Arangkada of Leo Lastimosa for January 6, 2008

       DI MASINGO

 

       Nalisngag ang mga ilong sa mga barangay kapitan nga nagtigom sa Social Hall sa Kapitolyo sa Sugbo.  Isog kaayong baho nga ilang nasimhotan.  Di sa naandang alisngaw sa linigwatay sa politika kay naanad na sila ana.  Kon dili sa mas asgad nga anso nga nihakop sa tibuok palibot.  Kadiyot rang ilang piniliay apan wa kapugong sa ilang kaugalingon sa pagreklamo.  Labihang daghana gyod tingaling nangihi kay hastang mga politiko gibahoan man.

        May sukaranan si Gobernador Gwen Garcia nga magpaminti sa kasuko.  Iyang gisapawan og bag-ong pintal ang Kapitolyo ug gipalabong ang mga tanom sa lapad nga hardin.  Di siya gustong kapasanginlan nga taphaw rang iyang pagpanindot.  Nga inay mohumot nisamot na hinuon kalang-og ang Kapitolyo ubos sa iyang pagduma.

-o0o-

        Ambot nganong wa pay mga kawani nga giimbestigar, gisuspenso ug gipanglabay gawas sa Kapitolyo pila ka adlaw human sa makauuwawng insidente.  Luya kaayong reaksiyon sa gobernadora kon itandi sa kapaspas niyang nakapasangil ug nakasilot sa mga kawani nga gidudahang wa mobilib sa iyang liderato.

        Wa pa sab niya nganli hangtod karon ang mga tawo ni ang kahugpongan nga responsable sa pagsablig sa bahong duga sa ilang lawas nga nakabuong sa kaligdong sa iyang gitawag nga "heritage monument."  Di tingali niya sila mga kaatbang.  Kay gawas nga wa unta tuguting makagamit sa social hall, hagbay ra unta silang gitaral sa Barili o sa mas layo pang hukmanan aron kapangayoan og danyos.

        Gani, wa niya sila hudlata.  Igo lang gipangayoan og katin-awan.

-o0o-

        Kon tinud-on sa Kapitolyo pagukod ang nagbinastos nga mga nangabang sa social hall, sayon ra kaayo silang ilhon.  Sublion lang ang footage nga nakuha sa security cameras nga gitaod ni Capitol Security Consultant Byron Garcia.  Gawas nga mabantang ang mga dagway, mahimong mabati pang pisik kon nahinayon ang plano ni Byron pagbutang og mikropono sa cameras.  Lain ning kahigayonan pagmatuod sa Sugbuanong mga magbubuhis nga di salida ni usik-usik lang ang pagtaod sa modernong kahimanan sa pagpaniktik.

        Makasabot hinuon ko kon di magtagad si Byron pagsubli sa footage.  Nalinga tingali sa praktis sa mga binilanggo sa CPDRC alang sa Sinulog.  O mahimo sang, sama sa pagpatay ni anhing Sta. Fe. mayor Rogelio Ilustrisimo Sr., naatlan nga naguba ang camera.

-o0o-

        Gawas sa pagpalayas sa anso, may mas dakong gimbuhaton si Gobernador Garcia:  Unsaon man niya pagkumbinser ang mga Sugbuanon nga matinud-anon siya sa pagbanhaw sa katahom sa Kapitolyo?  Ug unsaon man niya sila pagpatuo nga matinud-anon ang iyang paningkamot paghimo sa Kapitolyo nga mas takos sa pagtubag sa ilang mga panginahanglan ug pagpalambo sa lalawigan?

        Kay makahasol ang mensahe nga niagas, aw nitumaw diay, sa iyang kaugalingong nataran.  Inay pasidunggan sa iyang kakugi, gihubug-hubogan ug giihian man lang hinuon ang iyang social hall.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 5, 2008

       SIYA RAY MAGBUOT?

 

       Kapait.   Alang diay ni Gobernador Gwen Garcia siya ray magbuot unsay mga dokumento sa Cebu International Convention Center (CICC) ang ipagawas ug kon kinsa ray patan-awon sa maong mga dokumento.  Mao ni nitumaw sa (1) iyang pag-insistir nga accounting ang iyang gihimo niadtong Mayo sa niaging tuig nga pagbanabana sa gasto sa CICC ug sa (2) iyang pagdapit nga moadto ko sa iyang buhatan aron maghimo siyag one-on-one accounting espeyal alang lang gyod nako.

