Arangkada of Leo Lastimosa for August 16, 2009

              LIBRE ANG TEXT

 

       Sa ilang pangugat pagsupak sa singko sentabos nga buhis sa matag text nga di nila ikapasa ngadto sa mga konsumidor, napugos ang Globe Telecom, ang ikaduhang labing dakong kompaniya sa telepono sa Pilipinas, sa pagpakita sa siwil sa ilang saya:  21 sentabos ra diay ang ilang gasto sa matag usa sa duha ka bilyon ka text messages nga mapada sa mga Pinoy matag adlaw.

       Matod sa Globe tungod sa daghan nilang mga promo, nitidlom na pag-ayong bayad sa matag text.  Sa ato pa, kon kamao kang mosubay sa kuting mga lagda sa mga promo—di P1, di gani P0.50, kon dili 23 sentabos na lang ang matag text.

-o0o-

       Ambot kinsay makasabot sa tanang mga lagda, usahay sagol lipatlipat, sa mga promo sa mga kompaniya sa telepono.  May mga promo nga mora kang nakabaratilyo apan kon masipyat kag text sa laing network mapapas ang tanan nimong load.  May mga promo sab nga libre ang tanang text ug tawag apan siyam-siyaman ka, kon di man mabasiyo ang imong pundo, una marehistro.

       Ang mga lagda mag-usab-usab matag semana, usahay gani matag adlaw.  Sa di pa kang hingpit kasakay sa daang mga lagda, ilisan dayon nilag bag-o sa pamasin nga malipat na sab ka ug mahurot unang load sa di pang kasabot.  Sa laktod kasagaran sa promo giumol aron di kang kapahimus sa kinatibuk-ang benepisyo.

-o0o-

       Apan bisan ang 21 sentabos nga gasto nila sa pagpada sa matag text dakong bakak.  Nahisgutan na nako dinhi pila ka buwan nang nilabay ang pagtuon nga nagbutyag nga way gasto bisan usa ka dako ang pagpada og text—lima o lima ka milyon man matag adlaw.  Kay igo lang nikabayo sa kahimanan alang sa voice calls.

       Di lang diay 79 sentabos ang ginansiya sa mga kompaniya sa telepono sa matag text, sa naandan ining presyo (nga maoy gibayran sa kinabag-an) nga P1.  Kon dili P1 gyod nga tibuok ang ilang nahantok.  Sud na ron sa daghang katuigan.

-o0o-

       Nga maoy labing makapahibung.  Agresibo kaayo ang NTC nga nipalugway sa lahutay sa phone cards ug niusab sa kuwentada sa bayranan sa voice calls, inay pinasikad sa matag 60 segundos ngadto na sa matag unom ka gutling.  Nangisog ang mga senador pagpangita sa nawa ug gidudahang gipangawat nga loads.

       Apan way bisan usa ka sakop sa kongreso ni opisyal sa NTC ug sa Malakanyang nga nipunit sa pagtuon nga libre diay ang text messages.  Gituki na ang pagtuon sa Amerikanhong Kongreso ug nagkarakara na og panagang ang higanteng mga kompaniya sa telepono sa Estados Unidos.  Kanus-a pa man madutlan ang mga telcos dinhi sa ato ug kanus-a pa man makalingkawas ang mga politiko gikan sa ilang dagkong amot sa ilang kampanya?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 15, 2009

              UKOY SA NAGA

 

       Kinabag-an sa mga Sugbuanon nga niapil sa among survey di kapasaylo ni Gobernador Gwen Garcia.  Human siya niangkon og hingpit nga responsibilidad ug nangayo og pasaylo sa nabulilyaso nga P98 milyones nga transaksiyon pagpalit sa luna sa Tinaan, Naga nga ang labing dakong bahin naa diay ilawom sa dagat.

       Ang kasagaran sa mga nanawag sa "Arangkada" sa DYAB Abante Bisaya, nga naglakip sa pipila nga taga Dakbayan sa Sugbo, niingon nga ang pagpangayog pasaylo ni Garcia di paigo.  Angayng silotan ang mga nagpabaya sa pagpanalipod sa interes sa Sugbuanong mga magbubuhis ug ang mga nakapahimus sa di makiangayon nga transaksiyon.

