Arangkada of Leo Lastimosa for September 12, 2010

Tinabangay sa dengue

Nakatabang pagpalambo sa mga paningkamot pagtambal sa mga biktima sa dengue sa Sugbo ang wa untay kapuslanan nga binayloay og mga pung nilang Cebu City Mayor Mike Rama ug Gobernador Gwen Garcia:  Mas dako nang kahigayonan nga maluwas ang mga pasyente tungod sa abundang tabang sa City Hall ug Kapitolyo.
Nagsugod ang binayloay nilang Rama ug Garcia sa dengue dihang gimandoan ni Rama ang Cebu City Medical Center (CCMC) nga mga taga dakbayan ray dawaton ug giawhag ang ubang mga dakbayan ug kalungsoran pag-atiman sa ilang kaugalingong mga pasyente.  Gitubag dayon siyang Garcia nga sa mga tambalanan sa lalawigan way bisan usa nga balibaran.

-o0o-

Usa ka adlaw human sa pamahayag ni Rama, matod ni Dr. Myrna Go, tagduma sa CCMC, nitidlom pag-ayo ang gidaghanon sa mga pasyente sa dengue sa CCMC.  Ilang nahibaw-an nga ang district hospitals sa kasilinganang mga dakbayan ug kalungsoran nipalambo sa ilang pag-atiman sa mga biktima sa makamatay nga sakit.

Pananglitan, ang Mandaue City District Hospital, nga sa sinugdanan sa pag-ulbo sa mga kaso sa dengue nihatag lang og 50% nga diskuwento sa bayranan sa mga pasyente, karon nilibre na sa tanang gastohan.  Ang Danao City District Hospital nilbre na sab sa tanang mga pasyente sa dengue nga taga Danao.  Hinaot ang ubang district hospitals may katakos sab paglibre sa mga bayranan.

-o0o-

Nga maoy labing dakong piang sa pasalig sa Kapitolyo nga dawaton nila si bisan kinsang pasyente sa dengue bisan diin gikan.  Kasagaran sa ilang mga tambalanan way katakos pag-atiman sa mga pasyente sa dengue.  Nga kasagaran ipasa lang dayon sa mas takos nga pag-atiman sa Vicente Sotto Memorial Medical Center (VSMMC).
Dinhi nisud ang laing kaayohan sa away nilang Rama ug Garcia.  Matod ni Department of Health (DOH 7) Regional Director Susana Madarieta gisuplayan sa Kapitolyo og dextrose ang VSMMC ug ang district hospitals sa lalawigan.  Hinaot nga libreng ipagamit.  Labi na sa labing kabos nga mga pasyente.

-o0o-

Nga nakamugna og lain pa gyong kaayohan.  Tungod ba kaha sa panaway ni Garcia, o nakaamgo sa kamahinungdanon pagtabang pagluwas sa labing nameligro nga mga biktima sa dengue, gibuksan pagbalik ni Rama ang CCMC ngadto sa tanang pasyente sa dengue nga nagkinahanglan og tabang.  Gihikay na ron ang CCMC Auditorium aron mas daghan pang pasyente ang ilang maatiman.
Atubangan ning makadasig nga kalamboan, gikinahanglan pa ba sa mga tambalanan ang kapin sa P300,000 nga balor sa dextrose nga hinabang gikan sa manggihatagong mga tigpaminaw sa DYAB?  Matod ni Go gikinahanglan nilang tanang tabang kay dali rang mahurot ang ilang dextrose tungod sa kadaghan sa mga pasyente.  Matod ni Madarieta mahimong padayong mosulbong ang mga kaso sa dengue sa di pa mous-os dayong tapos ning buwana.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 11, 2010

Kilkil sa katalagman

Nakadungog na tingali ka sa kahibung sa usa ka pari nga nakakita og estatuwa ni Buddha tapad sa rebulto ni Hesukristo sa tindahan nga bag-o lang niyang gi-bendisyonan.  Mas nakugang siya sa katin-awan sa tag-iya:  "Paneguro lang ning amo, Padre, kay kon di mi paminawon ni Kristo makadangop pa ming Buddha."
Mas duol pa gani tingali sa imong kasingkasing ang sugilanon sa usa ka inahan nga mabalak-an kaayo nga nimaymay sa iyang bata pagtuon sa major exam sa lisod nga subject nga hagbungunon na siya, "Wa kay ligoy ron ha, pagtuon gyod.  Unya hatagi diay ko sa ngan sa imong maestra kay tingalig may kaila tang makahangyo niya."