        Angayng pahinumdoman si Garcia nga iyang obligasyon ang paghatag og kuwentada sa dakong gasto sa CICC atubangan sa Sugbuanong magbubuhis di sa usa lang ka kabos nga sakop sa media.  Kon tinuod nga andam na siyang mobukhad sa tanang mga dokumento sa CICC, angay ni niya ipakita ngadto sa katawhan ug di nako lang.

-o0o-

        Sa iyang gipatawag nga tigom sa Kapitolyo niadtong Mayo 3, 2007, si Garcia nipasigarbo nga ang kinatibuk-ang gasto sa CICC P581.273 milyones ra.  Sa way pagpakita og bisan unsang dokumento, nangangkon siya nga sobra pang kapin sa P637.4 milyones nga gigahin sa Cebu Provincial Board.

        Apan tak-om na si Garcia dihang nabisto human sa pipila ka adlaw nga naningil pa diayng WT Construction og dugang P261 milyones alang sa site development, structural, civil ug architectural works (P176M) ug electrical ug plumbing works (P85M).  Wa siyay katin-awan bisan gamay nganong wa maapil sa iyang banabana ang final billing sa WT nga nadawat sa Kapitolyo niadtong Pebrero 21, o kapin sa duha ka buwan sa wa pa niya pagutmi ang mga nanambong sa upat ka takna nga tigom sa Capitol Social Hall nga iyang gipatawag niadtong Mayo.

        Samang way klarong katin-awan nganong nigahin ang provincial board og dugang kuwarta alang sa CICC human sa billing sa WT.

-o0o-

        Si Garcia, sa di pa mangangkon nga mohatag na lag kuwentada aron mahilom na ko sa akong mga komentaryo, angayng pahibaw-on nga gimando sa mosunod nga mga balaod ang paghatag og matinud-anong kuwentada sa CICC:

·         Una, ang Bill of Rights sa 1987 Constitution:  Sec. 7. The right of the people to information on matters of public concern shall be recognized. Access to official records, and to documents and papers pertaining to official acts, transactions, or decisions, as well as to government research data used as basis for policy development, shall be afforded the citizen, subject to such limitations as may be provided by law; ug

·         Ikaduha, ang Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Emloyees (Republic Act. No. 6713):  Rule VI, Sec. 6. All public documents must be made accessible to, and readily available for inspection by, the public during working hours, except those provided in Section 3. Rule IV (kon naglambigit sa national security o invasion of privacy).  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 4, 2008

       MAS HAWOD NIYA

 

       Labihang sukoa ni Gobernador Gwen Garcia nga nakakuha ko sa mga dokumento sa pagtukod sa Cebu International Convention Center (CICC) nga giimbestigar, gisuspenso ug gilabay niya gawas sa Kapitolyo ang mga kawani nga gipasanginlang maoy nangawat sa mga dokumento.  Nga nakapahibung pag-ayo sa nagpakabana nga mga magbubuhis.  Kon wa siyay gitagoan sa mga transaksiyon sa CICC, nganong mora man siyang naghuramentado human nakalili ang mga Sugbuanon sa pasiunang listahan sa mga gasto?

        Ang nakuha nakong mga dokumento sa CICC hagbay rang nasumiter ngadto sa Visayas Ombudsman.  Maong dakong bakak ang pangangkon nga wa silay kapasikaran paghimo sa ilang kaugalingong imbestigasyon maong magpaabot lang una sa special audit sa Commission on Audit (COA).  Apan ang COA nanghunaw og bisan unsang kasayuran sa special audit nga gihisgutan ni Apostol.

