Thursday, December 22, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for December 23, 2011

Kalibog sa donasyon


Among gipaluyohan ang tanang paningkamot pagtabang sa mga biktima sa bagyong Sendong sa Negros Oriental ug sa Iligan City, Cagayan de Oro City ug ubang mga dapit sa Northern Mindanao.  Among gitanyag ang kahimanan sa DYAB Abante Pa, Bisaya! ug ABS-CBN Central Visayas ngadto sa nagkalainlaing kahugpongan aron mas daghang tawo ang mapahibawo sa mapuslanon nilang kalihokan.
Apan amo sab ning klaruhon:  Among panalipdan kutob sa among mahimo ang kaligdong sa Kapamilya Relief Campaign.  Among dawaton, hipuson, hapnigon, hakuton ug i-apud-apod ngadto sa mga biktima sa katalagman sa labing daling panahon ug sa labing makiangayon nga paagi.  Among panalipdan ang tanang hinabang gikan sa mga tawo o kahugpongan nga mangahas paglawgaw ug pag-ilog sa mga hinabang.

-o0o-

Giluwatan namo kining katin-awan tungod sa kalibog nga nitumaw dihang gisapawan ang gamay ug busluton namong tolda sa Fuente Osmena (nga gipahuwaman ni Barangay Kapitan Caloy Belarmino sa Sambag 2) sa mas dako ug mas nindot nga tolda gikan sa buhatan ni Cebu City Mayor Mike Rama.  Nisabot mi sa ilang kalihokan hangtod nga nangreklamo ang pipila ka donors nga gikuha ang ilang kuwarta ug ubang hinabang bisan kon alang unta sa Kapamilya Relief Campaign.

Maong among gisugyot ngadto sa mga tigpaminaw nga kon alang namo ang ilang mga donasyon, palihug ihatag lang sa mga boluntaryo nga may IDs sa ABS-CBN ug di ni bisan kinsa.

-o0o-

Apan wa ning kahusay sa kalibog.  Ang mga nitabang nga nahadlok nga makababag sa trapiko sa Fuente Osmena Rotunda nagdalidali pagtunol sa ilang hinabang sa way pagsusi kinsay nakadawat.  Ang pipila nga nakahigayon pagsusi nadawat ba namo ang ilang hinabang nahimangod pagkahibawo nga ang ilang pundok diay maoy nikuha.
Nahasol ko sa panghitabo.  Di makiangayon nga ang mga Sugbuanon nga way laing tuyo gawas sa pagtabang sa mga biktima ni Sendong maglibog pa kay dunay laing grupo nga gipakaingon nila nga kabahin sa Kapamilya Relief Campaign.  Gisuwayan nako pagkumbinser ang kadagkoan sa laing pundok apan nagdumili sila pakighiusa namo.

-o0o-

Maayo na lang nga nilihok na si Mayor Rama.  Kinsa niklaro nga way pagtugot gikan sa iyang buhatan ang kahugpongan nga nisapaw sa among tolda.  Gimandoan niya ang kahugpongan sa pagpahawa gikan sa ilang nahimutangan ug paghatag og kuwentada sa mga hinabang nga ilang nadawat.
Ang kadagkoan sa kahugpongan nangayo og kopya sa pormal nga stoppage order.  Apan nitataw si Rama nga wa silay bisan gamayng pagtugot paghimo sa kalihokan.  Wa kong kahibawo motuman ba sila sa mayor.  O mapatuman ba gyod ni Rama ang iyang kamandoan.  Apan nalipay ko nga ang donors mismo wa magpada sa kalibog.  Niinsistir nga alang sa Kapamilya Relief Campaign ang ilang hinabang.  Ug gitino nga ang mga representante gyod sa ABS-CBN ang ilang hatagan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, December 21, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for December 22, 2011

Tabang sa Negros


Dumaguete City, Negros Oriental--Sa among pagtabok sa Tañon Strait paingon dinhi, akong nahunahuna ang managlahi nga dagway sa duha ka tampi sa dagat:  Sa usa ka bahin, ang Sugbo nga nagkahiusa pagpangaliya ug nabugkos sa hingpit nga simpatiya alang sa ilang silingang lalawigan nga nagusbat sa kabangis sa bagyong Sendong; ug sa pikas nga bahin, kining lalawigan nga inanayng nitimbakuwas gikan sa usa sa labing makalilisang nga katalagman nga ilang nahiagoman.
Nia ko dinhi aron pagtabang pag-apud-apod sa mga hinabang gikan sa mga Sugbuanon alang sa kaliboan ka pamilya sa Dumaguete ug ubang mga dakbayan ug kalungsoran sa Negros Oriental.  Ang pagbangotan sa mga biktima naibanan sa kasayuran nga wa sila pasagdi sa ilang silingan nga mas dakong lalawigan.

