Arangkada of Leo Lastimosa for November 15, 2009

              Boksing sa Twitter

 

       Suwayan nakog cover ang sangka nilang Manny Pacquiao ug Miguel Cotto pinaagi sa Twitter ug Facebook.  Kon nadestino pa ko sa studio ug maoy mag-atubang sa mikropono sa DYAB Abante Bisaya, kay wa man mi pagtugot paghimo og buhi nga paghulagway sa sinumbagay, ablihan lang nakong twitter.com ug sundon ang tanang tweets nga dunay "Pacquiao" o "Cotto."

       Apan kay magtan-aw man ko sa live TV coverage sa sangka pinaagi sa SkyCable sa pinuy-anan sa suod nakong higala (nga taguon lang nato sa ngan nga Manny Limtong) sa Mabolo, akoy mangahas paghulagway sa sangka di pinaagi sa mikropono, nga maoy akong naandan, kon dili pinaagi sa akong twitter ug FB updates.

-o0o-

       Ang akong labing dakong suliran mao nga mas paspas kong mosulti kay sa mosuwat.  Para pasar rang akong grado sa typing sa kolehiyo ug wa molambo ang akong katakos karong wa nay makinilya.  Pun-an pa sa kagamay sa keyboards sa akong telepono ug laptop nga maoy akong gamiton.

       Salamat na lang nga, lahi sa radyo, di ko maproblema sa dead air.  Apan kinahanglan gihapon nakong apason ang tanang mahinungdanong mga panghitabo—unsang kumoa ang gibuhian nilang Pacquiao ug Cotto, diin naigo, unsay dagway nila dihang nanukmag o naigo, unsang orasa nahuman ang sangka ug pilay score sa matag maghuhukom kon way knockout.

-o0o-

       Gisuwayan na ni nako sa away nilang Manny Pacquiao ug Ricky Hatton.  Apan labihang paspasa nga natumba ni Hatton nga naglumpayat ug nagsaulog na ang tibuok Pamilyang Limtong wa pa gani kong kahuman og hulagway unsay nahitabo sa unang hugna.

       Hinaot nga mas paspas na kong maka-post sa akong updates karon.  Di man hinuon ni lumba kay wa may korona ang unang makapahibawo sa pagdaog (o pagkapilde, simbako!) ni Pacquiao.  Apan gusto lang kong motampo sa minilyon ka tweets nga mahilakip sa tinuoray gyong kalibotanon nga paghulagway sa gikahinaman nga sangka.

-o0o-

       Daghan ang makakuha sa akong FB updates kay niabot na man ko sa limitasyon nga lima ka libo ka "friends."  Apan mas daghan pa gyod ang makasunod sa akong tweets.  Kay makabasa man ang minilyon nga naggamit sa Twitter sa nagkalainlaing kanasuran sa kalibotan, bisan ang mga wa mag-"follow" nako, pinaagi sa ilang pag-search sa duha sa labing init nga mga pung sa internet karon, ang "Pacquiao" ug "Cotto."

       Mao ni labing dakong bentaha sa Twitter batok sa Facebook.  Sa FB, ikaw ra ug imong "friends" ang magsayranay.  Sa Twitter, mabasahan sa tibuok kalibotan ang kasayuran nga imong gipakisaw-an.  Wa nay network, ni pamantalaan, nga magbuot unsay imong mabasahan.  Kon gusto kang mosusi di ba ko magpakauwaw sa akong patugatuga nga tweets mahitungod nilang Pacquiao ug Cotto, mahimo ninyong i-follow ang http://twitter.com/dyabsports.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for November 14, 2009

                        Pagduwa sa presyo

 

            Manguros na lang tang daan.  Kay sama nga ang makalilisang nga kilat mosunod gyod sa makapakugang nga dugdog, mosaka gyod ang presyo sa mga produkto sa lana karong gilibkas nang Pres. Arroyo ang price control sa lana sa Metro Manila ug sa Luzon.  Sama nga ang baha mosunod gyod sa pagbunok sa uwan ug pagpasagad sa kinaiyahan, bawion gyod sa higanteng mga kompaniya sa lana ang bisan unsang alkanse sa ginansiya nga ilang nahiagoman atol sa dul-an sa buwan nga pagpahamtang sa price control.