-o0o-

Masulub-on kong motaho nimo nga mao sab ni nahitabo sa atong kampanya batok sa dengue.  Napamatud-an na sa atong kasinatian sa daghan na uyamot nga kasinatian, ug wa nay bisan usa nga mangahas sa paglalis, nga ang pagpanlimpiyo sa palibot maoy labing epektibong panagang batok sa makamatay nga sakit.
Apan ang atong lokal nga mga opisyal mosaling-it gyod sa paggamit og kemikal sa paglusad og fogging ug mist-spraying.  Bisan ang kadagkoan sa Department of Health (DOH), nga maoy nagsige og pasidaan sa kainutil sa fogging ug mist-spraying batok sa lamok ug sa kadaot batok sa katawhan ug kalikopan, niduko na sa papating sa mga politiko.

-o0o-

Mahimong nakumbinser silang Dr. Eric Tayag, nasudnong epidemiologist sa DOH, nga sa di pa silang kasugod og pasirit sa kemikal makalupad nang mga lamok.  Busa igo lang sila nga naghatag sa katawhan og sayop nga sukaranan sa pagkumpiyansa inay nga maninuod gyod sa pagpanlimpiyo sa ilang palibot.
Apan mahimong, sama sa tag-iya sa tindahan ug inahan sa hagbungunon nga tinun-an, igo lang silang naneguro.  Nga tingali diay og matsambahan sa fogging ug mist-spraying ang mga lamok, di na sila kinahanglang maghago sa paghipos sa mga basura ug pagyabo ug pagpaagas sa tanang nagpundong tin-aw nga tubig.

-o0o-

Sa usa ka yanong pinuy-anan, mahimong sayon rang pagpanilhig sa tanang basura ug pagyabo sa tanang nabiyaan nga mga balde, planggana, karaang ligid ug ubang sudlanan sa tubig.  Apan sa usa ka barangay, o lungsod, o dakbayan, nga napasagdan na sa daghang katuigan, dako na kaayong gasto ug trabaho ang paghipos sa tanang hugaw ug pagpaagas sa tanang kanal.  Labi na kay di kabutangan sa ilang mga ngan ug hulagway ang mga imburnal.
May mga politiko gyod hinuon nga wa lang maneguro.  Gipahimuslan gyod nila ang kahadlok sa dengue aron pagpalusot sa makalilisang nilang mga komisyon sa way kapuslanang mga kemikal.  Sa mga nanguwarta sa katalagman sa dengue, di si Kristo, ni si Buddha, ni si bisan kinsang kaila nilang magtutudlo, makaluwas sa pagkalaglag sa ilang mga kalag.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 10, 2010

Joker ni Arroyo

Ang pag-angkon ni Pres. Noynoy Aquino og responsibilidad ug pagpangayo og pasaylo sa napakyas nga rescue operation sa hostage taking sa Quirino Grandstand gihulagway ni Senador Joker Arroyo nga nakapabarato sa buhatan sa presidente.  Sakit ang komentaryo kay si Joker nahimong executive secretary ug usa sa labing sinaligan ni anhing presidente Cory Aquino.
Apan human sa pagdupa ni Joker sa mga eskandalo ni kanhi presidente Gloria Arroyo, nga niapil pa gani siya paghasi sa star witness sa NBN-ZTE scandal nga si Jun Lozada, wa na siyay kalainan sa mga turutot ni Arroyo nga hangtod karon di pang kadawat nga si Aquino ang nakadawat sa makabungog nga mayoriya sa niaging piniliay.

-o0o-

Mas dalayegon ang pag-angkon og responsibilidad ni Aquino kay sa paglikay-likay sa mga eskandalo nga nihamok sa napulihang pamunoan ni kanhi presidente Arroyo.  Kinsa nipalabi sa pagtago ug pagtak-om atubangan sa sibaw nga mga pagsaway ug mga pangutana sa nangalisbo niyang mga transaksiyon.

