Arangkada of Leo Lastimosa for August 14, 2011

Kataposang hunat


Kon sublion ang nagkalainlaing anomaliya nga gipasangil batok sa pamunoan nilang kanhi presidente Gloria Arroyo ug sa iyang mga alyado--gikan sa pagwaldas sa intelligence funds ngadto sa P1 bilyon nga kape sa Pagcor ug pinaburot nga importasyon sa bugas sa NFA--mabantang ang pait nga kamatuoran nga ang mga tigpasiugda sa nangalisbong mga transaksiyon way pupanagana nga nikawat sa buhis sa katawhan.
Way timaan nga naghunahuna sila sa kahigayonan nga masubli ug masakpan ang ilang panguwarta.  Labaw sa tanan, way bisan usa nila nga nagsusi unsay implikasyon sa ilang pagpaburot sa gahom ngadto sa kinabag-an sa katawhan nga gipanggutom, way mga tambal ug way klarong edukasyon.

-o0o-

Kon ikaw sab tingali ang mahimutang sa ilang lugar matental sab sa pagpatuyang.  Kay sa dakong bahin sa siyam ka tuig nilang pamunoan kinsa man tuod ang mangahas ug may katakos sa pagpaningil sa ilang mga abuso?

• Di ang Kongreso nga ang kinabag-an sa mga sakop nagkangkang ang mga kamot sa way kinutoban nga pagpanuburno sa Malakanyang sa sud ug sa gawas sa palasyo;
• Di ang Korte Suprema ug ubang mga hukmanan nga gidominahan sa mga tinudlo ni Arroyo;
• Di ang AFP ni ang PNP kansang kadagkoan nabuhong sa mga raket nga gilawog nilang Arroyo ug kaubanan; ug
• Di ang mga simbahan kansang kadagkoan, sa sulti pa sa CBCP, nihimo og mga butang nga nisukwahi sa ilang wali.

-o0o-

Wa say nahimo ang katawhan pagpanudya sa ilang kalapasan.  Di tungod sa kakuwang og pagpakabana.  Kon dili tungod kay silay unang gihudlat pinaagi sa hubo nga pasundayag sa paggamit sa bangis nga puwersa sa gobyerno batok sa nagpakabana nga mga sektor sa katilingban.
Wa katabang paghiusa sa katawhan ang mga lider sa oposisyon.  Nga utrong nagkasungi kay pipila nila nalawogan sab diay sa Malakanyang.  Ni sa mga sakop sa media.  Kansang labing dagkong personalidad nabahin sa duha ka hut-ong:  May mga nahudlat sa pagpanggukod sa gobyerno; ug may nanawat sab og makalilisang nga mga suburno gikan sa palasyo.

-o0o-

Bisan ang pagdaog ni Presidente Noynoy Aquino sa piniliay niadtong Mayo sa niaging tuig wa makahatag sa katawhan og paglaom sa makahuloganong kausaban.  Nakadut ang propaganda nga si Aquino di andam, huyang ug magawongan ra gihapon sa gamhanang mga interes nga nigapos nilang Arroyo ug kaubanan.
Hangtod nga gitinuod ni Aquino ang personal nga pagpangu sa kampanya batok sa pangurakot.  Nibahag ang ikog sa karaang Ombudsman ug nanggawas ang mga nangangkon nga mga saksi ug nakaapil sa labing dagkong kawat ug tikas nga gipasangil batok nilang Arroyo ug kaubanan.  Si kanhi first gentleman Mike Arroyo, nga gidungog nga maoy tinuod nga alas sa iyang asawa, nipakitag timaan nga di diay sila kublan sa iyang pagpasangil nga diktadura na ang pamunoang Aquino.  Tan-awon nato asa kutob ang ilang papating.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 13, 2011

Bayhon sa sala



Di mabasol ang katawhan nga nagduda sa kalit lang ug nagkadungan pa gyod nga pagpangasakit nilang kanhi presidente Gloria Arroyo ug kanhi first gentleman Mike Arroyo.  Unang nitumaw ang ilang pagduda dihang na-ospital ang kanhi presidente human gyod sa SONA ni Presidente Noynoy Aquino, kanus-a gidabudabohan pag-ayo ang anomalusong mga transaksiyon sa iyang nangalisbo nga pamunoan.
Nisamot ang pagduda dihang nabisto nga nilarga paingon sa Hong Kong ang kanhi first gentleman alang sa medical checkup sa iyang sakit sa kasingkasing human nitumaw ang bag-ong mga saksi ug mga ebidensiya nga siyay tinuod nga tag-iya sa choppers nga gipugos pagpapalit sa PNP isip brand new ug sa pinaburot pag-ayo nga presyo.