-o0o-

       May mga nanawag nga maglisod pagtuo nga nagpabaya si Garcia.  Kay gihulagway man sa iyang labing suod nga kadagkoan sa Kapitolyo nga labihan kakuti-kutihan sa mga transaksiyon nga naglambigit og kuwarta.  Iya ganing manghod, si Kongresista Pablo John Garcia, niangkon nga nagreklamo ang mga kontraktor nga "malumping una ang peso sa di pa buhian" sa gobernadora.

       Nganong nikalit man lang og lugak si Garcia sa pagpalit sa luna sa mga Balili?  Nalipat ba lang sa mga opisyal sa Kapitolyo nga iyang gisaligan?  Nikagar ba lang ang iyang naandan nga kamabinantayon?  O may lain untang katuyoan ang transaksiyon apan nasimhotan lang sa nagpakabana nga mga magbubuhis?

-o0o-

       May mga nanawag sab nga niawhag nga di lang ang P37 milyones nga bayad sa 75% sa luna nga naa pa ilawom sa dagat ang bawion sa Kapitolyo.  Matod nila angayng ipauli gyod sa mga Balili ang kinatibuk-ang P98 milyones.  Kay ang 25% sa luna, nga mao ray uga, kabahin sa sa nangalisbo nga transaksiyon nga gipasikad sa pangilad ug palusot.

       Gawas pa, unsa pa may kapuslanan sa nahibilin nga unom ka ektarya nga luna nga 25 ektarya man ang gikinahanglan sa proyekto nga nahunahunaan ni Garcia nga ipatuman sa luna?  Yuna, unsa ba gyod diay ang tinuod nga plano sa Kapitolyo nga himuon sa luna?

-o0o-

       Matod ni Provincial Board Member Juan Bolo ang orihinal nga plano mao ang pagtukod og pantalan.  Apan niangkon sab siya nga wa pay pagtuon nga nahimo.  Gipalit daan ang luna kay kon unahon ang pagtuon mahibaw-an unya sa mga Balili ug mosaka na pag-ayong presyo sa luna.

       Apan ang ubang opisyal sa Kapitolyo niingon nga gamiton ang luna alang sa eco-tourism.  Ang uban niingon nga himuon ning tam-okanan sa abo gikan sa higanteng planta sa elektrisidad.  Maayo tingaling mobalik ta sa orihinal nga katuyoan nga gitakda sa resolusyon sa provincial board pagtugot ni Garcia pagpalit sa luna.  Gawas kon ang resolusyon nihatag sang Garcia og hingpit nga katungod paggamit sa luna alang sa bisan unsa nga iyang mahunahunaan—pahaom sa uga, pagatpatan ug kaukoyan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 14, 2009

              SABONG NA SAB

 

       Laing hinungdan sa pagtidlom sa kita sa mga drayber ug operators sa taxis ug PUJs, gawas sa way kinutoban nga pagsaka sa presyo sa lana, mao ang padayon nga pagdagan sa kolorum nga mga sakyanan.  Nga hangtod karon wa masulbad sa kagamhanan.  Nga di mapapas pinaagi sa pagbunal sa mga pasahero og mas dagkong plitehan.

       Inay mag-unay ang mga drayber ug operators sa usa ka bahin ug mga pasahero sa pikas nga bahin, kay pulos man sila biktima sa higanteng konsabo sa mga kompaniya sa lana ug kagamhanan pagpabiling taas sa presyo aron padayong abunda ang buhis sa lana, hain may mas maayo kon maghiusa pagpanalipod sa managsama nilang mga interes?

-o0o-

       Usa sa mga butang nga makapahiusa inay makapasabong nila mao ang pagpaningil sa LTFRB, LTO ug ubang buhatan sa kagamhanan naunsa na man ang kampanya batok sa kolorum nga taxis ug ubang sakyanang pamasahero?  Nganong bisan sa kaliboan og usa na ka kampanya nga gilusad batok sa ilegal nga mga sakyanan, wa man maibani ang gidaghanon sa mga sakyanang pamasahero nga nagsauy-saoy sa kadalanan?

       Kon tinuoray ang kampanya batok sa mga kolorum, nganong wa may nadakpan nga dagkong magpapatigayon?  Nga mao ray makapakatap sa daghang sakyanan ug makapalingiw sa mga mananakop?  Ang mga gagmay nga mangahas paglapas sa balaod dali rang pitlukon.