            Kitang mga konsumidor, sama sa naandan, maoy mag-antos sa pamostura ni Arroyo.  Ang price control nga napakyas pagpabarato sa inadlawng palaliton mosangpot lang sa mas kalit nga paglumpayat sa presyo.

                        -o0o-

            Ang price control gipahamtang unta ni Arroyo pagtabang sa mga biktima sa katalagman.  Apan naapil ang mga dapit sa Luzon nga wa maigo sa katalagman.  Sama nga wa maapil ang mga dapit sa Kabisay-an ug Mindanao nga nahiagom sab sa ubang mas grabe pa nga katalagman.

            Ang price control nisangpot na hinuon sa artipisyal nga kanihit sa lana sa Metro Manila, Lucena, Batangas ug ubang lalawigan sa Luzon.  Tungod sa bantang nga maniobra sa mga kompaniya sa lana nga wa gyod mabaraw sa Malakanyang, bisan pa sa ilang naandan nga ulug-ulog nga mga panghudlat.  Karong wa nay price control, kitay maligsan sa maghuramentado nga mga baka nga gibuhian sa toril.

                        -o0o-

            Sa wa pa molupad alang sa APEC Summit sa Singapore, nagbilin si Arroyo og taphaw nga mga hanig pagtabon sa hugaw nga iyang gibilin:

·        Gihangyo ang mga kompaniya sa lana nga hatagan og diskuwento ang transport groups aron way usbaw sa plitehan; ug

·        Gihangyo sang mga kompaniya sa lana nga anam-anamon pagpatuman ang natanggong nga usbaw sa presyo sa lana.

            Klarong nakalimot si Arroyo nga higpit siyang nakig-away sa mga kompaniya sa lana.  Klaro gyong salida ra.  Kay karon siya na may nanghangyo nga mas taas nga presyo sa lana na lay ihatag nilang pinaskohan.

                        -o0o-

            Unsa man intawoy atong atraso?  Nganong ang kadagkoan sa kagamhanan nga mao untay gitahasan pagpanalipod sa katungod sa mga konsumidor mao na man hinuoy nangunay pagduwaduwa sa presyo aron lang pagtapak sa ilang kapakyas pagpugong sa lapad nga katalagman sa Luzon ug sa pagtabang dayon sa makaluluoy nga mga biktima?

            Magpaabot pa ba ta hangtod sa Mayo sa sunod tuig sa pagbaraw sa ilang mga binuang?  Nga nagkadugay nagkatataw man nga way katagbawan ang ilang kakawatan ug kamapahimuslanon?  Mahimo ba lang diay nga langay-langayon lang una ang pagbarug alang sa kaligdong?  Unsa man ang atong dag-anan kon ang mga kanahan, nga mas mogara pa tungod sa atong pangiyugpos, magpaugat na sab paglapas sa kinutoban sa ilang gahom?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for November 13, 2009

                        Salida ni Glo

 

            Dinhi lang sa Pilipinas mahitabo ang mosunod:  Una, ang pagpamomba sa mga bay patigayon sa Metro Manila sa kadlawong dako aron nga way bisan usa nga maangol; ikaduha, ang pagtingob sa pagtagad sa kagamhanan sa pagkadagit sa usa ka langyawng pari hangtod nga ang prinsipal sa tulonghaan nga mas unang gidagit gipunggotan sa ulo; ug ikatulo, ang pagpa-impeach ni Pres. Arroyo sa way pagtino unsay kalapasan nga iyang nahimo.

            Ang duha ka pagpamomba gibasol sa kapolisan ngadto sa fraternities.  Ang pagpunggot sa ulo sa prinsipal sa Sulu gibasol sa DILG ngadto sa mga ungo sa drugas.  Ug ang labing gihan-okan sa multi-milyones dolyares nga NBN-ZTE scandal mao ang mga nagbisto sa kahiwian nga silang Jun Lozada ug Joey de Venecia III.

