Arangkada of Leo Lastimosa for January 29, 2012

Papating ni Corona

"In the eyes of the people, if I got all my assets through illegal means, will I be careless/stupid enough to put in my name, my wife my children…?"

"I am a Supreme Court justice and … Chief Justice. I think I will not commit such a mistake/stupidity if indeed those were illegally acquired… Ano ba naman!"

Mao ni ang text messages nga gipada ni Corona sa mga sakop sa media dihang napakita na sa House Prosecution panel ang mga titulo nga yuta sa tulo ka dakbayan sa Metro Manila nga nahimutang sa iyang ngan, sa ngan sa iyang asawa ug mga anak ug umagad.

Tuod.  Ngano man?

-o0o-

Kon di amaw si Corona, nganong gibutang man sa iyang ngan, sa ngan sa iyang asawa, mga anak ug umagad ang 45 ka titulo sa yuta ug kabalayan, kansang kinatibuk-ang balor di maabot sa iyang suholan sa Korte Suprema, nga gideklarar sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN) nga mao ray bugtong niyang tinubdan sa panginabuhi?
Kon di buang si Corona, nganong nangugat man nga lima ray iyang kabtangan ug ihatag niya ni bisan kinsa nga makapakita og mga dokumento nga magmatuod nga nanag-iya pa siya og dugang kabtangan?  Nga nahibawo man unta nga dali rang makuha ang mga dokumento sa iyang kabtangan gikan sa Land Registration Authority (LRA)?

-o0o-

Ang bugtong katin-awan nga maabot sa kabos nakong panghunahuna mao ang pagtuo nga di siya madutlan sa balaod, ang pagsalig nga magpabiling tinagoan ang nangalisbong mga transaksiyon nga iyang gisudlan ug ang paglaom nga bisan masakpan pa di siya masilotan.  Sa iningles pa, "sense of impunity."

Nagpatuyang si Corona pagpaburot sa iyang katigayonan kay kumbinsido nga way makahilabot niya atol sa pamunoan ni kanhi presidente Gloria Arroyo.  Wa kaugpo ang tanang impeachment complaints batok ni Arroyo, ila ang Ombudsman ug, labaw sa tanan, kontrolado niya ang Korte Suprema.

-o0o-

Bisan nikanaog na si Arroyo sa Malakanyang, bisan nibiya na sa katungdanan si Ombudsman Merceditas Gutierrez ug bisan napriso na si Arroyo human napakyas ang maniobra pagdalidali unta og palayas niya ngadto sa gawas sa nasud, wa mahadlok si Corona.  Sa niaging buwan lang, dihang gi-impeach na siya sa 188 ka sakop sa House of Representatives, nipalit gihapon si Corona og share sa The Palms Country Club sa Alabang, Muntinlupa City nga balor og dul-an sa P1 milyon, mas dako kay sa tibuok tuig niyang kita.
Nagtuo bang di gyod kapaninglan sa iyang mga atraso tungod sa hingpit niyang mayoriya sa labawng hukmanan?  O nahigam na lang pag-ayo sa kaluho sa iyang kinabuhi human nagpa-ituy-itoy ni Arroyo maong wa nang kabantay nga nagkaduol na ang adlaw sa panudya?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 28, 2012

Banga, di tadyaw


Alang sa mga dumadapig ni Chief Justice Renato Corona, way dag-anan ni Justice Serafin Cuevas ug sa ubang mga abogado sa depensa silang Kongresista Niel Tupas Jr. ug ubang mga sakop sa House Prosecution panel.  Way molalis nila.  Gilampornas tinuod nilang Cuevas ug kaubanan ang hilaw ug way praktis nga prosecutors.  Ang kasuhito ni Cuevas sa mga lagda nakapahawong bisan sa banggiitan nga private prosecutors, gawas lang sa Sugbuanong si Atty. Arthur Lim nga wa motalaw pagbanghag niya.
Apiki tinuod ang prosecutors.  Kon makapahuway na sa lecture ni Cuevas, pulipulihan sab sila og insulto nilang Senador Miriam Defensor-Santiago ug Senate President Juan Ponce Enrile.  Mga abogado sa Sugbo nipirma na gani og petisyon pagpapuli ni Tupas.