Sa di pa manghambog ang mga alyado ni Arroyo nga mas takos silang niatiman sa mga krisis niadto, angay silang pahinumdoman nga 57 ang nangamatay sa masaker sa Maguindanao.  Nga gitulisok ngadto sa ilang alyadong mga Ampatuan.  Ginamit ang mga armas ug mga bala sa Department of National Defense (DND).  Nga mahimong usa sa mga hinungdan nganong nangiwit ang ilang piliunon pagka presidente.

-o0o-

Sa mga nanaway nganong wa mohupot si Aquino og mas aktibong papel paghusay sa krisis niadtong Agosto 23, mas makalilisang ang alternatibong hulagway nga gusto nilang makita:  Kon nisapaw pa silang Aquino, DILG Secretary Jesse Robredo, DILG Undersecretary Rico Puno ug mga tigpamaba nga silang Sonny Coloma ug Ricky Carandang, nga pulos way kasinatian pagpalingkawas sa mga bihag, pangilogan ang tanang hingtungdan nga maghunahuna sa sangpotanan.
Way makalalis sa kasinatian nilang Manila City Mayor Alfredo Lim, MPD Chief Rodolfo Magtibay, Koronel Orlando Yebra ug kaubanan.  Ang ilang pagkabulilyaso di kapapas sa kamatuoran nga silay labing takos nga mohusay sa krisis.
-o0o-
         Ang tinuorayng sukod sa katakos ni Aquino mao ang iyang himuon human sa iyang gimando nga imbestigasyon sa trahedya.  Kon padayong duphan ang iyang mga sinaligan bisan pa kon mapamatud-an nga di haom sa mga katungdanan nga ilang gihuptan, hingpit nang kadudahan ang iyang katakos ug kaligdong.
Hinaot makakat-on si Aquino sa pipila sa labing mahinungdanon nga mga pagtulon-an sa krisis:  Angay diay siyang molantaw lapas sa iyang kaubanan sa Ateneo ug sa iyang mga tigpaluyo sa piniliay pagpangita sa labing takos nga mga kaabag pagpatuman sa iyang mga panumpa pagbadlong sa pangurakot ug pagpapas sa katimawa; di diay makaayo nga padayong tagbawon ang tanang gipangayo sa mga kampo nilang kanhi Senador Mar Roxas ug Bise Presidente Jojo Binay; ug di diay angayng tumanon ang tanang sugyot sa iyang mga igsuon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 9, 2010

        Pagpuo sa lamok

    Tungod sa kapakyas sa mga kemikal pagsumpo sa dengue sa kapin na sa 100 ka nasud sa kalibotan nga natakboyan, napugos ang mga siyentipiko pagpangita og laing mga paagi.  Pipila nila nangangkon nga malampuson ang mga pagsuway sa mga laboratoryo sa mosunod nga mga paagi pagpitol sa katakos sa mga lamok pagpakatap sa makamatay nga sakit:

• Ang Malaysia mobuhi na sugod sunod buwan sa lalaking mga lamok nga giusab aron nga ang ilang mga anak dali rang mamatay;
• Ang Australia nakamugna og kagaw nga makalaslas og katunga sa kinabuhi sa mga lamok aron nga di nang kasanay ni makapakatap sa dengue; ug
• Ang Britanya niusab sa mga lamok nga motangtang sa mga pako sa babaye nilang mga anak.

-o0o-

    Nilang tanan, ang Malaysia maoy labing abante.  Paluparon na sunod buwan ang 3,000 ka lalaking Aedes aegypti sa duha ka estado sa Malaysia.  Ang field trial mosunod sa mga pagtuon sukad pa sa 2006.  Gidasig ang katawhan pagpahibawo dayon sa kagamhanan unsay epekto sa eksperimento sa ilang palibot.
    Apan ang environmentalists nipasidaan nga ang eksperimento gawas nga mapakyas pagbadlong sa dengue makadaot pa gyod sa kinaiyahan.  Matod nila ang mga lamok may katakos pagpahaom sa bisan unsang kausaban sa ilang palibot ug busa mahimong molahutay sila ug padayong mopasakit ug mopatay sa ilang mga biktima nga, segun sa World Health Organization (WHO), niabot na og 50 milyones.

