Arangkada of Leo Lastimosa for June 24, 2011

Papel ni Tommy

Ang Sugbuanong inhinyero nga nabihag sa mga bandidong Abu Sayyaf, Virgilio "Bingbing" Fernandez, gihatagan og higayon pagtawag sa iyang pamilya usa ka adlaw human siya nadagit.  Human siya gipasuwat sa kidnappers og ransom note nga nangayo og P9.8 milyones, nagkasulti si Fernandez ug iyang asawa.
Human nakaseguro nga di kasabot og Binisaya ang mga bandido, gisigehan niya og sulti ang iyang asawa og "binali ni ha?" sa di pa siya mag-Tinagalog, uban ang panghinaot nga balihon ang tanan niyang sulti.  Apan dihang niingon siya nga, "Huwag mong i-report sa army," tungod tingali sa tensiyon o nalipat lang gyod sa Binisaya niyang tugon, nihukom ang iyang asawa sa di pagpakiglambigit sa militar.

-o0o-

Mas nagkasinabtanay silang Fernandez ug ang iyang anak nga si Virgil.  Sa ilang panagsulti, niburot nang ransom demand sa mga bandido ngadto sa P30 milyones.  Usa sa mga bandido nga gipapuy-an niya nisuway pagbukubuko sa mga bandido pinaagi sa pagtanyag nga ihatod siya ngadto sa kasundalohan bugti sa P700,000.
P200,000 ray natigom nilang Virgil.  Apan wa ning kapugong ni Fernandez pagsugo ni Virgil pagbungkag sa kuwarta sa mas gagmayng bills aron pagpatuo sa bandido nga mabayrang ransom.  Giingnan na sab niya si Virgil og, "binali ni ha?" sa wa pa tugona nga, "Huwag mong i-report sa army."  Apan sa wa pa moabot ang adlaw sa binayranay, gibalhin si Fernandez og laing tagoanan.

-o0o-

Bisan sa desperado niyang kahimtang, nakumbinser si Fernandez nga, tungod sa gipangayong ransom, ang bugtong paagi pagtapos sa iyang kalbaryo mao ang pag-ikyas.  Maong giandam ang iyang lawas.  Gipahimuslan ang tanang kahigayonan sa pagpahuway ug pag-ehersisyo.  Sa wa pa dagita, duha ra ka push-up ang nahimo, apan sa mga kamot sa mga bandido nakahimo nag 15.
Apan sa mga mata sa mga bandido, labihan niya kaluya.  Human lang sa pila ka gutlo nga pagbaktas, nagsusapinday dayon aron agakon.  Sa kataposan, ang iyang pagpasakit-sakit sa tiyan maoy nakaaghat sa mga bandido pagkumpiyansa.  Nga nisangpot sa iyang paglingkawas.

-o0o-

Ang pamilya ni Fernandez nahadiin-diin og pangita og tabang aron maluwas siya gikan sa Abu Sayyaf.  Apil sa ilang gidangpan mao silang Gobernador Gwen Garcia, Cebu City Mayor Mike Rama ug Talisay City Mayor Soc Fernandez, nga uyoan sa biktima.
Sa sinugdanan, si Fernandez nasuko sa kasundalohan tungod sa kanunay nilang pagsunodsunod nga nakapugos sa mga bandido pagbalhin-balhin niya og tagoanan.  Sa kapulihay, nakasabot siya nga ang bandido hadlok kaayo sa kasundalohan.  Dihang nakalingkawas na, ang pangu sa kasundalohan nitug-an niya si DILG Secretary Jesse Robredo ang nagsige og apura nila paggukod sa mga bandido aron pagluwas niya.  Kinsay nagpakitabang ni Robredo?  Di si Garcia, ni si Rama, ni si Fernandez.  Kon dili si Kongresista Tommy Osmeña.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for June 23, 2011

                Ikyas sa Basilan

 

 

                Ka-napulo ug usa ka higayon si Virgilio "Bingbing" Fernandez, ang Sugbuanong inhinyero nga gidagit sa mga bandidong Abu Sayyaf sa Basilan, nga nisuway paglingkawas.  Kasagaran kutob ra sa iyang hunahuna.  Sa pipila ka higayon nga nakalihok gyod, wa siya molampos.  Sa iyang kasegurista, wa siya masakpi bisan kausa.