-o0o-

Wa mawagtang ang pagduda bisan gi-operahan sa iyang cervical spine ang kanhi presidente sa unang higayon niadtong Hulyo 29.  Nagpadayon ni bisan gi-operahan ang kanhi presidente sa ikaduhang higayon niadtong Huwebes, Agosto 11.  Wa maibani ang pagduda bisan gipahibawo sa mga doktor nga ipaubos sa ikatulong operasyon si Arroyo human sa iyang pagtomar og antibiotics ug kon mawagtang na ang infection sa iyang liog nga ipaubos nga makuting pagpaniid sa mosunod nga tulo ka semana.
Wa katabangi ang kawsa sa mga Arroyo dihang isog nga nibalik ang kanhi first gentleman gikan sa Hong Kong, nanghagit sa iyang mga kaatbang, namasangil nga diktadura ang pamunoang Aquino ug nikiha pa gyod sa usa sa mga namasangil niya.

-o0o-

Apan dihang gidapit sa pagtambong sa imbestigasyon sa Senate Blue Ribbon Committee, ang kanhi first gentleman nibalibad na sab nga labihan niyang masakitona ug nga kon pugson gyod pag-atubang sa mga senador mahimong mamatay siya tungod sa sakit sa kasingkasing.
Wa siya makaangkon og simpatiya bisan gidasonan sa doktor sa Senado nga seryuso ang iyang sakit sa kasingkasing.  Padayong gidudahan nga nag-drama lang ang magtiayong Arroyo.  Kay ang pagpasakit-sakit na lang ang kahigayonan nga makagawas sa Pilipinas aron magpatambal ug makalingkawas sa mga kasong plunder nga napasaka na ug ipasaka pa batok nila.

-o0o-

Tungod sa taas nga litaniya sa gipasangil nga pamakak, panglingla, pangilad ug panikas sa mga Arroyo ug sa ilang mga alyado, nga ang mga ebidensiya karon pang bag-o nagsugod pagpanggawas (salamat sa bangis nilang pagpitlok sa demokratikanhong mga institusyon), wa nang kahibawo ang katawhan kanus-a mobalik pagtuo ug pagsalig nila.
Bisan ang mga awhag sa pangaliya alang sa kaluwasan sa kanhi presidente gidudahan na.  Lisod na tuod ang pagpatigbabaw sa pagtulon-an sa atong katiguwangan nga ang kasal-anan ray angayng kasilagan, apan ang makasasala angay gihapon nga higugmaon.  Kon ikaw pa ang gitulis sa atubangan sa niaging siyam ka tuig, gikawatan og politikanhong mandato ug gihikawan ang kinabag-an sa batakang mga panginahanglan, maglisod sab tingali pagbuwag sa mga sungayan gikan sa ilang binuhatan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 12, 2011

Pagkapuo sa Magkuno



Kaingon nako nga lawom ug igo nang akong pagsabot ug kasayuran sa kamahinungdanon sa mga kahoy pagpanalipod ug pagpalambo sa kinaiyahan.  Hangtod nga naka-silingan kong Raul Benjamin Puentespina sa Consolacion sa amihanang Sugbo.  Siyay labing nakapasabot nako sa laing kapuslanan sa pagpananom og mga kahoy, di lang sa bisan unsang kahoy kon dili sa lumad ug haom nga mga kahoy, sa Sugbo ug ubang bahin sa nasud.
Matod ni Puentespina ang tukma nga mga kahoy mahinungdanon kaayo di lang alang sa landong sa ilang mga dahon ug pagtabang sa ilang mga gamot pagpugong sa pagdahili sa yuta.  Kon dili aron sab mamahimong tinubdan sa pagkaon, tugdonanan ug pasanayanan sa mga langgam.