Apan ang impeachment trial ni Corona di daugon sa pagkasuhito sa mga lagda.  Kon dili sa kalig-on sa mga ebidensiya.  Nga igong makakumbinser sa mga senador ug sa ilang girepresentahan nga katawhan sa ka-inosente o ka-sad-an sa sinumbong.
Bisan sa kabanga sa prosecutors, ug daghang salamat sa tukmang tabang sa pipila ka senator-judges nga di mahimong barawon nilang Cuevas ug kaubanan, napresentar na human sa unang duha ka semana sa husay ang pasiunang mga ebidensiya batok ni Corona:  Ang iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), mga titulo sa yuta ug kabalayan ug income tax returns (ITRs).


Gipasabot sa mga senador ug sa depensa nga ang SALNs, mga titulo ug ITRs ni Corona ug sa mga sakop sa iyang pamilya igo pang lang nga namarkahan ug wa pa madawat sa impeachment court isip ebidensiya.  Busa mahimo ba nga di una ni tukion sa prosecutors uban sa mga sakop sa media aron nga di ma-influencia ang publiko?
Samtang iya sa Senado ang eksklusibo nga gahom sa paghusay sa mga kasong impeachment, gidasig ang katawhan sa aktibong pagpanginlabot pinaagi sa pagsubay sa husay ug mga argumento ug mga ebidensiya sa prosekusyon ug sa depensa.  Di kapugngan ang katawhan sa pagsugod na pagtuki sa nabutyag nga mga ebidensiya.


Maong milagro na lang ang makaluwas ni Corona.  Ang SALNs, mga titulo ug ITRs pulos nagmatuod nga daghan ug dagko ang iyang katigayonan, nga di mahimong maabot sa gamay niyang kinitaan, kay wa silay laing tinubdan gawas sa iyang suholan sa Korte Suprema.
Gipasabot ni Senador Santiago nga bisan makonbikto si Corona di pa siya segurong matangtang sa puwesto.  Kay mahimong silotan lang siya sa Senado pinaagi sa kasaba ug pasidaan.  Nga tukma lang kon ig lang nakalimot pagbutang sa ngan sa iyang asawa sa iyang SALNs.  Apan kon di kapasabot diin gikan ang kuwarta pagtumpi sa dakong katigayonan, angay siyang palagputon, sakmitan sa ilegal nga kabtangan ug did-an paghupot og ubang  katungdanan sa gobyerno.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 27, 2012

Gahong ni Corona


Ang higanteng kang-a tali sa mga titulo sa kabtangan ug sa statement of assets, liabilities and net worth (SALN) ni Chief Justice Renato Corona napun-an og mas dagkong buslot sa income tax returns (ITRs) nga gisumiter sa Bureau of Internal Revenue (BIR) ngadto sa Senado sa nagpadayong impeachment trial.
Ang nagkalawom nga gahong nga nahimutangan ni Corona inanay nga nakapasabot sa katawhan sa ka-desperado sa iyang mga abogado pagbabag sa mga ebidensiya batok sa sinumbong.  Sukwahi sa iyang pasangil nga way ebidensiya ang prosekusyon batok niya, si Corona nagkapuliki na ron sa pagpanagang sa baha sa mga dokumento sa lang-og niyang mga transaksiyon.

-o0o-

Labing bag-ong transaksiyon ni Corona nahitabo sa Disyembre 2011.  Bisan gi-impeach na sa House of Representatives, si Corona ug iyang asawa namalit og shares sa The Palms Country Club Inc. sa Filinvest, Alabang balor og P700,000.

Ang kita ni CJ Corona sa 2010 nikabat og P481,178.25.  Si Mrs. Corona nikita og P368,991 dayon niyang resign sa John Hay Management Corporation (JHMC) sa samang tuig.  Apan makapalit lang sila sa shares kon wa mangaon, ni namalit og sinina, namayad sa tubig ug kuryente ug namiyahe.