-o0o-

        Nga nakapatumaw sa pagduda nga may higanteng konsabo pagpug-ok sa mga dokumento sa CICC:  Nga nagsugod sa pagpapating ni Garcia atubangan sa sibaw nga awhag sa kuwentada giunsa niya paggasto ang buhis nga siningtan sa mga Sugbuanon; nga gisundan sa taphaw nga paghapuhap sa COA sa gagmitoy kaayong mga transaksiyon sa CICC; ug gidasonan sa pagpangiyugpos sud na sa usa ka tuig sa Visayas Ombudsman nga maoy gidangpan sa mga nangayo sa bidding documents sa CICC.

        Maong hangtod karon, kapin na sa tuig human natukod ang CICC, wa pay katin-awan nga naluwatan sa pipila sa makalibog nga mga transaksiyon sa CICC:

·         Nganong managsama mang gasto hangtod sa kataposang usa ka dako sa substructure ug superstructure (P59,611, 997.92) nga mas mahal man gyong tibuok building kay sa mga istruktura nga gilubong sa yuta; ug

·         Nganong ang structural steel, nga kabahin na unta sa mga kontrata sa substructure ug superstructure, gibuak man sa duha ka kontrata (P200 milyones ang una ug P107 milyones ang ikaduha)?

-o0o-

        Kon gisurender pa lang ni Garcia ang mga dokumento sa CICC ngadto sa Ombudsman, nakabuylo na untang imbestigasyon ug mahimong napasabot na sa tanang hingtungdan ang kinatibuk-ang transaksiyon.  Mahimo ganing kalugwayan pang pagtago giunsa paggasto ang kuwarta sa mga Sugbuanon kay masalimbongan man sa Ombudsman ang mga dokumento nga "confidential" kay nagpadayon pang imbestigasyon.

        Kon mahinayong imbestigasyon sa CICC ug ubang proyekto sa Asean Summit sunod buwan, ang kaisog ug kagamhanan ni Garcia, nga mahimong maoy nakahudlat sa mga imbestigador sa COA ug Ombudsman, di makapakurog sa mga senador.  Maong mapugos na siya pagtahan sa mga dokumento.  Ug ang mga senador wa igdungog nga ganahang motago sa mga dokumento sa ilang imbestigasyon gikan sa publiko.

        Maong sa gusto niya ug sa dili manubag si Garcia sa dakong gasto (nga, sa iyang kaugalingong pung, iyang gihulagway nga makalilisang) sa CICC (nga, bisan sa tanang liki ug guba, iyang gihulagway nga "world class").  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 3, 2008

          MABISTO NA KAHA?

 

          Kapin na sa tuig human natukod ang Cebu International Convention Center (CICC), apan si Gobernador Gwen Garcia padayong nagdumili paghatag sa mga dokumento giunsa niya paggasto ang gibanabanang kapin sa P1 bilyon nga buhis sa mga Sugbuanon.   Inay tahuron ang katungod sa katawhan pagpakisayod, gihasi ni Garcia ang tanang nangahas pagpangayo og kuwentada.

          Ang Visayas Ombudsman og Commission on Audit (COA) klaro sang nanagana pagsusi sa mga pasangil sa kahiwian sa usa sa labing dakong proyekto sa niaging 12 ^th Asean Summit.  Gibungul-bungolan lang nila ang sibaw na kaayong awhag sa katin-awan ug gidaot hinuon ang ilang kaugalingong mga imbestigador nga way igong katakos ug panahon pagsubay sa "komplikadong" transaksiyon.

          Asa na man lang modangop ang nagpakabanang mga magbuhis?

-o0o-

          Di silang kapalaban sa mga sakop sa Cebu Provincial Board nga, inay motuman sa ilang tahas pagsubli sa mga transaksiyon nga gisudlan sa gobernadora, ug inay bawion ang makauuwaw nga paglingiw-lingiw lang sa kahibulongan nga pagpanliki sa bag-o nilang building, nidugang hinuon sa gahin sa gikahadlokang niburot na pag-ayo ug way kinutobang gasto sa CICC.

          Di sab silang kaadto sa mga mayor sa lalawigan nga, tungod sa dakong panginahanglan sa mga proyekto sa ilang mga dakbayan ug kalungsoran, ug tungod sa kamadanihon sa nagbuntaog nga P2 bilyones nga puntil sa Kapitolyo, napugos pagsikit sa gobernadora ug pagpaka-buta-bungol sa kontrobersiyal niyang mga lakang.

