapasaka sa ilang presyo.  Hinikalimtan ang wa pa mahatag ang nahibilin sa kinatibuk-ang us-os nga ilang gihikaw gikan sa mga konsumidor.

-o0o-

            Nilayat pag-ayo ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan ngadto sa $53.50 matag baril human nilayat ang stock markets sa Asya ug ubang bahin sa kalibotan tungod sa paghangop sa mga magpapatigayon sa pahibawo ni US President Barack Obama pagluwas sa mga bangko gikan sa makahilo nilang mga utang.

Nga gisakyan sab dayon sa mga kompaniya sa lana dinhi sa ato.  Paspas pa sa kilat nga nagkadungan pagpasaka sa presyo sa ilang gasolina, krudo ug kerosene.  Sinalikway ang ilang kinaham nga panagang sa una—niadto nga di sila ganahang mopa-us-os sa presyo sa kabalaka nga maibanan ang ilang ginansiya—nga baleg tulo ka buwan ang ilang imbentaryo, busa di dayon mausab ang presyo.

-o0o-

            Apan sa akong pagsuwat ini, nibalik na sab og tidlom ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan.  Ang kasamtangan nga kahinangop sa mga magpapatigayon sa mga lakang ni Obama pagpabarug sa nahugno nga Amerikanhong ekonomiya napulihan sa mas malungtaron nga kamatuoran:  Ang pagtidlom sa konsumo sa lana sa Estados Unidos, ang labing dakong merkado sa lana, ug bisan sa Tsina, ang ikaduhang labing dako nga merkado, tungod sa dakong paghiyos sa kalibotanong ekonomiya.

            Sama sa naandan, isnabon lang gihapon sa mga kompaniya sa lana ang us-os.  Palawayon na sab ta nila.  Kutob ra gyod sila sa pagpaburot sa ilang ginansiya.

-o0o-

            Inutil bang mga konsumidor atubangan ning pinatuyangan nga pagpahimus sa mga kompaniya sa lana?  Igo ba lang tang manghupaw ug magpaabot kanus-a makakitang kagamhanan sa panginahanglan pagbaraw sa pangabuso (nga imposibleng mahitabo kay mas madanihon kay sa pagpanalipod sa interes sa kinabag-an ang mas dakong buhis nga makolekta sa mas taas nga presyo sa lana)?

            Di lagi ta inutil.  Duna lagi tay dakong mahimo.  Nitidlom ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan tungod sa paghiyos sa demanda.  Ang krisis nakaaghat nato pagdaginot.  Hinaot mas madasigon tang molikay sa wa kinahanglanang paggamit sa lana ug mosusi sa mga alternatibo sa lana karong nahibawo tang mao ni labing sakit nga silot nga atong ikapahamtang sa mga buaya sa lana.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, March 23, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 24, 2009

              LAHUTAY NI PELAEZ

 

            Dihang nibarug si Efrain Pelaez batok sa giingong kahiwian sa pamunoan ni Lapulapu City Mayor Arturo Radaza, daghan ang nalipay.  Di tungod kay nituo dayon sila sa mga pasangil.  Kon dili tungod kay dugay nang mga yagubyob sa nagpakabana nga mga Oponganon.  Apan si Pelaez ray nangisog.

            Dihang gibawosan si Pelaez ni Radaza—gikan sa paglaktaw sa iyang mga basura hangtod nga gitak-opan na gyod ang iyang Marina Mall—daghang nagtuo nga molunga si Pelaez.  Nga mohilom, magpa-upuy-upoy, mangiyugpos ug motahan na sa iyang gipangayong kausaban.  Apan wa silang kaila ni Pelaez.  Isip pangu sa homeowners sa Maria Luisa Subdivision, nisukol sab siya niadto sa mga Osmena.

-o0o-

            Gipamatud-an ni Pelaez nga di siya kutob lang sa sulti.  Gipasakaan niya og mga kasong pagpangawkaw silang Radaza ug ubang mga tagduma sa Opon.  May napakita sab siyang mga ebidensiya sa giingong pangurakot sa pagpamalit og computers ug ubang mga transaksiyon nga gisudlan ni Radaza.

            Nilampos sab si Pelaez pagdasig sa ubang mga magpapatigayon sa Opon pagbarug ug pagbutyag sa ilang kaugalingong pait nga kasinatian sa Lapulapu City Hall ug sa mga opisyal nga naglibot ni Radaza (bisan di sama kabantang ug kamapangahason niya).  Nada pa gani niya sa Sugbo si Ombudsman Merceditas Gutierrez aron pagbendisyon sa pundok ni Pelaez isip alyado sa hiningusganong kampanya batok sa pangurakot.

-o0o-

            Apan duha ka tuig human sa pagbarug ni Pelaez ug pagpasaka og mga kaso batok ni Radaza, way nahitabo.  Kini bisan sa talagsaong determinasyon ni Pelaez.  Ug sa iyang katakos paglahutay.  Ang Ombudsman nga niadto nihangop sa iyang pagpakabana wa nay ek.