-o0o-

    Sa ilang bahin, mga eksperto sa Australia nanghinaot nga ang kagaw nga "Wolbachia," bisan sa gawas na sa laboratoryo, takos nga makapuo sa dagkong babayeng mga lamok nga maoy may katakos pagpakatap sa dengue.  Researchers sa University of Queensland sa Brisbane nigamit sa strain sa Wolbachia nga makaiban og katunga sa kinabuhi sa ilang host.
    Laing alas sa Wolbachia:  Ang matakdan nga lalaking mga lamok makapaanak lang sa mapatakdan sab nga babayeng mga lamok.  Ang babayeng mga lamok nagkinahanglan og usa ngadto sa tulo ka semana sa di pa makapasa sa kagaw sa dengue ngadto sa ilang biktima.  Pinaagi sa Wolbachia, mamatay na sila sa di pa makapanakod.  Nabalaka hinuon ang mga eksperto nga maalkontrahan sa mga lamok ang Wolbachia pinaagi sa pagpamubo sa incubation period sa dengue.

-o0o-

    Ang Oxford University sa Britanya nitaho og mas talagsaong eksperimento.  Malampuson nilang nabutangan og dominant lethal gene ang mga lamok nga mopamubo sa mga pako sa babaye nilang mga anak.  Kon di nang kalupad ang babayeng mga lamok, di nang kakatap ang kagaw sa dengue, nga sila ray takos nga makada, ngadto sa katawhan.

Laing epekto sa kapakyas sa babayeng mga lamok paglupad:  Mapuo nang mga lamok.  Kay ang panguyabay ug upahay sa mga lamok mag-agad sa awit ug kayab sa ilang mga pako.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 8, 2010

Kahilaw ni Noynoy

Tungod sa iyang tinguha paghaw-as sa kagamhanan gikan sa lang-og nga gahong sa pangurakot, gitudlo ni Pres. Noynoy Aquino sa labing mahinungdanon nga mga katungdanan sa iyang pamunoan ang mga opisyal nga wa maduhigi sa bisan unsang mga eskandalo ni kanhi presidente Gloria Arroyo.  Nga pulos sab way igong kasinatian pagduma sa nagbuntaog nilang mga responsibilidad.
Mao nga dihang niulbo ang labing unang krisis wa pay duha ka buwan human sa pag-asumir sa bag-ong pamunoan, silang Aquino ug kaubanan nidangop sa labing maayong kapilian--pagsalig sa mga may mas lapad nga kasinatian.  Nakapait mao nga ang ilang gisaligan wa lang napakyas pagsulbad sa krisis nibuong pa gyod sa nasudnong kadungganan.

-o0o-

Mahimong usa sa mga hinungdan nga gitugyan lang sa Malakanyang ang krisis ngadto sa lokal nga mga tagduma mao si Manila City Mayor Alfredo Lim:  Kanhi hepe sa Manila Police District, kanhi direktor sa National Bureau of Investigation (NBI), kanhi kalihim sa Department of Interior and Local Governments (DILG) ug suod ug sinaligan ni anhing presidente Cory Aquino.
Way bisan usa sa pamunoang Aquino nga makaambas sa katakos ug kasinatian ni Lim.  Di si DILG Secretary Jesse Robredo.  Ni si DILG Undersecretary Rico Puno.  Nga samtang suod ug suhito sa kapolisan wa pang kasuway pagduma og operasyon pagsulbad bisan sa labing kasarangang krimen.

-o0o-

Apan si Lim, nga gikaintapan ug giaangaan og "Dirty Harry" tungod sa laktod nga pagpamatay sa labing banggiitang suspitsadong mga kriminal ug mga durugista sa iyang panahon, hamtong na.  Wa tingali grabeng sakit apan luya na.  Siyay labing uwahi nga niabot sa command post.  Siya ang labing unang nibiya dayong sugod sa duguong rescue operation sa Quirino Grandstand.
Ug siyay nakahimo sa labing dakong bulilyaso:  Ang iyang pagpadakop sa manghod nga si SPO2 Gregorio Mendoza gitumbok nga maoy nakaaghat ni hostage taker Rolando Mendoza pagpamusil sa iyang mga bihag.  Apan way gustong modaginot ni Lim.  Si Aquino ug iyang pamunoan ang mas madanihong tulisukon.