          Labaw nang di silang kahangad sa tabang sa Malakanyang.  Kansang mga tagduma gilambigit sa mas dagko pang kahiwian.  Ug kansang interes di ang kaayuhan sa kinabag-an, kon dili ang paggawong sa suporta sa lokal nga mga alyado aron lang magpabilin sila sa gahom.

-o0o-

          Maong morag bugnawng tubig nga nitubod sa nag-alintabong disyerto ang pahibawo sa Senado nga susihon nila ang gipasangil nga kahiwian sa mga proyekto sa summit apil na sa CICC.   Bisan sa gikaintapang kaguliyang ug pamolitika sa nangaging mga imbestigasyon sa mga senador, mas mayo na lang kay sa pasagdan ang mga transaksiyon nga langawon ug lawalawaan sa kalimot.

          Gikahadlokan hinuon nga, tungod sa presensiya sa mga senador nga may mga ambisyon sa 2010 ug nagtan-aw sa Sugbo nga usa sa labing adunahang tinubdan og mga boto, mas dako ang kahigayonan nga, sa makausa pa, mahimo na sang circus ang kalihokan.

-o0o-

          Apan may kahigayonan sang mga magbabalaod pagsubli sa mga balaod nga mahimong nalutsan sa susihong mga transaksiyon, sama sa Government Procurement Act, Code of Conduct and Ethical Standards ug ang pamolitika sa mga kaso sa COA ug Ombudsman.

          Labaw sa tanan, may gahom ang Senado pagkuha sa mga dokumento sa mga transaksiyon.   Apil ang dugay nang gitagoan nga mga dokumento sa CICC.  Tinuod gyod tingali nga ang katarung, bisan unsa kalangay ug katungason, maoy mopatigbabaw sa kauwahian.   [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 2, 2008

PAGKAPUKAN NI GLO

 

Ang kaldero nga gilung-agan sa bugas, o bisan ang takuri nga giinitan lang og tubig, kinahanglang may kahungawan.  Kay kon hingpit nga tak-opan, mamugos gyod pag-awas ang lanot sa linung-ag.  Mahimo ganing moulbo ug mobusikad ang nagbukal nga tubig.  Di lang ang kusinera maoy mameligrong mapaso.  Ni ang kusina ray mahulga sa sunog.  Kon dili madali pagpawong, mahimong ang tibuok bay maoy maugdaw.

Nga maoy kahimtang karon sa nasud:  May linung-ag ug pinabukal nga mga pagduda nga way kahungawan; ug busa di lang ang kusinera nga mahiligon sa tabon kon dili ang tanang tagbalay ug bisan ang kasilinganan maoy nag-ungaw sa nag-alburuto nang katalagman.
               

-o0o-

Maong kinahanglang kahatagan ug kahungawan ang dugay nang naitos ug nagbaga nga mga pasangil sa pagpanikas ug pagpangawat batok ni Pres. Arroyo.  Di mahimong iya lang tayhopan og mga ulug-ulog kay mosamot hinuon pagsilaob ang kayo.  Di mahimong doblehon ug palig-unon ang tabon kay mosamot lang kabangis ang pag-ulbo.

Kon pasagdang makahungaw ang kaldero ug takurili, mahimong mangalimyon ang kahumot sa lunsay nga bugas ug tubig.  Mahimo sang mangalisbo ang kalang-og sa bugas nga dugay nang natahop kay gisabwan diay og kanal.

Angay sang susihon unsay nakasugnod sa nag-alintabong kayo.  Kon di masabligan og katin-awan ang nagdilaab nga mga pagduda, manguros ug manglayat na lang tang daan gikan sa kusina.

-o0o-

Inay tarungon pagduma ang iyang kusina, si Arroyo nagsige hinuon og pangita og dugang tabon sa di kalikayang mga alisngaw matag karon ug unya.  Wa siyang kabantay nga hapit na niya mapikot ang tanang gawasanan.  Ug nga kon iyang tiwasan, ang kaldero ug takuri nay mangliki sa di pa hingpit mabungkag.

