Arangkada for May 20, 2007

       PILDE TANAN

 

       Haskang nindota isiyagit og buno.  Tanan nakong gipaluyohan nangapilde.  Silay akong giisip nga labing takos ug labing angayan.  Puwerte nakong abiba nila.  Gihalad nila ang tanan nakong, hinaot nga pasayluon ko sa kalangitan, mga pangaliya.  Apan napakyas sila sa ilang kawsa.  Kon kamo pa sab tingali nia sa akong nahimutangan, maglain sab gyod tingali ang inyong kabuhi.  Lisod kaayong dawaton nga ang tanan—ang tanan gyod—nga imong gipili pulos mangaparot.

        Apan di ko moprotesta.  Hingpit nakong dawaton ang ilang kapildehan.  Sila mismo di angayng mokisikisi.  Angayng gamiton ang ilang pagkapukan nga tinubdan sa mahinungdanong mga leksiyon nga hinaot nga makahimo nilang mas lig-on ug mas takos sa umaabot nga mga adlaw.  Nahadlok kong wa ko mag-inusara sa ako karong pagbangotan sa ilang pait nga kapildehan.

-o0o-

        Maong pasayloa nga wa ko manubag sa tanan ninyong mga tawag sa niaging mga adlaw.  Kinsa man ang ganahang managad kon mapilde ang tanang teams nga imong gipaluyohan sa playoffs sa National Basketball Association (NBA)?  Nahurot gyod og kapilde ang tanan nakong mga paborito—Phoenix Suns, New Jersey Nets, Chicago Bulls ug Golden State Warriors.  Mas taas pa gyong listahan sa akong mga pilde kon apilon nato og ihap ang akong mga paborito nga nangapukan sa unang hugna sa playoffs:  Miami Heat ug Houston Rockets.

        Ang labing uwahing mga dunggab sa akong kadasig sunudsunod nakong nahiagoman gahapon dihang nag-iyahay lang og kalagpot gikan sa semifinals sa Eastern ug Western conferences, silang Jason Kidd ug ubang Nets tungod sa usik kaayo nilang mga bola ug Steve Nash ug ubang Suns di tungod sa ilang kabanga kon dili tungod sa mas maayong troika, bahala na kon nitumaw ang kahugaw sa ubang magduduwa, nilang Tim Duncan, Tony Parker ug Manu Ginobili.

-o0o-

        Iniglingkod nako sa Arangkada sa DYAB Abante Bisaya karong Lunes sa buntag, maabtan pa nako ang 4^th quarter sa unang duwa sa Western Conference finals tali sa Utah Jazz ug Spurs nga ipahigayon sa SBC Center, ang homecourt sa Spurs, nga human sa kapildehan sa Dallas Mavericks ug Suns mao nay maghupot sa homecourt advantage.  Way live TV coverage sa duwa nga makita dinhi sa ato kay magsugod man ni sa alas-3 sa kadlawon.  Maong makapangangkon na sab mi nga kami ang unang makapahibawo kinsay modaog sa duha ka teams nga pulos naila sa ilang talagsaong disiplina.

        Apan pasayloa nga dako kaayong akong mga panghuy-ab sa mosunod nga mga adlaw.  Ang katahom sa kakiat ug kapaspas sa Suns ug Warriors di kapulihan sa teams nga nipilde nila.  Ug manghuy-ab na lang kong daan kon mag-abot na sab sa NBA Finals ang teams nga mas naila sa ilang depensa kay sa ilang kahingigo—ang Detroit Pistons ug Spurs.  Kinsay nag-ingon nga sayon dawaton ang kapildehan?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for May 16, 2007

        MAS DAKONG TAHAS

 

        Karong nahuman nang eleksiyon, nahuman-human nang opisyal nga mga iskutenyo, naproklamar nang pipila ka mga mananaog ug nidawat na gani sa ilang kapildehan ang pipila sa mga naparot, magsugod nang mas lisod ug mas kutas nga gimbuhaton sa mga botante:   Ang makanunayon nga pagbantay ug pagpakabana aron pagtino nga ang mga moduma sa kagamhanan sa mosunod nga katuigan mopatigbabaw gyod sa labing dakong kaayuhan sa labing daghan.

Di mahimong paraiso ang atong mga lungsod, mga dakbayan ug mga lalawigan kon ang atong napili nga mga mananaog manglingkod na sa katungdanan sa udtong tutok sa Hunyo 30; sama nga di sab ta mahitumpawak sa impiyerno tungod lang kay nangapilde ang atong pinalabing mga kandidato.   Napamatud-an na sa makadaghan nang higayon, ug kitay labing alaot nga mga linalang kon hangtod karon wa pang kamatngon, nga di maatiman ang atong labing dinalian, mahinungdanon ug makiangayong mga panginahanglan kon pabilin tang mangiyugpos ug magpaantaw lang.