                        -o0o-

            Sa Pilipinas lang sab mahitabo nga ang sunudsunod nga pagpamomba mokalit lang og hunong, bisan wa pay klarong kasulbaran.  Ug ang langyawng pari nga gidagit kalit nga gibuhian, bisan wa pa mailhi kinsa ang nagpasiugda sa pagpanagit.  Atol gyod sa pagduaw sa usa sa labing taas nga opisyal sa kagamhanan sa Estados Unidos.

            Kinsa may ilang pabilibon?  Wa ba diay silang kaila unsa kamat-an si US Secretary of State Hillary Clinton?  Nga kon wa pa ang mas mat-an nga si Barack Obama makahimo untag kasaysayan ug mamahimong labing unang babayeng presidente sa US?  Wa hinuoy dag-anan bisan lumpungon pa silang Clinton ug Obama—kon itandi sa kamaru ni Arroyo nga nakalingkawas sa tanang pagsuway sa iyang mga kaatbang pagpalagpot niya sa Malakanyang.

                        -o0o-

            Di hinuon makapangangkon ang Pilipinas og monopoliya sa mga politiko nga sama ni Senador Richard Gordon.  Nga mangisog lang kon dunay pangayuon.  Labi na kon dugay nga ihatag.  Gipakiha niya si First Gentleman Mike Arroyo tungod lang pagduwa og golf sa ZTE headquarters sa Shenzen, China ug si Pres. Arroyo tungod sa pagkahilom lang sa anomaliya.

            Ang bisan unsang pagduda sa tinuod nga tuyo ni Gordon napapas dihang naglumba pagpirma sa iyang rekomendasyon ang mga senador nga alyado sa Malakanyang.  Sagdi na lang kon nag-una pagpirma si Senador Joker Arroyo, nga hagbay rang nisalikway sa iyang gigikanan—ug sa iyang anino.

                        -o0o-

            Ang tuyo sa labing bag-ong awhag pag-impeach ni Arroyo di ang pagpalagpot niya sa katungdanan.  Ni sa pagpatubag niya sa nangalisbo nga mga transaksiyon sa iyang pamunoan.  Mahimong sama sa naandan gitumong na sab sa paglibog sa katawhan.

            Nga sama sa di makiangayon nga pagpahamtang og price control sa lana sa Luzon, sama sa pagpanlawgaw sa iyang sinaligan nga si Heneral Hermogenes Ebdane bisan gibendisyonan na ni Arroyo si Defense Secretary Gilbert Teodoro, pulos gitumong pagmugna og dugang kahigayonan nga kapanalipdan gikan sa pagpanggukod kon di man gyod makapabilin sa gahom lapas sa 2010.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for November 12, 2009

                        Talisay ug Liloan

 

            Kaliboan ka kahigayonan sa trabaho ang maaplayan sa atong mga kapamilya sa habagatan ug amihanang Sugbo atol sa duha ka sunudsunod nga local ug overseas job fair karong semanaha:  Ang unang job fair ipahigayon sa Talisay City Hall karong Biyernes, Nobyembre 13; samtang ang ikaduhang job fair ipahigayon sa Liloan KAI Complex karong Sabado, Nobyembre 14.

            Dul-an sa gatos ka local employers ug overseas placement agencies ang mosalmot.  Angayan lang nga pasidunggan ang lokal nga mga opisyal sa Talisay ug Liloan nga nagpasiugda sa mapuslanong kalihokan.  Mao na ni ang ikaduhang job fair sa Talisay ug ikapitong job fair sa Liloan karong tuiga.

                        -o0o-

            Ang job fair haom kaayo pagtabang sa atong mga kapamilya atubangan sa nagpadayon nga kamangtas sa kalibotanon nga krisis sa panalapi.  Pinaagi ini, mag-abot sa usa lang ka dapit ug sa usa lang ka higayon ang kaliboan ka mga aplikante ug ang mga tagduma sa mga kompaniya ug mga ahensiya nga nagkinahanglan og mga kawani.

            Tungod sa job fair, makalingkawas ang mga aplikante gikan sa pagka pudpod sa ilang sapatos ug pagkabuslot sa ilang bolsa sa pagtultol sa nagkalainlaing mga buhatan, nga ang uban layo kaayong nahimutangan, pinaagi sa pagbaktas o mga sakyanang pamasahero.  Ang employers kapasaligan sab nga makakuha sa labing takos nga mga aplikante sa bakante nilang mga trabaho.