Natapakan niyang pag-alsa nilang Senador Antonio Trillanes IV ug Heneral Danilo Lim karon.  Apan duha lang sila ka lugas sa naglawud-lawod nga nagbukal nga kahimangod.
               

-o0o-

Nilampos si Arroyo pagtabon sa iyang linung-ag ug pinabukal nga tubig sud na ron sa unom ka tuig.  Gusto niyang padayon silang patak-umon sa mosunod pang dugang tulo ka tuig.  Ang tanang nangaging pagsuway pagtusdik sa iyang pagpig-ot gitunglo niya nga linuog nga kalapasan sa balaod ug pintas nga hudlat sa iyang linung-ag ug init tubig nga kapuslan unta sa tanang tagbalay ug kasilinganan.

Apan si Arroyo ang gitumbok nga nakahimo sa labing dakong kalapasan:  Gipasanginlan siyang nangawat sa kaldero ug takuri; nga ang iyang linung-ag ug ininit di kaabot sa kadaghanan kay gitagana na alang sa iyang mga hinanib; ug nga ang kusina ug tibuok tigbayon iyang gipanglubag ug gitrangkahan aron siya ray magwarawara sa luwag.

Ang mga tagbalay, bisan unsa nila kagutom ug kaburong, di mahitabong motugot nga mosilaob ang ilang pinuy-anan tungod lang sa kusinera nga nakalimot nang usa lang siya ka suluguon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 1, 2008

LAHUTAY NI GLO

 

Ning pagsugod sa bag-ong tuig, way ganahang molalis sa pangangkon nga ang bisan unsang lab-as nga pagsuway pagpalagpot ni Pres. Arroyo pinaagi sa impeachment seguradong mapakyas.  Sa ika-upat nga sunudsunod nga tuig.  Ang lunod-patay nga pagdupa sa mga kongresista ni Arroyo, bisan sa kaseryuso sa mga pasangil ug kaabunda sa mga ebidensiya batok niya, maoy labing lig-ong argumento batok sa kampanya pag-usab sa sistema sa kagamhanan gikan sa presidential ngadto sa parliamentary.

May sukaranan ang kahadlok nga kon magmalampuson ang cha-cha, madasig ang mga politiko sama ni House Speaker Jose de Venecia pagbusdik sa iyang mga sakop ginamit ang atong buhis aron makapadayon pagpahimus sa katungdanan ug mosamot kadako ang tentasyon sa mga lider samang Arroyo paglugos sa demokratikanhong mga institusyon aron magpabilin sa gahom hangtod sa hangtod.

-o0o-

Ang talagsaong lahutay ni Pres. Arroyo pagbaraw sa tanang pagsuway sa politikanhong oposisyon ug ubang nagpakabana nga mga pundok pagtangtang niya sa Malakanyang gisubay ngadto sa iyang talagsaong kaalam sa kasaysayan sa atong nasud ug katawhan.  Nga nabulit sa
nagkalainlaing matang sa pagkabuak-buak sa atong mga katiguwangan.  Gikan sa pagka-wa nilay alamag sa nasudnong bugkos nga makahiusa unta nila batok sa kabangis sa mga langyaw gatosan na ka tuig ang nilabay hangtod sa atong makapa-inutil nga bisyo sa pagpangiyugpos karon.

Nga maoy hinungdan nga sayon ra kaayo tang naulipon sa mga Katsila, mga Hapones ug mga Amerikanhon.  Nga mao say way kukauwaw nga gipahimuslan sa bag-ong mahari-harianon natong mga pangu sama sa diktador nga si anhing Ferdinand Marcos.  Ug ni Arroyo nga makiangayong gihulagway nga maoy labing maayong tinun-an ni Marcos.

 -o0o-

Ang kutas nga pangandam ni Arroyo pagtungkawo sa palasyo mahimong nanukad sa sakit nga pagpamutos sa ilang pamilya sa Malakanyang human napilde ang iyang amahan, si anhing presidente Diosdado Macapagal, ni Marcos.

Mahimong sa tibuok niyang kinabuhi, bisan sa wa pa mahimong sakop sa gabinete, senador ug bise presidente, gisuhito nang Arroyo unsaon pagbuwang ang mga politiko nga sama nilang FPJ, Ping Lacson ug Raul Roco; unsaon paglutas ang mga heneral sa ilang amo samang FVR; ug unsaon paggawong ang mga institusyon, sama sa Comelec, Kongreso ug simbahan.