-o0o-

Ang wa pagduso ni Aquino sa ngan ni Robredo ngadto sa Commission on Appointments (CA) mahimong gitumong pagluwas niya gikan sa pagkusukuso nga iyang mahiagoman gikan sa mga senador ug mga kongresista karong lab-as pang hostage crisis.  Mahimong tinuod sang pangagpas nga si Robredo wa pa mapasaylo ni Aquino sa ilang panagsungi sa niaging kampanya.
Kinahanglan hinuon nga mopaligid si Aquino og dagkong ulo sa iyang mga opisyal aron pagpahinay sa sibaw nga kalibotanong mga pagsaway.  Mamahimong martir si Robredo kon iapil.  Apan way magprotesta kon isakripisyo silang Puno ug Foreign Affairs Secretary Alberto Romulo.  Nga gawas sa nabulilyasong tawag ni Hong Kong Chief Executive Donad Tsang mao say sad-an sa nakanselar nga pagduaw ni Aquino sa Indonesia ug Vietnam.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 7, 2010

Wa gyong kaandam

Maayo pang Al-Qaeda.  Samtang nikumpisal ang kapolisan sa Pilipinas nga wa silay hostage negotiating manual ni hostage negotiating team, ang labing gikaintapan nga mga terorista sa kalibotan hagbay ra diay nga nakaumol sa ilang manual sa pagpanagit ug pagpamihag aron pagduso sa nagkadugo nilang kawsa.
Detalyado kaayong ilang manual (namantala sa scribd.com).  May mga lagda sila unsaon pagpanagit sa inilang mga tawo ug pagpatay sa dagkong opisyal sa langyaw nga mga kagamhanan.  May buwag silang mga lagda unsaon pagsakmit og building, ayroplano o, nakatag-an ka, bus.  Hingpit sab ang ilang mga tugon unsaon pagpanalipod sa hostage takers ug unsaon nila paglingkawas kon mahatag nang ilang mga demanda.

-o0o-

Samtang wa magtagad ang kapolisan sa Manila pagsusi sa mga detalye sa tourist bus nga gisakmit ni Rolando Mendoza niadtong Agosto 23--unsaon pag-abli ang pultahan, madutlan ba og maso ang mga bintana, unsa kataas ang hagdanan nga gamiton pagkatkat sa bus, katugpahan ba og mga operatiba ang atop sa bus ug may telebisyon ba sud sa bus--ang Al-Qaeda nilatid sa mosunod nga mga sugyot sa pagsakmit og bus:

• Angayng ilhon ang nationalities sa mga pasahero sa bus, kay ang nationalities makatino sa epekto sa operasyon;
• Angayng kuhaon ang tanang kasayuran sa ruta, hunonganan, tubilanan, pahuwayanan, seguridad ug mga laraw sa turistang mga pasahero; ug
• Pagtino sa mga buslot alang sa mas sayon nga pagkontrolar sa mga biktima.

-o0o-

Si Koronel Orlando Yebra niangkon nga iyang gipalabay ang mga kahigayonan sa pagsakmit sa armas ug pagdakop ni Mendoza, bisan sa awhag sa iyang kaubanan ug kadagkoan.  Klarong mas nabalaka nga ang umaabot nga hostage takers di na mosalig niya kay sa seguridad sa mga biktima.  Sa kasong Yebra, nausik ang pasidaan sa Al-Qaeda batok sa negotiators:

• Di angayng saligan ang negotiators kay kamaong motanom og kahadlok sa kasingkasing sa hostage takers;
• Kinahanglang magpabiling kalma ang hostage takers bisan maglangay-langay ang negotiator aron paghatag og higayon sa puwersa sa kagamhanan pag-atake; ug
• Ang pagpamihag kinahanglan mub-on aron di mahimong mas lisod ang pagkontrolar sa mga bihag.