-o0o-

       Pila ka tuig ang nilabay, nabisto ang peke nga mga prangkisa nga nakalusot sa LTFRB.  May pipila ka opisyal nga natangtang ug nakiha.  May pipila ka sakyanan nga nangawa sa kadalanan.  Apan, ambot pila ka milyon ka pesos ang hinungdan, wa nang kairog ang kaso batok sa mga opisyal ug nakabalik na pagdagan ang kolorum nga mga sakyanan.

       Maong dihang gisapawan na sab sa LTFRB og laing mga numero ang mga taxis, sa lain na sang ulug-ulog nga pagsuway pagsikop sa mga kolorum, wa nay nibilib.  Tuod man, nagkabulingit na lang ang lehitimong taxis apan ang operators sa ilegal nga mga sakyanan padayong nagngisi.

-o0o-

       Sa di magpaka aron ingnon ang LTFRB nga kamao silang mokuwenta sa tukma nga plitehan (kon kamao pa sila, hagbay ra untang naumol ang formula pag-usab sa plitehan matag saka ug us-os sa presyo sa lana ug spare parts nga di na kinahanglang magwelgang mga drayber o mag-petisyong mga pasahero), mas maayo pang tumanon ang iyang tahas paghimong makingayon sa sektor sa transportasyon.

       Makapaabot ba tang magmilagro ang LTFRB ug mosukwahi sa pamunoan nga wa managana pagbuong sa mga institusyon aron makapatuyang sa pagpahimus ug kon masakpan mao pay masuko ug manggukod?  Gipasaligan ta sa atong katiguwangan nga ang kadaotan di molungtad hangtod sa hangtod.  Apan igo na ba ning hinungdan nga magpadayon ta sa pagpangiyugpos ug paghinan-aw lang?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 12, 2009

              NATAKILPO HINUON

 

       Labihang kintu-kinto ni Pres. Arroyo dihang namatay si kanhi presidente Cory Aquino.  Kay bisan sa pagpabaha nilag ulug-ulog ni Cory dihang naglisod na pag-ayong kahimtang, si Arroyo ug iyang mga magtatambag nahibawo nga di makalimot ang nagbangotan nga katawhan giunsa nila pagbuong ang kadungganan ni Cory dihang nangahas sa pag-awhag sa resignasyon ni Arroyo tungod sa Hello Garci ug ubang mga eskandalo.

       Maong gideklarar dayon ang napu ka adlaw nga nasudnong pagbangotan, gi-holiday ang adlaw sa paglubong, gipasidunggan si Cory nga "icon of democracy" ug "national treasure," nangayo dayog pasaylo sa pagkuha sa duha niya ka guwardiya ug nagdalidali pagpauli si Arroyo aron makaabot sa kataposang adlaw sa iyang haya.

-o0o-

       Apan nasobrahan rang kintu-kinto ni Arroyo.  Natakilpo na hinuon.  Wa siya mabantog sa kamapailubon.  Mahimo nga makatago sa tinuod niyang bulok sud sa pila ka takna.  Pila ka adlaw human sa paglubong sa patayng lawas ni Cory, nahukasan ra gihapon ang tinuoray nga panagway ni Arroyo.

       Ang dul-an sa P1 milyon nga panihapon sa La Cirque sa New York mao lay nakahingpit sa paghulagway ngadto sa katawhang Pilipinhon unsa ra gyod diay kataphaw ang iyang pagduyog sa kalibotanon nga kahinugon ug pasalamat sa kanhi pangu nga gawas nga maoy nakabanhaw sa demokrasya sa nasud dako sab og natampo pagpalayas sa kawatang pamunoan ni Joseph Estrada ug pagpahimutang ni Arroyo sa gahom.

-o0o-

       Sa wa pa ang makabuhong nga habhab ug lala nilang Arroyo ug kaubanan, hinikalimtan ang kinabag-an sa ilang katawhan nga maglisod gani pagkaon og katulo matag adlaw, nabantang nang daan ang pagpaka aron ingnon ni Arroyo:

·        Nasakpan siya sa kamera nga nagngisi pagka human gyod niya og basa sa mensahe pahasubo sa kamatayon ni Cory;

·        Gipatuo niya nga alang ni Cory ang misa alang sa anibersaryo sa ilang kaminyuon sa New York; ug

·        Nagbagduy-bagdoy siya sud sa pila ka adlaw sa New York ug Los Angeles alang sa wa pa "magdalidali" pagbalik sa Pilipinas.