            Maong way nahibung sa pagpahibawo ni Pelaez nga modagan siya pagka mayor sa Opon sa piniliay sunod tuig.  Kon di siyang kakuha og hustisya gikan sa mga buhatan sa kagamhanan, padayon bang magpaabot ug sa kasamtangan mag-agwanta?  O modangop sa uban pa nga mga paagi pagpasiugda sa kausaban nga iyang gitinguha?

-o0o-

            Pipila ra ang may kaisog ug katigayonan sama ni Pelaez nga makasukol sa mga haligi sa kagamhanan nga sama kadako ni Radaza.  Mas diyutay ang dunay ginhawaan pagsugakod sa kahugaw ug kapintas sa politika aron lang pagpadayon sa iyang nasugdan.  Ang kinabag-an hagbay rang nitahan.  Napugos na pagdawat sa pait nga kamatuoran nga:

·        Di kapaabot og kaangayan gikan sa Ombudsman ug ubang buhatan nga gigawongan sa mga kukhan sa Malakanyang;

·        Kuwarta di plataporma ang makadaog sa piniliay ug nga sa di pa makapasiugda og makahuloganong kausaban, kon makalingkod man sa katungdanan, lamyon una sa lang-og nga sistema; ug

  • Usik-usik sa panahon ug kahago ang pagbutyag sa kahiwian sa dagkong mga isda sa kagamhanan, labi nang sikit sa luwag sa Malakanyang, kay mga tambasakan ray madutlan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, March 22, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for March 23, 2009

              KONSABO SA KOREYO

 

            Nahasol nang daan ang depositors pagtak-op sa mga bangko sa Legacy Group.  Salamat sa pagpabaya sa kagamhanan.  Samtang si Celso delos Angeles ang angayng han-okan sa labing maidlot nga pagtulisok, di makapanghunaw ang mga buhatan sa kagamhanan nga gitahasan sa pagpanalipod sa katawhan gikan sa bisan unsang pangilad ug pahimus sa mga bangko.

            Tulo ka buwan nang nahikawan ang depositors sa kuwarta nga ilang hinagoan.  Karong nagsugod nag pamayad ang PDIC, di na sila angayng paantuson pag dugay.  Ang natanggong nga kuwarta hagbay ra nilang gikinahanglan.  Labaw sa tanan, di na sila angayng ilawog na sab sa wa kinahanglang mga risgo nga mapilde na sab.

-o0o-

            Nga maoy mahitabo kon hinayunon sa PDIC ang paugat nga ipada pinaagi sa koreyo ang mga tseke pagbayad sa lehitimong mga deposito.  Ang panagang sa PDIC nga ang mga tseke pinaagi sa koreyo maoy labing sayon nga paagi sa pagbayad sa depositors sa Legacy banks labihan kataphaw kon itandi sa mosunod nga duha ka pait nga kamatuoran sa atong buhatan sa pahatanan (post office):

·        Labihang langaya, nga may mga higayon nga ang suwat mahitungod sa kamatayon sa usa ka kapamilya nadawat liwas na sa hubkas; ug

·        Labihang sayona rang kawaton, nga ang mga kukhan sa post office di na gani magtagad pag-abli sa suwat pinaagi sa hinungaw sa takuri (aron di mabantayan nga gihilabtan) kon dili modayon na lag gisi sa sobre ug taptapan lang dayon og scotch tape uban ang suwat nga abli nang daan ang suwat dihang nadawat.

-o0o-

            Ang kadako sa buslot sa koreyo niadto rang namatikdan, bisan sa wa pa mauso ang text messaging, nga ang mga nagtukod sa PDIC wa moapil sa koreyo isip paagi pagbayad sa depositors.  Palihug basaha ang Section 14 sa Republic Act 3951 nga mao ang PDIC Charter:

"Whenever an insured bank shall have been closed by the Monetary Board pursuant to Section 30 of R.A. 7653, payment of the insured deposits on such closed bank shall be made by the Corporation as soon as possible either (1) by cash or (2) by making available to each depositor a transferred deposit in another insured bank in an amount equal to insured deposit of such depositor."

-o0o-

            Ang mga depositong P5,000 paubos gibayran sa PDIC og cash.  Ang mga ubos sa P100,000 gi-tseke.  Nganong gilisudlisod mang mas dakog pilde?  Maka-garantiya bang PDIC nga di malangay ni hilabtan ang mga tseke sa koreyo?

            Kon malangay, bayran ba sa PDIC ang kahasol sa pag-atang-atang sa depositors, o sa pagpalab-as sa tseke sa PDIC sa kaulohan kon mohupas na human sa 90 ka adlaw?  Kon kawaton, magpapriso bang kadagkoan sa PDIC sa ilang pakigkonsabo sa mga kiriwan sa koreyo?  [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com