-o0o-

Ang imbestigasyon sa hostage crisis nga gipangulohan ni Justice Secretary Leila de Lima ug naglakip sa mga representante sa pribadong sektor angayng makapauwaw sa mga senador ug mga kongresista.  Kansang mga pakisusi gidominahan sa wa kinahanglang pamostura ug panginsulto.
Way lipud-lipod silang de Lima ug kaubanan pagsubay unsay tinuod nga nahitabo sa duguong trahedya sa Quirino Grandstand.  Sa way pagtabon sa pamunoan ni pagtulisok sa mga kaatbang.  Ang pagpakita sa pakisusi ngadto sa publiko ug ang pag-angkon ni Pres. Aquino og responsibilidad maoy mga timaan sa kalig-on ug kaligdong.  Nga sablig sa lab-as nga tubig human sa pagtabon sa way kinutobang mga eskandalo sa napulihang pamunoan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for September 6, 2010

Broadcasters Congress

Mariners Court, Port Area, Cebu City--Malampusong napahigayon ang ikaduhang Broadcasters Congress sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP) Cebu Chapter dinhi.  Ubos sa liderato ni Chairman Carlo Dugaduga, nagtapok ang mga magsisibya sa Sugbo aron pagtuki sa labing mahinungdanon ug dinaliang kalamboan sa industriya.
Upat ka resolusyon ang napasar sa kongreso:  Una, pagpaluyo sa pagpalapad sa Sotto Law; ikaduha, pagpaluyo sa balaodnon nga magmando nga ang kaso batok sa sakop sa media angayng ipasaka sa dapit nga nahimutangan sa iyang buhatan; ikatulo, pag-awhag sa Kongreso pagpasar sa Freedom of Information (FOI) bill; ug ikaupat, ang pagsupak sa news blackout atol sa crisis situations.

-o0o-

Ang unang duha ka balaodnon pulos napasar sa House of Representatives pinaagi sa pagpangamahan ni kanhi kongresista Raul del Mar.  Apan naapsan sa panahon ang bersiyon sa Senado.  Sa bag-ong Kongreso, gipasaka pag-usab ang duha ka balaodnon ni Kongresista Cutie del Mar.  Ug mas dako nang kahigayonan nga malahos tungod sa pasalig ni Senate Majority Floor Leader Tito Sotto nga siyay mangamahan sa mga bersiyon sa Senado.
Ang Sotto gipasaka sa apohan ni Sotto, si Don Vicente Sotto.  Sa panahon nga mga pamantalaan pay tinubdan sa mga balita.  Maong ang pagpatigbabaw sa katungod sa mga peryodista pagpanalipod sa mga tinubdan sa balita wa maglakip sa mga magsisibya sa radyo, telebisyon ug internet.

-o0o-

Ang FOI bill napasar na sa niaging Senado apan nabiktima sa nukus-nukos ni kanhi speaker Prospero Nograles.  Nipasalig silang House Speaker Feliciano Belmonte ug Senate President Juan Ponce Enrile nga unahon pagpasar ang balaodnon ubos sa ilang pagduma.
Ang FOI bill mas nipalig-on sa katungod sa katawhan pagpakisayod.  Ang karaang Code of Conduct and Ethical Standards igo lang nagmando sa mga buhatan sa kagamhanan paghatag sa gipangayong dokumento sud sa 15 ka adlaw.  Ang FOI bill naglatid nga di kinahanglang mosulti pang magbubuhis unsay hinungdan sa iyang pagpangayo sa dokumento, hinunoa ang kagamhanan maoy mopasabot kon di mahatag ang dokumento.

-o0o-

Gawas sa pagsupak sa news blackout, ang mga magsisibya nisalmot sab sa panel discussion unsay ilang mahimo pagtabang paglikay sa pagkasubli sa duguong hostage crisis sa Manila.  Nagkauyon ang panel--silang Special Concerns Undersecretary Christopher Tio, Bobby Nalzaro sa GMA, Rose Basadre sa RMN, Atty. Paul Oaminal sa DYLA ug Psychologist Fredrick Boholst--nga mas epektibo sa blackout ang sabutsabot tali sa media ug kagamhanan.
Si Tio nipasalig nga di paluyohan ni Pres. Noynoy Aquino ang bisan unsang sugyot paglugpit sa kagawasan sa media.  Gidasig niya ang media sa boluntaryong pagtuman sa mga lagda nga nagdili pagbutyag sa kasayuran nga makapapeligro sa kapolisan ug kasundalohan ug mga bihag.  Gitataw ni Atty. Ruphil Bañuc sa RMN nga ang mga probisyon sa balaodnon sa news blackout ni Kongresista Luigi Quisumbing naa na sa KBP Broadcast Code.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com