-o0o-

Si Puentespina aktibo sa pundok nga nagpakabana alang sa lumad nga mga langgam sa Sugbo.  Giingnan ko niya nga hangtod karon duna pay mga siloy (Black Shama, o Copsychus cebuensis) sa kakahoyang duol sa among pinuy-anan sa bukiran sa Consolacion.
Giasoyan sab ko niya sa higayon nga niduaw paglibot sa Sugbo ang mga langyaw nga mahigugmaon sa langgam.  Naatlan nila di layo sa among bay ang dakong tapok sa dagkong mga langgam nga naglupad-lupad palibot sa langgam nga nadakpan sa lit-ag ug puwerteng kisikisi.  Ilang kuyog nga usa ka embahador nanaog sa sakyanan ug nitabang pagpalingkawas sa langgam.

-o0o-

Si Puentespina nagbase na karon sa Hong Kong.  Ang iyang bay sa Consolacion nagpabiling labong sa lumad nga kakahoyan nga iyang gihagoan pagpangita ug pagtanom sa ilang nataran.  Nga maoy gipunsisokan sa labing daghan ug labing mabulukon nga mga langgam.  Tungod sa mga buwak ug mga bunga sa iyang mga kahoy.
Si Puntespina ang nipaila nako sa Magkuno, usa sa labing gahi nga kahoy sa tibuok kalibotan, nga lisod na kaayong pangitaon sa Sugbo.  Hangtod karon wa pa gyod kong kakita og lawngon.  Mga tigpaminaw namo nga taga Surigao nisaad hinuon nga ila ming dad-on kon makapauli sa ilang lalawigan karong tuiga.

-o0o-

Mao ni akong tinamban nga pagsabot sa kamahinungdanon ug dinaliang panginahanglan sa pagpananom sa lumad nga mga kahoy sa Sugbo:  Kon padayon tang mananom sa mas daling makit-an nga Gmelina ug Mahogany, sama rang atong gipaspasan pagpuo ang Magkuno, Tugas, Kamagong ug ubang lumad nga mga kahoy.  Kay ang Gmelina ug Mahogany mas kusog nga motubo, moilog sa tubig ug sustansiya sa yuta ug mohawong ug mopatay sa katapad nga mas haom untang mga kahoy.
Ang Gmelina ug Mahogany, bisan unsa nila kaabunda, katambok ug katuyhad, di makadani ni tugpahan sa mga langgam.  Nga tungod sa padayong kanihit sa lumad nga mga kahoy mas maglisod na pagpangita og katugdonan, kapahimutangan sa ilang mga salag, katugyanan sa ilang mga piso ug kasumbongan sa ilang tam-is ug tiliis nga mga huni.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 11, 2011

        Hagit sa SMS

   

    Ang SMS (short message service), nga mas naila dinhi sa ato nga text messaging o texting, bisan nabisto na sa nagkalainlaing kanasuran nga labing dakong raket sa mga kompaniya sa telepono, dugay pang mapapas.  Kay bisan sa pagkamugna sa mas bag-o ug libre nga mga paagi sa komunikasyon, ang SMS nagpabilin nga maoy labing sayon alang sa mas daghang konsumidor.
    Mao nga ang higanteng mga kompaniya sa telepono sa Pilipinas ug ubang kanasuran, bisan napamatud-an na sa mga pagtuon nga way bisan usa ka dako nga gasto sa pagpada sa SMS, nga way kalainan sa ilang sistema kon usa, o napu, o usa ka milyon ka text ang ipada, nagpaugat pagpadayon sa ilang pamintaha.

-o0o-

    Labing uwahing nihagit sa SMS mao ang Facebook Messenger, buwag nga application alang sa iOS ug Android, nga way kalainan sa nag-una nga Yahoo Messenger, MSN Messenger ug Google Talk.  Gituohan nga bangil sab ni sa umaabot nga iMessage nga hangtod karon wa pa malusad sa Apple ug sa bag-ong nitumaw nga Huddle sa Google+.
    Dakong alas sa Facebook Messenger mao ang 750 milyones niya ka sakop.  Ang pagpalit sa Facebook sa teknolohiya ug mga inhinyero sa Beluga ug ang ilang alyansa sa Skype dako og ikatabang sa ilang pagdominar ning bag-ong natad nga ilang gisudlan.