-o0o-

        Salamat sa nagpakabana nga mga indibiduwal ug mga kahugpongan, di na ta magduhiraw ug magsaag-saag unsay angayng buhaton aron nga di mahitabo ang naandan nga pagtampok sa atong bukubuko sa mga opisyal nga mao untay atong gitahasan ug gisaligan nga makapanalipod sa atong mga interes:

·         Ang Dilaab Movement ni Fr. Carmelo Diola nagpakatap na sa labing yanong mga lagda, nga naumol tungod sa manggihatagong tampo sa mga eksperto sa kampanya batok sa pangurakot, sa paghimo og lifestyle check sa mga opisyal sa kagamhanan nga nikalit lang og burot sa pagtungkawo na sa gahom; ug

·         Si Crisologo Saavedra, bisan sa tanang panamastamas sa kadagkoan sa Kapitolyo nga nahulga pag-ayo sa iyang expose sa Cebu International Convention Center (CICC), nakatudlo na nato unsaon pag-insistir sa atong katungod nga makatambong ug makapaniid sa mga subasta ug unsay nagkalainlaing bayhon sa mga palusot nga kinahanglang atong babagan.

-o0o-

        Usa sa mga laraw sa kadagkoan sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP) Cebu Chapter mao ang pakigtagbo sa mga mananaog sa eleksiyon sa Mayo 14 human sa 100 ka adlaw nila sa katungdanan aron paninglan unsa nay ilang mga nahimo o wa mahimo di lang pinasikad sa ilang mga gisaad atol sa kampanya kon dili, ug labaw sa tanan, sa ilang kaandam ug katakos sa pagsukna, pagpaminaw ug paghimog mga lakang sa aktuwal nga panginahanglan sa katawhan ug sa katilingban.

        Apan kitang kasarangang mga molupyo di angayng motugyan lang ning maong gimbuhaton ngadto sa nagpakabanang mga kahugpongan.  Sa atong kagamay, kitay labing daghan.   Kitay mas dako og kahigayonan nga makakita unsa kamatinud-anon ang mga opisyal pag-alagad alang sa atong kaayuhan.  Kon ablihan lang ang atong mga mata, way makaipsot sa atong kamabinantayon.   Hinaot di na ta magpaabot sa eleksiyon pagpasidungog sa ilang maayong buhat ug pagbuyag sa ilang kahiwian.  [30]   leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for May 15, 2007

        MALAUMON SA SUGBO

 

        Si kanhi gobernador Lito Osmena niawhag sa mga Sugbuanon pagtandi sa iyang mga nahimo sud sa tulo ka tuig ug sa mga nahimo sa mga Garcia sa ilang pagduma sa Kapitolyo sa niaging 12 na ka tuig.   Matod ni Osmena ang iyang pagbukas sa mga luna sa lalawigan ngadto sa pribadong mga negosyante gawas nga nisangpot sa "Ceboom," ang pagtuyhakaw sa Sugbo isip labing himsog nga ekonomiya sa Pilipinas, nipalambo pa gyod sa panudlanan sa Kapitolyo nga nakahimo sa Sugbo nga "bilyonaryong lalawigan."

        Sa pikas nga bahin, ubos sa pagduma sa mga Garcia, siyam ka tuig ni kanhi gobernador Pablo Garcia ug tulo ka tuig ni Gobernador Gwendolyn Garcia, nitataw si Osmena nga way bisan usa ka proyekto nga napasiugdahan nga nakapuno sa P2 bilyones nga iyang gibilin sa panudlanan sa Kapitolyo.

-o0o-

        Sa iyang pagduaw sa DYAB Abante Bisaya aron pagpakisayod sa pagpanagit ug pagpamun-og sa upat ka mga dumadapig ni Mayor Virgilio Villamor sa Carmen, Cebu, si Osmena nipadayag og kasubo sa kapakyas sa liderato sa Kapitolyo paghingpit sa kaandam na sa Sugbo alang sa hingpit nga industriyalisasyon.   Matod niya ang pagtukod sa Cebu International Convention Center (CICC), nga iyang gihulagway nga "dako ug tambok nga bakak" kay gikahadlokang nigasto og kapin sa P1 bilyon, nakahikaw sa mas mahinungdanon ug mas dinaliang mga panginahanglan sa mga Sugbuanon.

        Wa katabang sa kawsa sa Sugbo ang kaguliyang sa piniliay.  Nasubo si Osmena sa duguong mga hitabo, nga ang usa nisangpot sa kamatayon ni kanhi mayor Rogelio Ilustrisimo Sr. sa Sta. Fe, Isla sa Bantayan.   Matod niya lisod pasaligan ang mga magpapatigayon nga isolated lang ang insidente kay didto ni nahitabo sa tugkaran gyod sa Kapitolyo.

-o0o-

        Niangkon hinuon si Osmena nga ang dakong bahin sa pasidungog sa hingpit nga paglambo sa Sugbo atol sa iyang pamunoan angayng isab-ong sa mga Sugbuanon.  Nga, ug gisubli ni Osmena ang iyang sulti niadto pa, mosulbong gyod bisan kinsa pay magtungkawo sa kagamhanan tungod sa ilang kakugi ug katakos sa nagkalainlaing natad sa panginabuhi.