-o0o-

       Mapagarbuhong makapangangkon si Arroyo kanunayng makapanagang bisan unsay himuon sa iyang mga kaatbang.  Kay wa pa gani silang kahunat, duna na siyay sagang.  Makiangayon ang paniid nga mag-una siyag duha o tulo ka lakang sa oposisyon.

       Gitun-an pag-ayo ni Arroyo ang labing epektibo niyang mga lakang pagbuntog sa impeachment ug mga protesta pagpalagpot niya sa Malakanyang.  Nga maoy hinungdan nga wa dayon siya mopauli.  Gitun-an pa pag-ayo di ba siya suliyawan sa mga tawo kon mopakita sa haya ni Cory ug may kahigayonan ba nga ang lapad nga pagbangotan mosangpot sa pag-alsa batok sa iyang pamunoan.  Maong inay dasonan ang iyang kintu-kinto pagmatuod nga siyay inahan sa nagbangotang nasud, si Arroyo morang kawatan nga nibutho sa haya og kadlawong dako.  Wa gani abti og napu ka gutlo, salamat sa nasobrahang habhab ug lala.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 11, 2009

              P1M HABHAB UG LALA

 

       Wa motambong si Pres. Arroyo sa reception sa kasal nilang Liloan Mayor Duke ug Christina Frasco kay nagtamod siya sa napu ka adlaw nga nasudnong pagbangotan nga iyang gideklarar human sa kamatayon ni kanhi presidente Corazon Aquino.  Apan wa siya managana, ni mangayog pasaylo hangtod karon, sa pagtambong sa P1 milyon nga panihapon sa Le Cirque sa New York.

       Nagbangotan ba gyong tinuod o nituo lang sa mga pasidaan nga ang CICC, nga maoy gihimoan sa reception, di maoy labing luwas nga dapit kon mag-uwan?  Naikog ba gyong tinuod sa kamatayon ni Cory o nangita lag mas luho nga kan-anan ug imnanan?

-o0o-

       Daghan nang yawyaw ang Malakanyang sa pagpanalipod sa P1 milyon nga panihapon nilang Pres. Arroyo, iyang banang si Mike, ug kaubanan sa Le Cirque.  Apan wa pa gyod silang katug-an pila gyoy gasto.  Gimandoan na nilang Deputy Executive Secretary sa paghatag og kuwentada sa kinatibuk-ang gasto sa biyahe.  Apan wa pay numerong giluwatan pagdason sa pagpahiyos sa eskandalo sa ilang habhab ug inom.

       Hangtod sa akong pagsuwat ini, wa pay katin-awan si Kongresista Ferdinand Martin Romualdez.  Nga maoy gitumbok nga nitakilid alang sa panihapon.  Diin siyag kuwarta nga gisakmit man sa kagamhanan ang hapit tanang kabtangan sa ilang pamilya?  Nganong nibundak mag P1 milyon alang sa di iyang anibersaryo sa kasal?  Manggihatagon ba gyod siya?  O may pabor nga gipangayo?  O may pabor nang nadawat gikan sa palasyo?

-o0o-

       Samtang nagpaabot kanus-a mokumpisal ang Malakanyang, nagkalingaw kog basa sa 37 ka pahina nga listahan sa nabantog nga mahalon nga mga bino sa Le Cirque nga giingon sa New York Post nga maoy gipatuyangan pag-order ni Arroyo ug nakapaburot sa bayranan.  Gikuyawan ko pagkakita sa pahina 3 nga nilista sa Dom Perignon "Oenotheque" 1964 nga ang half bottle tag-P120,480.00.  Hinaot nga wa siyang kaabli sa pahina 11 nga naglista sa Chateau Le Pin 1995 nga tag-P346,080.00.

       Kakuyaw kon nakaabot siya sa Romanée-Conti, Domaine de la Romanée Conti 1985 sa pahina 15 nga tag- P410,880.  Hinaot wa na siyang kakita sa Château d'Yquem, Sauternes 1900 sa pahina 30 nga tag-P566,880.00.

-o0o-

       Klarong nagduhiraw ang pasangil sa Malakanyang nga ang propaganda sa mga komunista ang pagkabisto sa P1 milyon nga panihapon nilang Arroyo.  Ang New York Post gipanag-iya ni Rupert Murdoch, kansang News Corporation maoy labing dakong gingharian sa media sa tibuok kalibotan, ug busa di kapasanginlang nagpa-ituy-itoy sa lokal nga mga komunista.