-o0o-

Busy ang magtiayong Corona sa 2010:  Namaligya sila og duha ka luna ug nanglista sa ubang kabtangan nga nalimtan ni Corona pag-apil sa nangagi niyang SALNs.  Gibaligya nilang luna sa Pansol, Dilliman balor og P18 milyones ngadto sa ilang anak, Ma. Carla C. Castillo (nga gihulagway sa prosekusyon nga way katakos pagpalit sa kabtangan) niadtong Oktubre.  Nisunod ni sa pagbaligya sa laing luna sa Pansol, Dilliman balor og P8 milyones ngadto ni Amelia Rivera niadtong Marso.

Sa SALN sa 2010 na gilista ni Corona ang condominium unit sa Makati nga napalit niadtong 2003 baleg P726,000 ug condominium unit sa Taguig nga napalit niadtong 2004 baleg P1.4 milyones.  Nakapalit sab og laing condominium unit sa 2010 baleg P3.4 milyones.

-o0o-

Niadtong Disyembre 2009, aktibo sang magtiayong Corona:  Upat ka kabtangan ilang gikompra, P12.5 milyones nga unit sa Bellagio I sa Fort Bonifacio ug laing tulo ka kabtangan nga balor og P14.5 milyones.  Ilang kita niadtong tuiga nikabat og P1,269,189.40.  Diin man sila mangahoy og P27 milyones pagpangompra sa upat ka kabtangan?

Mas kahibudngan ang pagpalit ni Mrs. Corona og P11 milyones nga kabtangan niadtong 2003.  Mga abogado ni Corona niingon nga inutang nila ang kuwarta nga gipalit sa luna sa La Vista Subdivision sa Quezon City.  Sa SALN sa samang tuig, nideklarar si Corona nga nangutang siyag P11 milyones gikan sa iyang asawa.  Nangutang si Corona sa iyang asawa aron lang ihatag pagbalik sa iyang asawa?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 25, 2012

Talaw si Corona


Nabisto nang baraha ni Chief Justice Renato Corona.  Sukwahi sa iyang pasalig nga andam siyang tubagon ang tanang pasangil batok niya, nilikoy ang iyang tonada sa pagsugod na sa impeachment trial.  Inay hangpon ang kahigayonan nga sa kataposan makatubag na sa mga pasangil ug makapanalipod na sa iyang kaugalingon, si Corona nidangop hinuon sa paglangay sa husay pinaagi sa way kinutoban nga pagbabag sa mga testimoniya ug mga ebidensiya sa prosekusyon.
Gani, hangtod karon, sa ikaduhang semana na sa husay, padayon silang nikuwestiyon sa legalidad sa impeachment ni Corona sa House of Representatives.  Kini bisan gisalikway na sa Senado ang orihinal nilang mosyon pagbasura sa articles of impeachment nga maoy sentro sa husay.

-o0o-

Bisan gipatigbabaw na sa Senado ang impeachment ni Corona, nga makiangayon lang kay gipirmahan man ang articles of impeachment sa kapin sa 200 ka kongresista, nga klarong mayoriya sa tanang sakop sa House ug dako kaayo og labaw sa ⅓ (95 ka boto) nga mao ray gilatid sa lagda, si Corona ug iyang mga abogado padayong nagpaugat sa pagbabag sa prosecutors pagpresentar sa ilang mga saksi ug mga ebidensiya pagmatuod sa pasangil nga nagawkaw siya sa katungdanan ug nga naghupot siya og ilegal nga katigayonan.
Masabot hinuon ang kahadlok ni Corona pag-atubang sa mga pasangil.  Kay unsaon man tuod niya pagtubag ang pasiunang mga ebidensiya nga nakagusbat nang daan sa iyang kawsa?

-o0o-

Ang pagkabisto sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN) wa makatabang sa iyang kaso.  Kay ang SALN inay makapahilom nakapatumaw sa dugang pangutana sa kalit nga pagburot sa iyang katigayonan ug kahibulongan niyang mga utang.
Ang pagkabisto sa mga titulo sa daghang luna ug pinuy-anan sa mga ngan nilang Corona, iyang asawa, mga anak ug umagad nisukwahi sa iyang pangangkon nga lima ray iyang kabtangan ug nakapalig-on sa pagduda nga gigamit ang iyang pamilya isip dummies sa ilegal niyang katigayonan.