                Apil nang ika-napulo ug duha niyang pagsuway.  Nga, sukwahi sa iyang kahadlok nga masakpan, mapusilan ug mosangpot sa iyang kamatayon, nagmalampuson.  Walo ka oras siyang nagdagan ug nagbaktas sa kalibonan ug kakahoyan ug naligid sa mga bakilid.  Hangtod nga natsambahan niya ang bay sa usa ka asset sa militar.

-o0o-

                Nakababag sa unang mga pagsuway ni Fernandez sa pag-ikyas mao ang pagsige og balhin-balhin sa mga bandido aron paglikay sa agresibo nga pagsunud-sunod sa kasundalohan.  Usa sa mga pagsuway niya pag-ikyas nahitabo sa bay nga puno sa personal nga kabtangan sa nangaging langyaw nga mga bihag sa mga bandido.  Nagtuo si Fernandez nga mao toy nahimutangan nilang Gracia Burnham ug kaubanan.

                Mga lipak sa kahoy ang bungbong sa iyang nahimutangan nga kuwarto.  Gisigehan niya og bubo og tubig ang mga lansang aron nga di moigot kon iya nang sikaran.  Nikang-a na unta ang bungbong dihang giligwatan niya og kudkoran ug nakahimo siya og lungag nga igo gyong kalutsan.  Apan mao say pagbalhin sa mga bandido niya sa laing tagoanan.

-o0o-

                Atubangan sa mga huhongihong nga nakabayad og ransom ang iyang pamilya ngadto sa Abu Sayyaf, si Fernandez niangkon nga usa sa bandido nga iyang napuy-an nitanyag paghatod niya ngadto sa militar bugti sa P700,000.  Nga nakadani niya kay gamay kaayo kon itandi sa P30 milyones nga maoy gidemanda sa kadagkoan sa mga bandido.

                Maong giawhag ni Fernandez ang iyang mga anak pagpangita og kuwarta.  Apan P200,000 ray labing dako nilang natigom.  Nisugyot si Fernandez nga gagmay nga bills ang gamiton aron mas daghan nga tan-awon.  Apan sa wa pa moabot nga adlaw sa binayranay, may nakasulti sa kadagkoan sa Abu Sayyaf sa raket ug gidalidali siya pagbalhin og laing bukid nga tagoanan.

-o0o-

                Noodles ang kasagaran sa pagkaon ni Fernandez sa 16 ka adlaw niyang pagkatanggong sa kabukiran sa Basilan.  Ang labing lamian niyang pagkaon mao ang tibuok manok nga gihatag sa usa sa mga kumander sa bandido nga iyang napuy-an.  Bisan sa pasidaan nga di tanyagan ang iyang mga guwardiya, nangagda siya nila apan pulos namalibad.

                Pagkabantay ni Fernandez nga mao ra toy iyang pagkaon sa tibuok adlaw, gibahin niya ang manok og katulo aron may masalin pa alang sa paniudto ug panihapon.  Apan pagka gabii, napan-os nang manok.  Ang mga guwardiya na sab maoy nagdumili paghatag niya sa ilang bawon nga mga pagkaon.  [30]

Arangkada of Leo Lastimosa for June 22, 2011

Away sa SOCA

Kon di siya imbitahon sa mga konsehal sa ilang sesyon unya sa Hulyo 1, di angayng mamugos si Cebu City Mayor Mike Rama.  Wa siya magkinahanglan nila pagpahibawo sa mga Sugbuanon unsay nahimo sa unang tuig sa iyang pamunoan ug unsay iyang mga plano sa nahibiling duha ka tuig sa iyang termino.
Makahimo si Rama sa state of the city address (SOCA) sa Plaza Sugbo, sa tugkaran sa City Hall, nga mas dako og wanang kay sa session hall ug kapahimutangan sa mas daghang magbubuhis.  Nga di hinuon niya mapugos pagtambong ug pagpaminaw.  Samang di sab silang kagarantiya nga di manghuy-ab.

-o0o-

Wa say makatulisok nilang Bise Mayor Joy Augustus Young ug mga konsehal sa dakbayan kon di na ganahan nga maminaw sa SOCA.  Nganong magpaka-aron-ingnon man tuod nga naghinam-hinam nga maminaw ni Rama, kansang mga diskurso mas nabantog sa naghinobrang gitas-on kay sa kaundanon?  Nga ang gisiyagit sa ilang kasingkasing si Kongresista Tommy Osmeña man?
Gawas pa, way makabasol sa ilang pagpaundayon sa duwa sa politika.  Gustong Rama nga ilugon ang gahom pagpirma sa kontrata sa ilang consultants ug balihon ang ilang mga lagda sa South Road Properties (SRP) ug Ciudad sa Banilad.  Magpatara ba lang?  O mopahinumdom ni Rama nga di niya mahimong talikdan ang BO-PK nga nagpalambo sa iyang pamolitika nga di magpaabot og bisan unsang bawos.