-o0o-

Bisan mas duol sa Sugbo, mas lisod ang pagda sa mga hinabang paingon dinhi.  Mas sayon ang pagpada sa mga hinabang alang sa Cagayan de Oro, nga mas nagrabehan ni Sendong, ug bisan sa Metro Manila nga gisantako ni Ondoy kapin sa duha ka tuig nang nilabay.  Kay mas daghan ang barko nga kapilian ug kapangayoan og tabang sa paghakot sa mga kargamento.
Una ka kaabot dinhi, kinahanglan unang mobiyahe og kapin sa tulo ka oras paingon sa pantalan sa Bato, Santander, tunga sa oras paglatas sa dagat ug laing tunga sa oras nga biyahe gikan sa Tampi, Amlan paingon dinhi.

-o0o-

Ang pasiunang listahan nga among nakuha gikan sa lokal nga mga opisyal naglakip lang sa kapin sa 10,000 ka pamilya nga naigo sa Dumaguete.  Apan sa akong pag-abot dinhi, nitubo nang gidaghanon sa naapektahang mga pamilya ngadto sa 2,800.  Kuwang kaayo ang pasiunang hinabang nga among nada.  Maong ang tulo ka labing dagkong barangay lang una ang among nahatagan.
Ang matag pamilya nakadawat og tagsa ka food pack, nga may duha ka kilong bugas humay, duha ka latang sardinas ug tulo ka putos nga noodles, ug usa ka sako nga puno sa mga sinina.  Samang mga hinabang ang amo nang nasugdan pagpada paingon sa Cagayan de Oro ug Iligan.

-o0o-

Ang naghakot sa among mga hinabang mao ang wing van ni Bise Mayor Wilson Wenceslao sa Santander.  Gilibre sang among plite sa Maayo Shipping.  Mga molupyo sa Liloan, amihanang Sugbo ang ni-repack sa mga hinabang sa ABS-CBN Broadcast Complex sa Jagobiao, Mandaue City ug ang mga tinun-an sa Silliman University ang nitiwas pag-repack sa mga hinabang dinhi.
Daghan pang hinabang ang umaabot dinhi.  Gawas sa Jagobiao, gihimo na sab namong pundohanan sa mga hinabang ang dakong gym sa Cebu Normal University (daghang salamat sa pagtugot nilang Dr. Marcelo Lopez, presidente sa CNU, ug ubang kadagkoan).  Wa say hunong ang pagbaha sa mga hinabang sa nagkalainlaing drop-off points sa Kapamilya Relief Campaign sa tibuok Metro Cebu.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, December 19, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for December 20, 2011

        Party ni Noynoy


    Fuente Osmeña, Cebu City--Samtang nagkapuliki ang Malakanyang pagpanagang sa mga pagsaway sa pagtambong ni Presidente Noynoy Aquino og christmas party inay pagpangunay pagsusi sa kahimtang sa mga biktima sa bagyong Sendong, nagkapuliki mi dinhi og dawat sa hinabang sa mga Sugbuanon.  Wa mi igong higayon sa pagpangandam sa paglusad sa Kapamilya Relief Campaign, apan ang katawhan sama sa naandan way bisan gamayng panagana sa pagsapnay sa mga biktima sa katalagman.
    Nagsugod ang among kampanya dinhi sa alas-6 sa buntag nga wa pa mi tolda.  Tanan namong gihangyo namalibad nga way makahakot ug makatukod og tolda sa adlawng Dominggo.  Apan wa ning kapugong sa mga Sugbuanon pagtultol namo ug pagtunol sa ilang hinabang.

-o0o-

    Sa akong pagsuwat ini, tunga sa milyon ka pesos na ang cash ug tseke nga among natigom.  Ginabanabang kapin sa milyon ka pesos ang balor sa sinakong bugas, kinarton nga sardinas, pinutos nga noodles, binotelyang tubig, mga sinina ug mga gamit sa panimay nga among nadawat.
    Tungod sa sibaw nga hangyo sa mga wa kaapas sa unang adlaw sa Kapamilya Relief Campaign, nakahukom mi sa pagpadayon sa kalihokan sa ikaduhang sunudsunod nga adlaw.  May mga kompaniya ug kahugpongan nga nipasabot nga kinahanglan pa nilang pagtugot sa ilang kadagkoan una makatunol sa mas makahuloganon nga hinabang alang sa mga biktima ni Sendong.

-o0o-

    Nakapada na mi sa unang hugna sa hinabang ngadto sa Cagayan de Oro.  Mga karton sa binotelyang tubig ang among nakarga sa ayroplano sa Mid-SEA Express gahapon sa hapon ug nadawat dayon sa ABS-CBN Northern Mindanao human sa tunga ra sa oras nga flight.
    Ang ikaduhang shipment sa mga hinabang alang sa Dumguete City ug ubang naapiki nga mga dakbayan ug kalungsoran sa Negros Oriental.  Mas paspas ang pagpada sa relief goods kay nagsige na mi og repack samtang nag-abut-abot ang mga hinabang.  Daghang shipping companies ang nitanyag nga libreng mohatod sa mga hinabang ngadto sa mga dakbayan sa Cagayan de Oro ug Iligan.