-o0o-

    Ang limitasyon sa mga nanghagit sa SMS mao nga pulos sila nagkinahanglan og Internet connection aron kapuslan.  Libre tuod ang kasagaran nila apan mobayad una alang sa Internet access o mangita una og libreng wifi hotspots sa di pa makapada og bisan unsang mensahe.
    Ang SMS sa pikas nga bahin maggamit offline, maka-text ka bisan sa labing layong bungtod o sa labing hilit nga barangay nga wa pa mataaki og signal sa wifi apan hagbay rang nahabolan sa mas gamhanang langyab sa cell sites sa mga kompaniya sa telepono.  Ug, kon di pa na igo, mapada pa gyod sa bisan unsang telepono ug sa bisan unsang network.

-o0o-

    Akong kinaham nga alternatibo sa SMS mao ang Gmail SMS.  Libre kang makapada og text message sa bisan unsang mobile phone sa Smart, Globe o Sun sa Pilipinas o ubang kanasuran (kon nag-roaming) gikan sa Gmail.  Ang tubag sa imong ka-text (P1/text sa Smart ug Globe ug P0.50/text sa Sun) madawat nimo isip chat sa Gmail.
    Duna kay 50 ka libreng text messages matag adlaw.  Apan mora ra gihapon og unlimited.  Kay matag tubag sa imong ka-text hatagan ka og dugang lima ka libreng text messages.  May limitasyon hinuon:  Kinahanglang motubag ang imong ka-text human sa napu ka mensahe una ka makapada og laing mensahe.

Alang tingali sa Google (tag-iya sa Gmail), kon way nadawat nga tubag ang imong napu ka mensahe, may kahigayonan nga wa ganahi ang imong ka-text ug makaayo ninyong duha kon di ka na maghago pagpada og dugang mensahe.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 10, 2011

        Katungod sa konsumidor

   

    Kon ang konsumidor di hatagan og tukmang sukli, o binuangan sa presyo, timbang, o kalidad sa iyang gipalit, o ilaron sa kuwestiyonableng mga promo, kinahanglan nga mohangad siya sa langit ug mangilaba og balaanong tabang.  Kay dako ang kahigayonan nga wa siyay hustisya nga makuha dinhi sa yuta.

Kon modangop siya sa Department of Trade and Industry (DTI), dako ang kahigayonan nga ipasa siya sa Department of Health (DOH) o sa Department of Agriculture (DA).  Nga kon abtan sab og tapol, mosumbalik pagpasa niya ngadto sa DTI.  Ug kon molahutay pagreklamo ang konsumidor, pangayoan siya og pormal ug sinuwat nga reklamo.

-o0o-

Nga di unta angayng mahitabo.  Kay ubos sa Consumer Act of the Philippines, nga nag-detalye sa giisip nga bill of rights sa mga konsumidor, gawas nga labihang sayona sa pagreklamo, ang mga buhatan sa gobyerno gitahasan pa gyod sa paghimo sa tanan aron kapanalipdan ang batakang katungod sa mga konsumidor.  Sa labing daling panahon.

Ang DA, DTI ug DOH makahimo sa paglusad og pormal nga imbestigasyon bisan way reklamo gikan sa nabiktima nga konsumidor.  Nga dumalahon sa consumer arbitration officers nga naghupot sa orihinal ug eksklusibo nga hurisdiksiyon sa paghusay sa mga reklamo.  Hatagan ang konsumidor ug negosyante sa tanang kahigayonan pagpanalipod sa ilang masig ka habig.

-o0o-

     Unang himuon sa consumer arbitration officers mao ang pagdasig sa nagkasungi nga mga partido sa pagkab-ot og kauyonan.  Apan kon di gyod magka-uyon, kinahanglan siyang mohimo og pormal nga imbestigasyon, mohusay ug mohukom sa kaso.

Labihang dakoa sa gahom sa consumer arbitration officers aron pagseguro nga mahibaw-an gyod ang tinuod:

• Mahimo siyang mopatawag sa mga saksi ug mopapanumpa nila;
• Makaluwat siya og subpoena (pagpugos sa mga saksi paghatag og testimoniya) ug subpoena duces tecum (pagpugos pagkuha sa gikinahanglang mga dokumento); ug
• Mahimong lakturon ang proseso ug hukman ang kaso sud sa 15 ka adlaw human sa imbestigasyon.