-o0o-

Dihang niabot nang ting-ani sa tanan niyang kahago, napamatud-an ni Arroyo nga mas takos siya sa politikanhong mga maniobra batok sa tanan niyang karibal, apil nang Marcos, salamat sa nakat-onan niyang mga leksiyon gikan sa mga buslot sa diktadura.

Napamatud-an ni Arroyo nga, lahi nilang Ramon Magsaysay ug Cory Aquino, di siya kinahanglang higugmaon aron magpabilin sa gahom.  Nga di sab igo nga, samang Marcos, kahadlokan lang siya.  Kon dili kinahanglan sab niyang bihagon ang batakang mga institusyon aron nga ang kabuhong sa ilang mga haligi hingpit nga mag-agad sa iyang pagpabilin sa gahom.  (Ugma:  Pagkapukan ni Glo)  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for December 30, 2007

LEKSIYON SA 2007

 

Napamatud-an nako sa makadaghang higayon karong tuiga ang leksiyon nga gisilsil sa atong katiguwangan sud na sa kapid-an ka katuigan:  Nga kon mosuway ka paggawas sa imong kahon ug mosuhid sa palibot ginamit ang bag-ong mga mata, makakita ka matag higayon og bag-o ug mas maayong mga paagi pagtuman sa imong inadlawng mga gimbuhaton.

Pananglitan, nakaplagan nakong mogawas dayon ang akong tibuok tingog gikan nga magbaktas.  Kay kabahin na mang hukmanan sa akong mga ruta sa bag-ong tuig, mas daling abton ang ABS-CBN
Broadcast Complex sa Jagobiao gikan sa Palace of Justice sa Dakbayan sa Sugbo libot sa gikaintapang trapiko sa Banilad kay  sa tanus unta kaayo nga Mandaue highway.  Mas daling plantsahon ang akong linabhan kon iyabyab una ihayhay.  Ug mas kapugngan ang pagburot sa akong tiyan kon maglakaw og napu ka gutlo matag adlaw inay mangambisyon og tagsa ka oras sa gym nga di matuman.

-o0o-

Usa sa nausab karong tuiga mao ang akong paboritong bisyo pagpaminaw sa radyo.  Kay di man maklarong signal kon magtrabaho ko sa PC, napugos ko pagdiskubre sa mga estasyon sa radyo sa Internet.  Natultolan nakong mga tulomanon sa labing kontrobersiyal nga mga magsisibya sa Estados Unidos, sama nilang Rush Limbaugh ug Howard Stern.

Nadani sab ko sa mga estasyon nga mopalili nato sa ugma sa industriya:  Ang mga tigpaminaw maoy magpili sa mga kantang patokaron ug ang sibyaanan igo na lang mangita sa susamang mga
awit.  Akong mga kinaham ang Pandora (http://www.pandora.com), nga CD quality ang tingog, LastFM (http://www.lastfm.com), nga kinadaghanan og kanta, ug Jango (http://www.jango.com), nga morang jukebox.

-o0o-

Sa ikaduhang sunudsunod nga tuig karong tuiga, online ang tanang sinuwat nga mga balita sa DYAB Abante Bisaya.  Lahi sa karaan ENR (electronic newsroom) nga offline ug magamit lang sud sa sibyaanan, ang DYAB Wiki maablihan sa bisan asang PC.  Sa ato pa, ang newswriters makahimo pagpuno sa among major newscasts gikan sa ilang mga pinuy-anan.

Laing mga bentaha:  (1) Makapatuyang mi og puno sa archives nga di magbaguod ang among PCs; ug (2) ma-upload nang digital recording sa among interviews, mahimoag voice clips ug ma-archive.
               

-o0o-

Laing leksiyon nga akong nakat-onan karong tuiga:  Di tanang kausaban makaayo; may mga mithi nga, bisan sa kiat nga pag-usab-usab sa panahon, kinahanglang magmakanunayon.