-o0o-

    Tinuod ang linya sa Malakanyang nga wa kinahanglana ang presensiya ni Presidente Aquino aron makahatag og hinabang ang mga buhatan sa gobyerno ngadto sa mga biktima sa katalagman.  Apan lisod sang sabton nganong wa kapakita ang presidente sa mga biktima hangtod karon.
    Kon may laing mahinungdanon ug dinalian nga kalihokan ang presidente, mapatin-aw ang wa niya pagpakita sa mga dapit nga nagusbat ni Sendong.  Apan wa siyay laing gitambongan nga kalihokan gawas sa party sa Presidential Security Group (PSG), kanus-a nangangkon ang artistang si Valerie Concepcion nga puwerteng katawa sa presidente sa iyang mga komedya.

Ang panagang sa Malakanyang nga di pa luwas ang pagduaw sa presidente di katabang sa ilang kawsa.  Kay ang nagpaabot niya mao ang makaluluoyng mga biktima, di bangis nga mga terorista.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, December 18, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for December 19, 2011

Nangiyugpos ni Sendong


Sa kadaghan sa higayon nga nag-usab-usab ang ruta sa bagyong Sendong, ug sa katalagsaon sa pagsimang ini ngadto sa mga bahin sa Mindanao nga tagsa rang maigo og bagyo, nahibung ko sa kahilom sa mga buhatan sa gobyerno.  Tinuod, wa magkuwang ang Pagasa pagpasidaan sa nag-usab-usab nga ruta ug oras sa pag-igo sa bagyo.  Apan taphaw rang pangandam sa gobyerno kon itandi sa nangaging mga bagyo nga niigo sa Metro Manila.


Tungod ba kay suok intawon ang mga lungsod sa Boston ug Canteel sa Davao Oriental nga maoy gitugpahan ni Sendong?  Tungod ba kay ang pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino, sama sa iyang mga gisundan, pabiling nagtuo nga ang Pilipinas magsugod ug matapos sa Metro Manila?


Tungod sa kalapad sa kadaot sa nagsunod nga mga bagyong Ondoy ug Pepeng, mas nangandam nang Malakanyang sa nisunod nga mga katalagman.  Dihang nisimang ang bagyong Basyang ug niigo sa Metro Manila sukwahi sa forecast sa Pagasa sa niaging tuig, gitaktak ni Aquino ang pangu sa ahensiya nga si Dr. Prisco Nilo.
Napakita sa pamunoang Aquino nga mas takos silang nipabakwet ug nitabang sa mga biktima sa mga bagyong Pedring ug Quiel.  Napakita sa bag-ong liderato sa Pagasa nga epektibo ang mas subsob nilang forecasts sa pagtugpa sa bagyong Ramon sa Southern Leyte, susama sa orihinal nga ruta ni Sendong nga moigo unta sa Sugbo.

-o0o-

Pagsegurong andam ang mga maagian ni Ramon, si Undersecretary Gilbert Yumul sa Department of Science and Technology (DOST) nihatag og press briefing sa nasudnong buhatan sa Pagasa hapit matag takna.  Nasipyat gihapon ang Pagasa--niabot si Ramon unom ka oras nga mas sayo kay sa forecast--apan alerto ang tanan ug namenosan ang kadaot.
Wa ni himoang Yumul o ni bisan kinsa sa Pagasa sa bagyong Sendong.  Si Pagasa Mactan Director Oscar Tabada mao ray nagsige og tawag sa media sa kahigayonan nga maigo ang Sugbo.  Ambot may opisyal ba sa mga buhatan sa Pagasa sa Mindanao nga sama kakugihan ug kamaayong mopasabot.


Hinay ang hangin ni Sendong.  Nga usa tingali sa mga hinungdan nganong ang nasudnong buhatan sa Pagasa wa mohatag og mas subsob nga mga pasidaan.  Ang websites sa NASA ug langyawng weather agencies ra ang nipasidaan sa kadaghan sa bawon niyang uwan.  Apan wa sila mabasahi ni matultoli sa kinabag-an sa mga biktima.


Nga nakatug na dihang nikalit pag-awas ang daghan ug dagkong suba sa amihanang Mindanao nga maoy gibundakan sa makalilisang nga uwan, labi na sa mga dakbayan sa Iligan ug Cagayan de Oro.  Hinaot nga ang gobyerno dina gyod  molugak sa pagpangandam sa umaabot nga dagkong katalagman.  Ma-Quezon City o ma-Malaybalay City man ang sunod nga maigo.  Simbako.  Layo ra to.  Tabukon og pito ka lawod.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com