-o0o-

Sakto si Senadora Miriam Defensor Santiago.  Kon dasonan sa impeachment court ang pagbabag ni Corona sa mga ebidensiya batok niya makumbinser lang ang katawhan nga ang husay nihatag og mas dakong importansiya sa kutikuti inay sa pagpangita sa kamatuoran.  Si Senate President Juan Ponce Enrile gilamian pag-ayong nakigbinayloay og Latin sa iyang ka-edad nga si Justice Serafin Cuevas inay mo-apura sa husay.
Di hinuon angayng tabonan ang kahilaw sa prosecutors.  Apan ang husay di panindotay og Iningles ni sa kasuhito sa mga lagda sa hukmanan.  Mahitungod ni sa pasangil batok sa opisyal nga di madutlan og kasarangang kaso, nga mapatubag lang sa iyang mga binuhatan pinaagi sa impeachment.
Angayng ipatigbabaw ang katungod sa katawhan pagpaningil bisan kon "leading" ang mga pangutana ug bisan may mga pung nga nasaag sa articles og impeachment.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 24, 2012

Utang ni Corona


Samtang nasentro ang atensiyon sa kadaghanan sa kalit nga pagburot sa kabtangan ni Chief Justice Renato Corona, salamat sa nabisto niya nga statement of assets, liabilities and net worth (SALN), may dako sab diayng kahibulongan sa iyang utang.  Ang blogger nga si Raissa Robles nibisto nga nangutang si Corona og P11 milyones gikan sa korporasyon sa iyang kaugalingong asawa, ang Basa-Guidote Enterprises Inc., niadtong 2003.  Makapahibung ang transaksiyon kay:

• Ang rehistrasyon sa kompaniya nga ang 98% gipanag-iya ni Cristina Corona gikanselar sa Securities and Exchange Commission (SEC) sa samang tuig nga nangutang si Corona;
• Way dokumento nga nag-detalye giunsa pagbayad ni Corona ang utang; ug
• Way dokumento nga nagpakita kon nibayad ba og buhis ang Basa-Guidote Enterprises sa interes sa utang ni Corona.

-o0o-

Unsa may gigamitan ni Corona sa P11 milyones nga utang?  Kay wa ni igkita sa iyang SALN sa 2003.  Gipanghatag ba niyang tanan sa charity ang tibuok kantidad?  Gitulis o gikawatan ba?  O gibutang-butang lang aron may sukaranan sa pagpangangkon nga nihiyos ang iyang kabtangan?
Apan yanong paghubad, bisan di ta accountant, motug-an nato nga ang bisan unsang utang (liability) mapuno sa atong kita (asset).  Mora ra tang nagkuha og kuwarta gikan sa usa ka bolsa ug gibalhin ngadto sa pikas nga bolsa.  Sa ato pa, kon mangutang ta, di motidlom kon dili magpabilin nga mao lang gihapon ang atong kabtangan (net worth).

-o0o-

Sa SALNs pa lang daan, apiki na si Corona.  Ang daghang buslot sa iyang SALNs nibisto nga di diay siya matinud-anon.  Unsaon man niya pagkahimong simbolo sa demokrasya nga bakakon man diayng dako?
Ang nabisto nga mga titulo sa yuta ug mga pinuy-anan sa iyang ngan, sa ngan sa iyang asawa ug sa iyang mga anak ug mga umagad, nipalig-on sa mga pagduda gigamit ni Corona ang iyang katungdanan sa Korte Suprema pagpaburot sa iyang panudlanan.  Mao ba ni presyo sa iyang pagpa-ituy-itoy ni kanhi presidente Gloria Arroyo?