-o0o-

Kon ipatigbabaw lang ang mga probisyon sa Republic Act 7394 (nga kon nakalimot ang DA, DTI ug DOH mao ang Consumer Act nga napasar niadtong Abril 13, 1992), wa gyod untay rason ang hingtungdang mga buhatan sa gobyerno sa pagtalaw ug pagtapol.  Gawas kon konsabo gyod nilang mapahimuslanong mga negosyante, angayng timan-an sa DA, DTI ug DOH nga ilang trabaho ang pagpagpatigbabaw sa mosunod nga mga katungod sa mga konsumidor:

• Panalipdan gikan sa mga hulga sa panglawas ug kaluwas;
• Panalipdan batok sa pangilad, di makiangayon ug salawayon nga mga paagi sa pagbaligya;
• Hatagan og kasayuran ug edukasyon aron mas makatarung pagpili ug mas tukmang paggamit sa iyang mga katungod ang konsumidor;
• Pagtakda sa mga katungod ug mga paagi sa pagreklamo; ug
• Pagpa-apil sa mga representante sa mga konsumidor sa pag-umol sa katilingbanon ug ekonomikanhon nga mga lagda.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 9, 2011

Sakit ni Pacman


Duna nay makatumba ni Manny Pacquiao.  Mas gamhanan pa kay ni Erik Morales nga maoy kataposang nakapilde niya niadtong 2005.  Nagsugod og hamok niya kining bangis nga kaatbang niadtong 2006.  Na-ospital siya tungod ini human sa piniliay sa Mayo sa niaging tuig.  Mao say responsable sa pagkabalik niya sa ospital karong semanaha.

Ang mortal nga kaaway ni Pacquiao daghan og ngan:  GERD (gastroesophageal reflux disease); GORD gastro-oesophageal reflux disease; gastric reflux disease; ug acid reflux disease.  Nagpabiling misteryo ang tinuod nga hinungdan sa sakit.  Ang labing kalma nga kaso mosangpot lang sa pagpanug-ab o pag-aslom sa ginhawaan.  Ang labing grabe mahimong makamatay.

-o0o-

Ang sakit nga nakahasol pag-ayo ni Pacquiao gitawag sab og heartburn.  Wa ni bisan gamay nga kalambigitan sa kasingkasing.  Apan ang mga timaan way kalainan sa atake sa kasingkasing:  Mosanting pag-ayo ang sakit, manghugot ug morang mosilaob ang dughan ug maglisod pagginhawa ang pasyente.  Maong sa duha ka higayon nga ni-atake ning Pacquiao, nga nakalahutay bisan sa labing bug-at nga santako sa mas dagko ug mas kusgan niyang mga kaatbang, sa ospital nitugpa ang bugtong boksidor nga may pito ka kalibotanong korona sa pito ka nagkalainlaing timbang.

Mga suod ni Pacquiao nipasabot nga sa duha ka higayon nga nalukapa siya sa GERD, napasaran siya sa gutom.  Ang wa nila mahibaw-i mao nga ang sakit di tungod sa pasmo.  Mas dako og papel ang tiningob ug naghinobrang pagkaon.  Maong mangahas ta pag-ila ning misteryusong sakit.

-o0o-

Ang atong pagkaon hilison sa asido nga hinimo ug gitipigan sa tiyan.  Kansang putos may igong gibag-on nga makapugong sa asido paggawas ug paghimo og kadaot sa ubang bahin sa lawas.  Apan sa hangtod karon wa pa matino nga hinungdan, may mga higayon nga ang asido mosaka paingon sa esophagus.  Nga moabli lang unta aron pagpasud sa pagkaon ngadto sa tiyan ug pagpahungaw sa daklit ug tagsaon kaayong tug-ab.

Kay ang esophagus di man sama kabaga sa tiyan, mameligro ning magguba kon kanunayng masudlan og asido.  Kon magbalik-balik ang GERD, mahitabo ang gitawag sa mga doktor nga erosive esophagitis.