       Nagnihit ba lag libak ang Post maong gidaginot ang panihapon aron mapuno ang gikaintapan nilang Page Six?  O hilas kaayong pagwaldas sa kuwarta sa delegasyong Arroyo nga gihatagan gyod og luna labaw sa naandang mga eskandalo sa mga artista, nagpakauwawng mga magpapatigayon ug nangurakot nga mga politiko sa New York?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 10, 2009

                        P1M NGA PANIHAPON

 

            Sa di pa ta malipat sa lalis tinuod bang dul-an sa P1 milyon ang gasto sa panihapon nilang Pres. Arroyo ug sa iyang delegasyon sa Le Cirque, usa sa labing mahalong kan-anan sa New York, sa bisperas sa ilang pagbalik sa Pilipinas aron makaapas sa haya ni kanhi presidente Corazon Aquino, akong gikopya gikan sa website sa kan-anan ang Chef's Tasting Menu nga mobalor og, palihug panggunit sa imong lingkoranan, P8,640 matag tawo.

Naglakip ning mosunod:  Kumamoto Oyster (champagne essence, seaweed-watercress salad); Torchon of Foie Gras (strawberries, balsamic vinegar, and crisp prosciutto); Wild Burgundy Escargot (Gruyere gnocchi, fiddlehead fern, and bottarga); Black Sea Bass (steamed with morels, rhubarb broth); Duck Breast (apricots, chocolate-peppercorn vinaigrette); ug Gianduja Chocolate Ganache (hazelnut financier and Frangelico ice cream).

-o0o-

            Kon wa pa kang katilaw, ni makahulagway, sa foie gras, wild burgundy escargot og sa ubang naapil sa menu, wa ka mag-inusara.  Ang labing adunahan rang mga Amerikanhon ug mga turista ang makasukol sa presyo sa Le Cirque.  Gawas pa, pila ra ka tawo nga naa sa ilang tarung panimuot ang makaako paggasto og P960,000 alang lang sa usa ka panihapon samtang ang kinabag-an sa ilang katagi nasud nag-ilaid sa tumang katimawa ug nagbangotan sa kamatayon sa giilang simbolo sa demokrasya?

            Kon buhis sa mga Pilipinhon maoy gibayad sa panihapon, angayng bitayon patuwad silang Arroyo, iyang bana ug kaubanan nga nihabhab ug niyarok sa makabusdik nga piging sa labing mahalong pagkaon ug bino.  Kon tinuod nga si Kongresista Ferdinand Martin Romualdez sa Leyte ang nibangka, nganong nisanong man silang Arroyo ug kaubanan sa iyang gipasiugdahang eskandalo?

-o0o-

            Ang panihapon sa matag sakop sa delegasyong Arroyo makapalit na og walo ka sakong mimis nga bugas humay ug makapakaon na sa tibuok adlaw sa gatosan ka kabos nga mga pamilya.  Ang P960,000 nga panihapon sa magtiayong Arroyo ug kaubanan makatukod na og 16,000 ka disenteng mga pinuy-anan sa Gawad Kalinga ug 6,400 ka classrooms alang sa mga tinun-an sa mga tulonghaang publiko.

            Unsa man intawon ang nisantop sa bakukang sa magtiayong Arroyo ug kaubanan?  Di ba ila man tang gipatuo nga nagbangotan sab sila sa kamatayon ni Cory?  Labihan ba gyod diay nilang guola nga nagkinahanglan man silag P1 milyon aron ang kalumsan ang ilang kagusla ug kauhaw?

-o0o-

            Palihug itandi ang gasto ni Arroyo sa panihapon sa kargador nga si Noy Ruping sa niaging gabii sa pungku-pungko sa Pier Uno:  P10 nga kan-on; P5 nga utang kamunggay, tawong, batong ug okra; P5 nga ukoy; ug P2 nga ice water.

            Si Noy Ruping, ang tinuod nga amo kay maoy nagsuhol ni Arroyo, niggasto lag P22; si Arroyo, gawas nga suluguon lang ni Noy Ruping nanumpa pang manalipod sa iyang interes, ka-upat ka gatos ka pilo ang gasto.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com