-o0o-

Apan nakahinumdom pang mga Sugbuanon sa reklamo sa pipila ka konsehal sa giingong pagdumili ni Rama pagtug-an nila sa priorities ug sa gatosan ka atimanunon sa iyang pamunoan.  Kon mao, nganong magdiki-diki man karon ang mga konsehal pagpaminaw unsa nahimo na ug himuonon pa ni Rama?
Samtang di sila obligado nga mosunod sa mga plano sa mayor, katungdanan sa mga konsehal ang pagpaminaw niya.  Gawas lang kon nagkauyon na gyod pagdeklarar og gubat batok ni Rama ug, atubangan sa sunudsunod nga mga baha nga nahiagoman sa dakbayan niadtong weekend, di na sila ganahang modugang sa mga plastik.

-o0o-

Nahadlok hinuon ko nga tinuyo ang hulga ni Young nga di nila hatagan og kahigayonan si Rama nga mag-SOCA sa ilang sesyon karong Hulyo 1.  Kay sila ang labing nakaila ni Rama.  Labi na sa iyang kamahiligon sa seremonyas.  Silay labing nahibawo nga, samtang taphaw ra ning istorya alang sa taga gawas, sakit kaayo alang ni Rama nga mahikawan ning iyang giisip nga tinuig nang tradisyon.
Di mabasol ang mga konsehal sa ka-ubos  sa ilang tan-aw ni Rama.  Kay siyay nipalabi paggasto og minilyon ka pesos sa kumbira ug inom sa Charter Day celebration kay sa financial assistance ug relocation site sa mga molupyo sa Mahiga sa Mabolo, Cebu City.  Ug mas agresibong nangita og pundo sa beautification sa Osmena Blvd. kay sa pagtarung sa drainage system.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for June 21, 2011

Pataka ni Noynoy

Usa sa mga programa nga gipasigarbo sa pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino, nga wa kopyaha gikan sa gisundan ug gisaway nilang pamunoan ni Gloria Arroyo, mao ang Pantawid Pasada, o fuel subsidy alang sa PUJ ug tricycle drivers aron nga di sila kinahanglan nga mopasaka sa plitehan atubangan sa sunudsunod nga paglayat sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan.
Way lalis sa maayong tumong sa fuel subsidy.  Kay kasamtangan ra mang pagmahal sa lana, nga gipaabot nga mo-us-os kon mahusay nang politikanhong krisis sa Middle East ug North Africa, mas epektibo ang subsidy kay sa usbaw sa plitehan, nga mopasaka sab sa presyo sa nag-unang palaliton.

-o0o-

Apan ang problema mao, nga kasagarang mahitabo sa mga programa nga gi-drowing lang sa papel (sa ato pa, wa magtugkad sa yuta), ang mga lagda sa pagpatuman.  Inay gamiton ang nagkalainlaing mga buhatan sa gobyerno, ang mga magtatambag ni Aquino, nga gipangulohan sa Sugbuanong Energy Secretary Rene Almendras, nihimo og laing sapaw sa tambok nang daan nga burukrasya.
Niinsistir silang Almendras ug kaubanan nga mogasto og minilyon ka pesos (nga human sa daghang pasumbingay sa Malakanyang gi-um-om sa mga kompaniya sa lana) ug magprinta og smart cards.  Gisalikway nilang sugyot sa transport groups nga mas sayon ug epektibo ang LTFRB certification nga gihuptan sa matag lehitimong PUJ unit.

-o0o-

Kapin sa duha ka buwan human naumol ang Pantawid Pasada, pipila pa lang sa kapin sa 214,000 ka smart cards, nga gisudlan og P1,050 matag usa, ang naapud-apod dinhi sa Sugbo, Metro Manila ug ubang bahin sa nasud.  Mas paspas nga naapud-apod ang P150 nga fuel subsidy sa matag driver sa dul-an sa usa ka milyon ka tricycles sa tibuok nasud.
Ang smart cards giapud-apod uban ang sibaw kaayong press conferences ug mga pamostura sa DOE, LTO ug LTFRB.  Ang subsidy sa tricycles gipaagi sa DILG ug lokal nga mga opisyal.  Mas kasaligan diay ang burukrasya kay sa ahat nga salida sa bag-ong pamunoan.