-o0o-

Apan di hingpit nga inutil si Pacquiao batok sa GERD.  Samtang wa pay nakit-an nga panagang, mahimo niya ang mosunod nga mga lakang aron pag-iban sa kahigayonan sa sakit:

• Kon mopahuway nga magtakilid, makatabang kon matug sa wala nga kilid sa tiyan inay sa tuo nga kilid;
• Mas maayo gyod hinuon kon maghayang ginamit ang duha ka unlan, o gipa-ibabaw ang ulohan nga bahin sa higdaanan;
• Makatabang sab kon mag-diyut-diyot og ginagmay nga kaon kay tagsa ug tiningob nga dagkong kaon; ug
• Labing maayo nga balikon ang gihimo sa atong katiguwangan nga manihapon sa wa pay alas-6 sa hapon ug palabyon ang upat ka oras sa di pa matug.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for August 8, 2011

Tinuod nga hawod



Si Mahatma Gandhi nihulagway sa mga konsumidor nga maoy labing gamhanang puwersa sa ekonomiya:  Kay kon mohunong sila og pamalit, mahagsa ang ekonomiya.  Nitakdo ni sa nabantog niyang mga kampanya sa civil disobedience sa Africa ug ang pagdumili pagbayad sa buhis sa asin nga gipahamtang sa Britanya nga nipalayas sa mga langyaw gikan sa India.
Ang pagtulon-an ni Gandhi maoy mosukwahi sa sayop nga pagtuo sa katawhan sa atong panahon nga wa silay dag-anan sa panagkonsabo sa higanteng mga negosyante ug dagkong opisyal sa gobyerno.  Ang patigayon ug ang gobyerno pulos nagsalig sa katawhan, labi na sa labing gagmay nga maoy labing daghan.  Ang kapakyas sa paghiusa mao ra gyoy nakababag sa katawhan pagkab-ot sa makiangayon nga kausaban.

-o0o-

Labing menos tunga sa milyon ka Sugbuanon ug mga dumuduong ang manud sa shopping malls sa Metro Cebu matag adlaw.  Palandonga unsay mahitabo kon magkauyon sila nga di lang una manud ni mamalit sa malls sud sa pila ka adlaw:

• Inay mangaon sa restaurants, maglung-ag ug maghikay og pagkaon nga saw-an sa mga sakop sa pamilya sa ilang mga pinuy-anan;
• Inay manan-aw og sine, manan-aw una og TV, labi kay hapit na matapos ang Mula sa Puso ug Minsan Lang Kita Iibigin; ug
• Adto lang una mamalit og bugas, sud-an, lamas, prutas ug sinina ug ubang inadlawng panginahanglan sa Carbo, Taboan, V. Gullas ug gagmayng tindahan.

-o0o-

Way negosyanteng makasugakod, bisan si Henry Sy, ni gobyernong mobarug, bisan sama ka-popular ni Presidente Noynoy Aquino ang mangu, kon mohunong ang katawhan pagpamalit ug pagbayad og buhis.  Apan tungod sa kapakyas sa katawhan paghiusa, ang mga negosyante natental pagpamintaha ug ang mga politiko pagpangawat.
Daghan nang mga balaod ang naumol pagpanalipod sa mga konsumidor, kasagaran kinopya sa Consumer Bill of Rights ni US President John F. Kennedy.  Apan sama sa ubang mga balaod, salamat sa kasuod sa gobyerno ug negosyo, mas gilapas kay sa gipatuman.

-o0o-

Kon gusto ang mga konsumidor og ebidensiya sa kadako sa ilang mahimo kon magkahiusa, dapiton nakong ilang pagtagad sa Amerikanhong rebolusyon nga nipalayas sa Britanya niadtong 1783, pinasikad sa protesta batok sa "taxation without representation."
Gawas sa armadong pag-alsa ni George Washington, ang Amerikanhong mga konsumidor nilusad sa kampanya sa "nonconsumption."  Nagdumili sila pagpalit sa mga produkto nga gibuhisan sa Britanya.  Ang kababayen-an nagtukaw adlaw ug gabii sa mga kusina pagpakaon sa kalalakin-an ug kabataan, sa way paghikap sa mga produktong gibuhisan.
Nawad-an ang Britanya og gatasan busa wa hingpit mapalambo ang iyang puwersa batok sa mga rebolusyonaryo.  Ang mga konsumidor nakapadaog og rebolusyon duha ka siglo nang nilabay.  Kinsay nag-ingon nga inutil sa pagpanalipod sa batakan nilang mga katungod karon?
(Kabahin ni sa akong pakigpung sa pormal nga pagkatukod sa Consumers Rights for Economic Welfare [Crew] niadtong Sabado.  Nihangyo silang Crew President Vic Sapio ug kaubanan nga akong suwaton aron ilang matipigan.)  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com