                        -o0o-

            Apil sa kahigayonan sa trabaho sa job fair sa Talisay ug Liloan mahimong maaplayan sa mga gradwado sa high school ug sa mga wa pang kahuman sa kolehiyo.  Gikinahanglan lang ang ilang report cards o transcript of records ug ubang batakang mga dokumento sa panarbaho.

            Mas kuti ang mga panginahanglan alang sa mga trabaho sa gawas sa nasud.  Apil sa gikinahanglan mao ang duha ngadto sa lima ka tuig nga kasinatian.  Maong mapuslanon nga andamon nang daan sa mga aplikante ang ilang certificate of employment o training certificates aron pagmatuod sa ilang track record.

                        -o0o-

            Mahinungdanon ang paghingpit sa registration forms kay mamahimo silang kabahin sa databe sa Department of Labor and Employment (Dole) aron makaangkon og mas tin-aw nga hulagway sa katakos ug kasinatian sa mga mamumuo sa Sugbo ug sa rehiyon.  Angayng tipigan ang ihatag nga registration slip kay kon simbako di madawat sa job fair mahimo pang gamiton sa mosunod pang mga job fair sa bisan asang bahin sa Sugbo ug Pilipinas sa mosunod nga tulo ka buwan.

            Sunod nga suwatan mao ang shopping list, nga mahimong butangan sa tanang bakanteng mga trabaho sa shopping area nga mohaom sa edukasyon ug kasinatian sa mga aplikante.  Ang screening committee maoy mohukngay sa pangangkon sa mga aplikante ug sa panginahanglan sa employers.  Ang kataposang dokumento nga angayng kuhaon sa mga aplikante mao ang employer's action slip, nga maoy motino nadawat ba siya o kinahanglan pa bang pakuhaon og pasulit o pagbansay-bansay.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for November 11, 2009

                        Lansis ni Reyes

 

            Lain gyod og sabaw si Energy Secretary Angelo Reyes.  Siya ang nangunay pagpasidaan sa katawhan sa nag-ung-ong nga kanihit sa suplay sa lana sa nasud.  Matod niya ang imbentaryo karon sa mga kompaniya sa lana molungtad na lang og gikan sa usa ngadto sa duha ka semana.

            Si Reyes ra sab ang niawhag sa katawhan nga magpabilin nga kalma bisan sa makapakugang nga kasayuran nga iyang gibutyag.  Mora siyang palahubog nga way tarung kabuot nga nigamit og posporo pagduslit sa atop sa payag nga hinimo sa gaay nga kugon.  Dihang naglumpayat na sa kakuyaw ang tagbalay, siya ra sab ang nipasalig nga magkawos og tubig.

                        -o0o-

            Diin man kuhaa ni Reyes ang iyang numero?  Nga di abtan og pasko ang pundong lana sa nasud karon?  Ang mga kompaniya, bisan sa ilang kampanya sa pagpanghudlat human ipahamtang ang price control sa Metro Manila ug Luzon, wa kahunahuna paghadlok sa katawhan nga hapit na mahurot ang ilang mga produkto.

            Si Justice Secretary Agnes Devanadera maoy nipasumbingay nga kinuha rang Reyes ang iyang kasayuran gikan sa tumoy sa iyang hinapay.  Matod ni Devanadera sa ilang tigom uban sa mga representante sa mga kompaniya sa lana, way naghisgot og kanihit sa suplay.  Gani nipasalig pa ang mga magpapatigayon nga duna pa silay igong suplay sa lana.

                        -o0o-

            Si Reyes sab ang maisugon nga nakiglalis ni kanhi Neda secretary general Ralph Recto.  Nga maoy nibisto pila na ka buwan ang nilabay nga gipaburot pag-ayo ang presyo sa lana dinhi sa Pilipinas kon itandi sa presyo sa merkado sa kalibotan.

            Inay susihon ang kuwentada ni Recto, aron maggamit pagtuman sa tahas sa iyang buhatan pagsubli sa kamakiangayon sa sunudsunod nga usbaw ug nihit kaayong us-os sa presyo sa lana, gipasanginlan na hinuon ni Reyes si Recto nga namolitika.  Nibiya si Recto sa gabinete nga wa mahusay ang kontrobersiya.  Klarong diin kapusta ang Malakanyang sa away nilang duha.