-o0o-

Labing dakong insulto sa smart cards--gilangaw ang SM City Covered Terminal sa Sugbo ug ang distribution centers sa ubang bahin sa nasud kay way nidugok nga PUJ drivers ug operators.  Ug way makabasol sa drivers ug operators nga nitumaw nga mas utokan kay sa bag-ong "bright boys" sa Malakanyang:

• Mas dakong gasto sa paghunong og pamasahero ug pag-adto sa distribution centers kay sa P1,050 nga fuel subsidy;
• Mas dakong magasto nga krudo sa pagpangita sa nihit kaayong gasoline stations nga modawat sa smart cards; ug
• Nahibawo silang mas dako untang subsidy ug mas sayo untang nadawat ug naka-iban unta sa ilang kalisod atol sa paspas nga pagsulbong sa presyo sa lana kon wa pa mopa-undayon ang pamunoang Aquino sa ilang pataka.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for June 20, 2011

Piyesta sa pangalagad

Human sa malampusong 11th Kapamilya Run, nga giapilan sa gatosan ka runners sa Sugbo ug kasilinganang mga lalawigan, magpadayon ang tibuok buwan nga kasaulogan sa ika-16 nga anibersaryo sa DYAB Abante Pa, Bisaya! pinaagi sa labing dakong piyesta sa libreng mga pangalagad, ang Grand Halad sa Kapamilya tibuok adlaw karong Sabado, Hunyo 25.
Ipahigayon sa dakong wanang sa Cebu Technological University (CTU) Main Campus sa M.J. Cuenco Avenue, Dakbayan sa Sugbo, mas lapad ang mga pangalagad ug mas daghan ang maalagaran sa Grand Halad sa Kapamilya karong tuiga kay, gawas sa naandang tabang sa Bantay Bata 163, mopaluyo sab ang Cebu Chamber of Commerce and Industry (CCCI).

-o0o-

Gawas sa managsamang tinguha pagtabang sa labing kabos sa atong mga kapamilya, naatol sab nga pulos may dagkong kalihokan ang upat ka tigpasiugda sa Grand Halad sa Kapamilya karong buwana:  Gawas sa sumad sa DYAB, ika-14 nga anibersaryo sa Bantay Bata 163; nagpadayon ang pangandam sa ika-100 nga sumad sa CTU; ug ang CCCI nagsaulog sa Cebu Business Month.
Maong malipayon kong motaho ninyo nga, human sa sunudsunod nga tigom sa upat ka tigpasiugda sa mga buhatan sa ABS-CBN, CTU ug CCCI, nahingpit nang taas nga listahan sa daghan uyamot nga mga pangalagad sa Grand Halad sa Kapamilya, nga magsugod sa alas-6 sa buntag hangtod sa alas-5 sa hapon karong Sabado.

-o0o-

Salamat sa Bantay Bata ug pribadong mga botika nga sakop sa CCCI, andam nang mga tambal ug bitamina alang sa hangtod 5,000 ka pasyente.  Libre sang ibot ug paglimpiyo sa ngipon.  Manghatag sab mig kaliboan ka reading eyeglasses.  Libre sang laboratory services:  Blood sugar ug cholesterol screening, pap smear, cervical screening, breast screening, ECG reading ug pulmonary test.
Libre ang legal services ug notaryo sa 100 ka abogado.  Libreng veterinary services sa mga iro ug iring.  Libreng masahe ug reflex.  Libreng kasal, libreng libro sa mga tinun-an ug ipanghatag ang 1,000 ka seedlings sa lagundi.  Pagkaon ug duwa sa mga bata.

-o0o-

Motanyag sab ang mga buhatan sa gobyerno sa ilang mga pangalagad:  Ang LTO manghikay sa mga aplikasyon sa driver's license; ug moatiman sa mga pangutana ug mga panginahanglan sa ilang mga sakop ang NSO, SSS ug PhilHealth.
Daghan sang livelihood skills training nga mapilian:  Techno-Demo sa CTU sa pagluto ug pagnegosyo og 20 ka putahe; aircon repair ug maintenance; computer skills; accounting for non accountants; financial ratios; pagbuhi og baboy nga way baho; pagsugod og negosyong way puhonan; pagpangita og trabaho; alternatibong mga tambal; CPR; autism, breast cancer, dengue ug environment (ABCDE); ug scholarship programs sa Alay Lakad ug Ambit Foundation.
Pasiuna pa lang ning lista.  Masaligon ko nga manakod pang mithi sa kamanggihatagon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com