Di ang tanang mas sayon mas maayo.  Mas sayon ang pagligoy apan mas maayo ang pagkugi.  Mas sayon ang pagpahimus apan mas maayo ang pagka-maalagaron.

Salamat sa Kongreso ug Malakanyang, akong nakat-onan nga samtang mas sayon ang pagpangawat ug pagpanikas apan mas maayo gihapon ang pagka-matinud-anon.  Ug salamat sa Kapitolyo, akong nakat-onan nga mas sayon ang pagsipsip apan sa tanang higayon mas maayo ang pagbarug alang sa katarung ug kaligdong.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for December 31, 2007

        ILA ANG 2007

 

   Ang overseas Filipino workers (OFWs), di ang mga politiko nga nangangkong maoy nakapalambo sa nasudnong ekonomiya, maoy tinuod nga mga bayani sa 2007.  Sama nga silay nagpalutaw sa nasud bisan sa way kinutobang kahiwian ug eskandalo nga gipasiugdahan sa ilang kadagkoan.

    Niburot pag-ayo ang ilang tampo alang sa nasudnong ekonomiya sa nangaging katuigan.  Gikan sa $6-9 bilyones nga ilang napada sa ilang mga pamilya dinhi matag tuig gikan sa 2002 ngadto sa 2005, nilayat ang ilang tampo ngadto sa $12.8 bilyones sa 2006.  Gibanabana ning moabot og $15 bilyones pagtapos sa 2007.  Ang Bangko Sentral ng Pilipinas masaligon nga motubo pa gyod ni ngadto sa $16.2 bilyones sa 2008.

            -o0o-

     Ang paglambo sa dollar remittances sa OFWs nanukad di lang sa pagdaghan sa mga nanimpad sa langyawng kabaybayonan kon dili tungod sab sa pagdawat nilag mas dagkong suholan.  Kay human sa unang mga hugpong sa OFWs nga gidominahan sa domestic helpers ug construction workers, nisulbong pag-ayo sa niaging tulo ka tuig ang highly-skilled nga mga propesyonal sama sa mga doktor, inhinyero, nurses, IT ug mga tagduma sa mga kompaniya.

     Ang pagbiya sa atong labing takos ug kugihan nga mga anak sa singot daan nang daotang balita alang sa atong mga industriya nga nahikawan sa labing utokan nga mga puwersa sa pamuo.  Ang mas makahasol nga kalamboan mao ang pagbiya sa bag-ong matang sa OFWs nga nagtangkil na sa ilang tibuok pamilya.  Tungod sa kabililhon sa ilang katakos, gitanyagan sila sa Estados Unidos ug ubang kanasuran sa kahigayonan nga makalalin sa tibuok nilang pamilya uban ang saad sa langyawng citizenship.  Kon di kapugngan, di lang mahikawan ang nasud kon dili hingpit na gyong talikdan sa nahimangod niyang mga anak.

            -o0o-

    Wa na ba diay sila mahigugma sa nasud?  Gipalabi na ba nila ang silaw sa dolyar kay sa pag-unong sa bandila nga napakayab tungod sa bayanihong pagpakamatay sa ilang katiguwangan?  Gisalikway na ba lang nila sa hingpit ang di na mapapas nilang mga kagikan?

    Sama nato, ang OFWs nahigugma sab sa nasud ug nagtamod sab sa talagsaong kaisog sa atong mga bayani.  Apan, lahi nato, gipili nila ang mas dakong kahigayonan alang sa mas sanag nga ugma sa ilang mga anak sa ubang kanasuran.  Lahi nato, nibiya sila.  Di hinuon lunlon kamaya ang naghari sa ilang mga kasingkasing.  Nagdugo sab ang ilang mga balatian sa pagtalikod sa yuta nga ilang natawhan ug sa kasilinganan nga ilang naandan alang sa lahi nga kaliwat.

            -o0o-

     Ang kalisod sa kahimtang sa nasud, bisan sa mga pagarpar sa kalamboan sa atong kadagkoan, maoy nakapabuwag sa OFWs sa ilang mga pamilya.

    Ang kataphaw sa liderato sa atong nasud maoy nakapaislag sa tibuok mga pamilya pagpangita og laing bandila nga kapasilongan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com