                        -o0o-

            Mas klaro hain kapusta si Reyes.  Inay manalipod sa mga konsumidor sa lana nga maoy kinabag-an, nahimo na hinuon siyang turutot sa mga kompaniya sa lana.  Siyay tigpasabot ug tigpanalipod sa way kinutoban nilang kahakog og dugang ginansiya.

            Dihay higayon nga nipasidaan si Reyes sa mga kompaniya sa lana sa di pagpatuyang sa pagpasaka sa presyo kay nitidlom ang presyo sa merkado sa kalibotan.  Apan way gihimo dihang gisupak ang iyang pasidaan.  Si Reyes sab ang nangangkon nga nakakita sa mga libro sa mga kompaniya ug sa kamakiangayon sa pagtakda sa presyo sa ilang mga produkto.  Apan dihang nimando ang hukmanan sa Manila pag-abli sa ilang mga libro, tungod sa pasangil sa mga konsumidor nga nagkonsabo ang higanteng mga kompaniya sa lana, si Reyes ang unang nibalibad.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for November 10, 2009

                        Salida sa lana

 

            Motuo ka ba nga, human sa daghan uyamot nga katuigan sa panagkonsabo pagpabiling taas sa presyo aron mas dako ang makolekta nga buhis gikan sa matag litro sa mga produkto sa lana, bahala na kon nabuktot nang kinabag-an sa katawhan pagbayad sa mas taas nga plitehan ug mas taas nga presyo sa inadlawng mga palaliton, kalit lang nga nag-away ang Malakanyang ug ang mga kompaniya sa lana?

            Di kong kabasol kon di ka motuo.  Kay wa ka matawo gahapon.  Ug wa ka mag-inusara.  Way bisan usa sa mga biktima sa bangis nilang raket ang mailad sa labing uwahing salida nilang Presidente Arroyo ug sa higanteng mga kompaniya sa lana.

                        -o0o-

            Kon kalimtan nato, bisan makadiyot lang, nga ang oil deregulation law, nga gipanday sa Kongreso aron pagpalambo sa kumpetinsiya tali sa mga kompaniya sa lana, uban ang pangandoy nga magpuhalay sila aron mapahimuslan sa mga konsumidor ang labing ubos ug makiangayon nga presyo, nisangpot hinuon sa way kinutoban nga paglumpayat sa presyo, nga managsama ra ba gyod hangtod sa kataposang usa ka dako sa mga managribal unta sa industriya, makapakpak ka ug makalumpayat sa mosunod:

·        Pagpahamtang ni Arroyo sa price control sa lana sa Luzon;

·        Pagkiha sa Pilipinas Shell sa kagamhanan tungod sa price control;

·        Pagpanira sa Petron gasoline stations sa Lucena; ug

·        Pagbukas sa Petron sa ilang libro pagmatuod nga wa paburotang ilang ginansiya.

                        -o0o-

            Apan pila lang ka buwan ang nilabay, dihang wa pa sila makahunahuna sa pag-arte, nitumawng tinuorayng bulok ug nangalisbong tinuod nga baho sa Malakanyang ug sa mga kompaniya sa lana:

·        Gibungul-bungolan sa Malakanyang ang pagbisto ni kanhi Neda secretary general Ralph Recto sa kuwentada nga gipaburot pag-ayong presyo sa lana sa Pilipinas;

·        Nangangkon si DOE Secretary Angelo Reyes nga iyang nakita sa libro sa mga kompaniya sa lana nga makiangayon ang ilang ginansiya; apan

·        Dihang gimandoan sa Manila RTC ang DOE, DOJ ug SEC pagsusi sa mga libro sa mga kompaniya sa lana, nangugat ang mga abogado sa Malakanyang nga wa silay gahom paghimo ini.

                      -o0o-

          Unsa bay katuyoan ni Arroyo sa iyang pagpaka aron ingnon nga, sa kataposan, nangisog na siya batok sa higanteng mga kompaniya sa lana?  Gusto ba lang mangangkon nga nagdugo ang iyang kasingkasing alang sa mga biktima sa katalagman bisan gipasidan-an sa mga ekonomista nga mas makadaot kay sa makaayo ang price control?