        Matod ni Osmena naatol lang nga sila si Cebu City Mayor Osmena ang nanimon sa Sugbo dihang niabot nang tukmang panahon sa paspas nga pagtubo.  Nipuno siya duha lang sila ka tipaka nga nitakdo sa dugay nang napahimutang nga kinatibuk-ang kutay sa mga kahimtang ug mga panghitabo nga nakapabayaw sa Sugbo ngadto sa makiangayon niyang ang-ang sa kabantog.

-o0o-

        Bisan unsa pay sangpotanan sa piniliay, si Osmena malaumon nga nagkahinog nang panabot sa mga Sugbuanon.  Matod niya ang kamanggialamon sa mga botante sa Dakbayan sa Sugbo, nga sud na sa daghang piniliay nisalikway sa pinalitay, molapad ug mokaylap ngadto sa kasilinganang mga dapit.

        Ug inig abot nianang higayona, makapili na gyong mga Sugbuanon sa labing takos nga makapangu nila ngadto sa sunod nga ang-ang sa kalamboan.  [30]   leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for May 14, 2007

       KAKABOS UG KAIKOG

 

       Sakto si Msgr. Achiles Dakay.  Sa KBP Forum sa bisperas sa eleksiyon, ang media liaison officer sa Artsidyosesis sa Sugbo, niawhag sa tanang hingtungdan sa paghunong pagdakdak sa tanang kahiwian ug pagpanikas sa piniliay ngadto sa mga kabos.  "Inay moingon ta nga way mangulipon kon way magpaulipon," nisugyot si Dakay, "nganong di man ta moingon nga way ulipon kon way mangulipon."

        Sayon tinuod kaayo ang pagtulisok sa mga kabos ug mga burong, nga maoy kinabag-an sa mga botante, tungod sa ilang kahiktin og panglantaw, kapakyas pagkuwenta nga ang pipila ka pesos nga gisuburno sa mga politiko wa ra sa kumingking sa ilang kalisod ug pag-antos inig pamawi na sa makalingkod nga mga opisyal sa kagamhanan sa makalilisang nilang gasto sa piniliay.

-o0o-

        Ang tulo ka takna nga tulomanon, nga gisibya sa mga sibyaanan nga sakop sa KBP Cebu Chapter ug nanukad sa Archbishop's Palace, gitambongan sab sa kadagkoan sa militar ug kapolisan nga nipadayag og nagkalainlaing panglantaw sa padayong pagpaggamit sa mga kabos sa mapahimuslanong mga kandidato:

·         Si Heneral Ronald Roderos, luyuluyong hepe sa PRO 7, niingon nga tungod sa labihang katimawa ang mga botante mokapyot bisan sa sundang sa pamasin nga mahaw-as gikan sa pait nilang kahimtang;

·         Si Koronel Anthony Obenza, tigpamaba sa PRO 7, niingon nga gawas sa kakabos ang kinabag-an sa mga botante nakapili sa sayop nga mga kandidato tungod sa kaikog ug buta nga pagsunudsunod sa mga lider nga nautangan nila og kabubut-on; ug

·         Si Koronel Jefferson Omandam, tigpamaba sa Central Command, nga linghod pa gyod ang panabot sa mga Pilipino kon itandi sa mas abanteng mga demokrasya sa ubang bahin sa kalibotan.

-o0o-

        Ang KBP Cebu Chapter nga gipangulohan ni Chairman Edward Abad usa lang sa daghang nagpakabanang kahugpongan dinhi sa Sugbo ug ubang bahin sa nasud nga determinadong naningkamot pagpahinumdom sa mga botante sa kamahinungdanon sa eleksiyon sa Mayo 14 pagtapos sa ilang pag-antos ug pagsugod pag-umol sa mas sanag nga kaugmaon.

        Si Msgr. Dakay niingon nga ang Simbahang Katoliko wa magpabaya sa paggiya sa mga botante.  Apan di nila mapitol ang kagawasan sa mga botante pagpaminaw o pagsalikway sa awhag ni Arsobispo Ricardo Kardinal Vidal pagsalikway sa mga kandidato nga nagpaluyo sa mga vigilantes, Sugbuak ug mga balaudnong anti-life.

-o0o-

        Ang sangpotanan sa eleksiyon maoy mopatigbabaw sa tinuod nga pagbuot sa katawhan.  Bisan namantsahan sa panghaylo, panghudlat ug pamakak sa mga politiko, ang tingog sa katawhan angayng tahuron ug ipatigbabaw.

        Kon ipabilin nila sa gahom ang mga kawatan ug mga tikasan, gusto sa katawhan nga lugwayan pang ilang kalbaryo.  Kon mohukom sila pagpalayas sa mga nitampok sa bukubuko sa kinabag-an, hinaot nga tahuron ug dawaton sab sa mga mapahimuslanon ang pag-abot na sa ilang adlaw sa panudya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com