-o0o-

Maong sa padayon sa impeachment trial karong hapon, kuwang na lang og diyutay nga maguramentado ang mga abogado ni Corona pagpugong nga mapakita ni Bureau of Internal Revenue (BIR) Commissioner Kim Henares ang income tax returns (ITRs) nilang Corona, sa iyang asawang si Cristina, mga anak ug mga umagad ngadto sa impeachment court.
Kay nipasangil ang prosekusyon nga gigamit ni Corona ang mga sakop sa iyang pamilya isip "dummies" aron pagtago sa nidaghan niyang katigayonan.  Apil sa giingong gitago ni Corona mao ang tulo ka kabtangan nga balor og P45 milyones nga gibutang niya sa ngan sa iyang anak nga si Carla Corona Castillo ug iyang umagad nga si Dr. Constantino Castillo, kansang ITRs mopakita nga wa silay katakos pagpalit sa kabtangan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for January 23, 2012

Unang gobernadora

Kon sublion ang mga dokumento sa Commission on Elections (Comelec), ang unang babaye nga gobernador sa Sugbo mao si Agnes Magpale, di si Gwen Garcia.  Naaghat ko paghisgot ini kay sa niaging gabii, atol sa birthday party ni Magpale, nakit-an nako silang Gobernador Garcia nga naghangpanay taliwa sa gatosan ka bisita, kasagaran gamhanang mga politiko sa Sugbo.

Nahibawo tang tanan nga inihap na lang ang mga adlaw sa alyansa sa politika nilang Garcia ug Magpale.  Si Magpale nipahibawo na sa iyang plano pagdagan pagka bise gobernador sa piniliay sunod tuig.  Si Garcia, kay di na mang kapasubli, mahimong maoy iyang ikabangga sa ikaduhang labing taas nga katungdanan sa Kapitolyo.

Sa di pa ta molantaw sa unahan, mahimo bang lingion nato og diyutay ang kasaysayan?

-o0o-

Nalangay ang proklamasyon ni Gobernador Garcia sa iyang unang termino niadtong 2004.  Tungod sa protesta ni Celestino Martinez Jr., karon mayor sa Bogo City, wa maka-asumir sa katungdanan si Garcia sa pagkapupos sa ikatulo ug kataposang termino sa iyang amahan, karon Kongresista Pablo Garcia.

Nakapanumpa si Garcia atubangan ni kanhi bise presidente Noli de Castro sa Capitol Social Hall pagka gabii na, dihang nahuman ang nalangay pag-ayo nga iskutenyo.  Dungan nga nanumpa si anhing bise gobernador Greg Sanchez, kansang proklamasyon naduhig sa protesta batok ni Garcia.

Sa ato pa, sud sa pila ka oras, gikan sa pagkanaog ni Noy Pabling sa Kapitolyo sa udtong tutok hangtod sa pagpanumpa sa iyang kamaguwangang anak pagka gabii niadtong Hunyo 30, ang labing daghan og boto sa naproklamar nang board members, si Magpale, maoy gobernadora sa Sugbo.

-o0o-

Wa ni hisguti ni Magpale sa mubo niyang mensahe pagpasalamat sa mga nanambong sa kasaulogan sa ika-70 nga sumad sa iyang adlawng natawhan.

Nikumpisal nga way birth certificate, sama sa ubang natawo atol sa gubat, ug nga didto pangulitawhi sa Malakanyang sa iyang bana, si anhing Court of Appeals Executive Justice Arsenio Magpale, atol sa pamunoan sa iyang uyoan nga si anhing presidente Carlos Garcia, apan wa gyod maghisgot sa talagsaon niyang papel sa kasaysayan.

-o0o-

Ingon ana si Magpale.  Di kinahanglang hakpon ang tanang kredito, bisan unsa kamakiangayon.  Di kinahanglang makig-away kon may mas malinawong alternatibo.  Ang kontrobersiya sa pagpuli sa katungdanan nga nabakante sa kamatayon ni Sanchez nitabon sa kamatuoran nga siya ang usa sa labing takos ug hinog nga haligi sa Sugbo.
Apan ang kagamhanan sa iyang mga bisita sa niaging gabii nagtimaan nga di na siya magpahipi.  Gi-nawong sa hamtong nga molupyo sa habagatang Sugbo nga na-bise gobernador siya nga di pinili sa katawhan kon dili sa Ginoo.  Bisan di mopadaplin ang mga Garcia alang niya ug bisan laktawan sa Liberal Party, niabot nang higayon ni Magpale.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com