            Nahibawo na tang daan nga ang kaso sa Shell mahimong bakwion bisan unsang higayona; nga ang Petron gasoline stations nangabli na; ug magpabiling buta ang kagamhanan bisan unsa pay nahimutang sa mga libro sa mga kompaniya sa lana.  Kita ra gihapon, sama sa naandan, ang gibuang.  Apan molampos lang sila kon magpabuang lang gihapon ta.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for November 9, 2009

          Mga itoy ni Glo

 

       Nagsugod na ang paglayas sa mga sakop sa partido ni Pres. Arroyo.  Nga makapakugang.  Pila pa lang ka buwan ang nilabay, ang Lakas-Kampi-CMD morang bungtod sa kamay.  Nga giilogan pagtupos sa nag-alirong ug nibaiid nga mga politiko.  Karon mora nang nangalisbo nga pasyente nga may mananakod ug makamatay nga sakit.

       Sa pikas nga bahin, kasarangan kaayo ning atong nasaksihan.  Ang partido nga nagtungkawo sa Malakanyang maoy labing humot ug hawod.  Makuha ang bisan unsang tinguhaon kay mao may naghupot sa labing dakong puntil.  Nga ikasabod ngadto sa tanang nisipsip ug nitila.  Apan ang samang partido mokalit lang og kaaslom kon mabantang nga hapit na mawani sa gahom.

-o0o-

       Ang kalang-og sa partido ni Arroyo giisip na gani nga sentensiya sa kamatayon alang sa ilang kandidato pagka presidente nga si Defense Secretary Gilberto Teodoro.  Nga nipasalig na si Arroyo nga motunol sa liderato sa partido ngadto ni Teodoro.  Nahadlok hinuong kampo ni Teodoro nga uwahi nang tanan.

       Apan pila lang ka semana ang nilabay, giilogan pa nilang Teodoro ug sa iyang mga karibal ang bendisyon sa Lakas-Kampi-CMD.  Nagka-initay gyod gani ang kadagkoan sa partido ug si MMDA Chairman Bayani Fernando.  Karon nga nagkaduol nang piniliay, ang partido ni Arroyo naglisod na pagpugong sa pagtalikod bisan sa labing sinaligan nilang mga haligi, sama pananglit ni DILG Secretary Ronaldo Puno.

-o0o-

       Sa usa ka bahin, angayng hangpon ang pagbiya sa mga politiko sa partido nga maoy gipasanginlan nga responsable sa pagpalusot sa way pupanagana nga pagpangawat sa nasudnong katigayonan ug pagdupa sa mga nagpabusdik sa katungdanan.

       Apan naibanan, kon wa man hingpit nga nawad-an, og kahulogan ang ilang pagsalikway sa pamunoan, kay ang partido ni Arroyo hapit na malunod.  Kadudahan kon alang ba sa kaayuhan sa nasud ug katawhan ang ilang gihimo.  O aron lang pagpanalipod sa ilang hakog nga personal ug politikanhong mga interes.

-o0o-

       Gawas nga magbantay nga di na malugwayan ang malipayong mga adlaw ni Arroyo ug sa iyang pamilya, angay sang tinuon nga di makapadayon sa ilang kiat ang ilang mga gaway.  Ang mga paningkamot pagpatubag ni Arroyo sa tanan niyang pagpahimus kon wa na sa gahom angay sang ipahamtang batok sa iyang mga itoy.

       Karon pa lang ato nang ilista aron nga di gyod makalimtan ang mga kongresista nga nibasura sa way paglili sa mga ebidensiya sa impeachment complaints batok ni Arroyo ug ang mga mayor ug mga gobernador nga gawas nga nitabon sa kahiwian sa ilang amo wa say kukaikog nga nisunod sa pagsurikbot sa buhis nga gipatud-an og singot ug dugo sa labing kabos nga mga magbubuhis.  Bisan kon mag-yellow, o mag-orange, o mag-berde, o magpuwa na sila, di nato kalimtan ang kaitom sa ilang tanlag ug kasingkasing.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com